İNŞAAT MALZEMELERİ SANAYİSİ › Kireç
|
185
Ülkemizde kirecin inşaat sektöründe kullanımı geleneksel
olarak en temel kullanım alanı olmasına rağmen sürekli düşmek-
tedir. Endüstriyel kullanımdaki artış ise yavaş yavaş inşaat sek-
töründeki düşüşü karşılamaya başlamıştır. Son beş yılda düzenli
olarak % 5 seviyelerinde büyüme gösteren kireç sanayi, 2014 yı-
lında çelik sanayindeki dalgalanmanın etkisini hissettirmesiyle bir
önceki yılın seviyesini koruyarak dönemi kapatmıştır. 2015 yılında
da bu seyir sürmüştür. 2010 yılında sanayide kullanılan kireç mik-
tarı 2.664.000 tondan 2014 yılında 3.142.000 tona yükselmiştir.
İnşaat sektöründe 2010 yılı kullanımı 600 Bin tondan 2014 yı-
lında 700 Bin tona çıkmıştır. İnşaat sektöründeki kullanım oranı
% 16’lara gerilemiştir.
Türk Kireç Sektörü’nün vizyon ve hedefi ülke kalkınmasına
katkıda bulunmaktır. Kirecin Tüm dünyada yaygın olarak kullanıl-
dığı alanlardan olan ve ülkemizde henüz yeterince yaygın olma-
yan çevre teknolojileri ve killi zeminlerin kireç ile ıslahı konuların-
da dünya düzeyinde kullanımı sağlayarak daha temiz bir ülke ve
daha sağlam ve ucuz yol yapımını temin etmektir. Sıcak asfalt ka-
rışımlarına kireç katılması projesi de önemli bir imkân olarak gö-
rülmektedir. Bunları gerçekleştirmek için daha çok Ar-Ge projesi
yapmak ve bilimsel kuruluşlarla işbirliğini artırmak gerekecektir.
Sonunda evrensel norm ve standartlar gözetilerek, iş güvenliği
kurallarına göre, çağdaş teknolojilerle yapılan çevreye duyarlı ve
yasalara saygılı üretim gerçekleştirilmiş olacak, ürün ve hizmette
kalite anlayışının yerleşmesi sağlanacak, haksız rekabet ve kayıt
dışılığın ortadan kalkması ve sektör temsilcilerinin arasında etkin
işbirliği sağlanacaktır.
İthalatın hiç olmaması, ihracatında toplam üretimin % 1,5 gi-
bi çok düşük bir oranda olması nedeniyle rekabet gücü açısın-
dan kireç sektöründe çok anlamlı bir değerlendirme olanağı ver-
memektedir. Genelde sektöre bakarsak toplam üretimin modern
teknoloji kullanılarak yapılan kısmı % 75 kadardır (kendi ihtiyacı
için üretim yapanlar ve modern tesislere sahip olan sanayi kuru-
luşları) geri kalan % 25 ise şu anda cari mevzuatlar yeterince uy-
gulansa bu koşullarda bile üretim yapamayacak niteliktedir. Sek-
törün bu zafiyeti sanayi kuruluşlarını da daha modern ve üretken
yatırımları yapmaktan alıkoyacak ciddi bir haksız rekabet zemini
yaratmaktadır. Bütün bunlara rağmen sektör gelişmesini sürdür-
müştür. Var olan kapasiteye yeni yatırım ve tevsi edilen tesisler
aracılığıyla yaklaşık % 20 civarında bir ilave yapılmıştır. Gelişme-
ler sektörün kendini geleceğe hazırladığını göstermektedir. Yeni
yatırımların ileri teknoloji kullanılarak gerçekleştirilmesi gelecek
içinde oldukça umut vericidir.
Sanayi kuruluşları, sanayileşmeye çalışan orta ölçekli işlet-
meler ve 150 yıl öncesinden kalma yöntemlerle üretim yapan ku-
ruluşlardan oluşan bir bileşime sahip kireç sektörü yaklaşık 400
Milyon TL büyüklüğünde bir ciroya sahiptir. Kendi ihtiyacı için
üreten kuruluşları çıkardığımız takdirde 250 Milyon TL'lik bir bü-
yüklük söz konusudur. Sektörü kamu ve özel olmak üzere ikiye
ayırmak pek doğru değildir, en doğru ayrım pazar için üretim ya-
panlar ve kendi ihtiyacı için üretim yapanlar şeklinde olmalıdır.
Soda sanayi, demir-çelik sanayi ve şeker sanayisinde genellikle
üretim süreçlerinde ara ürün olarak kullanmak üzere kendi ihti-
yacına yakın miktarda kireci kendileri için üretmektedirler. Üre-
tim miktarı yaklaşık toplam ülke üretiminin % 40’ı civarında ka-
dar olmaktadır.
2015 YILI SEKTÖR PROFILI
KIREÇ
Firma Sayısı
130
İstihdam
_
Üretim (2014)
4.442.000 Ton
Tüketim (İnşaat Sektörü) (2014)
700.000 Ton
İhracat
11,5 Milyon USD
İthalat
974 Bin USD
TÜRKİYE SÖNMEMİŞ KİREÇ GÖSTERGELERİ (BIN TON)
Kaynak: Kireç Sanayicileri Derneği
YILLAR
KAPASITE
ÜRETIM INŞAAT TÜKETIM
2009
5.705
2.877
535
2010
5.824
3.225
600
2011
5.824
3.819
500
2012
6.202
4.621
760
2013
7.400
4.400
680
2014
6.302
4.442
700
Sektörün % 25'lik kısmı geçerli mevzuat dikkatli bir şekilde
uygulanırsa üretim yapamaz duruma düşecek haldedir. Bu du-
rum sektörde var olan haksız rekabetin boyutunu çok açık bir şe-
kilde ortaya koymaktadır.
Çok çeşitli kullanım alanına sahip olan ürününü üretirken ve
pazarlarken aşağıdaki genel sorunlarla uğraşmaktadır.
1. Var olan mevzuatların uygulanamaması ve haksız rekabet ya-
ratan zeminlerin ortadan kaldırılamaması
2. Pazardaki kireç kullanımı konusunda a lçı ve yeni ürünler ne-
deniyle ortaya çıkan daralma
3. Birçok sanayi kuruluşunun kendi ihtiyacını kendinin temin et-
mesi
4. Türk kireç sektörünün sanayi ve çevre alanında kullanımın
dünyadaki genel eğilimlere benzer bir konuma ulaştırmanın
önüne çıkan bürokratik ve geleneksel engellerin ortadan kal-
dırılamaması