İNŞAAT MALZEMELERİ SANAYİSİ › Prefabrikasyon
|
199
Küresel kriz nedeniyle prefabrik sektörü 2009 yılında ciddi
bir üretim kaybı yaşadıktan sonra sektör giderek üretimini artır-
mış ve 2014 yılında 2.030.306 m
3
üretim seviyesini yakalamış
ve rekor kırmıştır. Üyeler 2013 yılında ürün bazında 1.081.763 m
3
üstyapı, 559.2514 m
3
altyapı, 373.222 m
3
çevre elemanı ve 16.070
m
3
santrifuj beton direk imalatı olmak üzere toplam 2.030.306
m
3
üretim gerçekleştirmiştir.
Ülkemizde, betonarme yapılarda prefabrikasyon teknolojisi-
nin yaygın olarak kullanılması 1960’lı yıllarda başlamıştır. Beton
prefabrikasyon sanayisinin bugün ulaştığı düzeyde ise her tür-
lü az ve çok katlı yapılar (konut, ticaret, genel hizmet, eğitim,
turizm, spor yapıları vb.) ulaşım yapı elemanları (boru, menfez,
elektrik ve telefon direkleri, trafo binaları vb.) ve çevre düzeni
elemanları yapabilmekte ve üretebilmektedir. Ülkemizde prefab-
rikasyon üretiminde ileri teknolojiler kullanılmakla birlikte tüke-
tim tarafında henüz prefabrikasyon teknolojileri yeterince tanın-
mamaktadır.
Ülkemizde prefabrikasyonu tanıtmak ve yaygınlaştırmak, tek-
nolojik altyapısını oluşturmak amacıyla sektörün kurumsal tem-
silcisi olarak 1984 yılında Türkiye Prefabrik Birliği kurulmuştur.
Beton prefabrikasyon sanayisinde 35’i TPB üyesi olmak üzere
137 firma faaliyet göstermektedir. Üyeler tarafından yaratılan is-
tihdam 4.546 kişi, işletilen tesis sayısı 36'dır. Türkiye’de prefabrik
sistemlerin kullanımı sanayi yapılarında artarken, konutlarda he-
nüz sınırlı ölçülerde tercih edilmektedir. AB’de %25 oranında kul-
lanılan prefabrik sistemlerin Türkiye'deki inşaat sektörü içindeki
payı henüz % 8'dir. Sektörün bu anlamda önemli bir genişleme
potansiyeli bulunmaktadır. Türkiye’de üretim kapasitesi 2,5 Mil-
yon tondur. Talebe bağlı üretim yapıldığından stok üretimi yok-
tur ve beton prefabrik yapıların dış ticareti çok zordur. Ancak ba-
zı inşaat projeleri alan firmalar proje yüklendikleri ülkede tesis
kurup orada üretim yapmaktadırlar.
Prefabrik özellikle zaman konusunda büyük avantaj sağlamak-
tadır. 3 yılda bitirilmekte olan bir okul binasının inşası prefabrik
yöntemle 6 ayda bitirilebilmektedir. Konut üretiminde prefabrik
genelde yoktur ancak iş güvenliği yükümlülüklerinin artmasıyla
beraber büyük şehirlerde inşaat süresini kısaltmak amacıyla büyük
konut projelerinde tekrar kullanılmaya başlanmıştır.
2015 YILI SEKTÖR PROFILI
PREFABRIKASYON
Firma Sayısı
137
İstihdam*
4.919
Üretim (2014)
2.030.306 m3
İhracat
249,1 Milyon USD
İthalat
18,7 Milyon USD
*Türkiye Prefabrik Birliği Üye Şirket Çalışan Sayısı
PREFABRİK BETON SANAYİ ÜRETİMİ
Kaynak: Türkiye Prefabrik Birliği
YILLAR
ÜRETİM (M
3
)
2005
1.440.141
2006
1.558.169
2007
1.752.003
2008
1.492.826
2009
939.752
2010
1.303.607
2011
1.596.857
2012
1.595.676
2013
2.022.984
2014
2.030.306
YILLAR
İHRACAT DEĞIŞIM (%)
İTHALAT DEĞIŞIM (%)
2009
6.535.272
-30,88
5.576.683
-29,64
2010
7.296.638
11,65
6.152.267
10,32
2011
8.697.922
19,20 7.566.776
22,99
2012
9.064.362
4,21
8.422.167
11,30
2013
10.318.509
13,84 8.758.806
4,00
2014
9.041.938
-12,37
7.652.945
-12,63
DÜNYA PREFABRİK YAPI İHRACATI VE İTHALATI
(2009-2014) (BIN USD)
Kaynak: International Trade Center
GTİP 9406 Kodlu Ürün
ÜRÜN TİPİ
KAMU SEKTÖRÜ
ÖZEL SEKTÖR
TOPLAM
Miktar m3
Payı %
Miktar m3
Payı %
Miktar m3
Payı %
Üst Yapı
2.997
1.078.766
53
1.081.763
53
Alt Yapı
208.978
10
350.273
17
559.251
28
Çevre Düzeni
214.834
11
158.388
8
373.222
18
Santrifüj Beton Direği
16.070
1
16.070
1
Toplam
426.809
21
1.603.497
79
2.030.306
100
2014 YILI BETON PREFABRİKASYON TOPLAM ÜRETİMİNİN ÜRÜN TİPİ VE MÜŞTERİ BAZINDA DAĞILIMI
Kaynak: Türkiye Prefabrik Birliği
