Yeniköy Mahallesi'nde Karayolları Genel Müdürlüğü'nce yapımı planlanan yola engel oluşturduğu için 2019 yılının Aralık ayında 6 katlı, 24 daireli Gazi Apartmanı için 'acele kamulaştırma' kararı alındı. Binadaki hak sahipleri hesaplarına yatırılan 110 bin TL ile 160 bin TL arasında bedellerle kredide çekerek yeni daire aldı. Kimi borçlarını ödedi kimi ise kiraya çıkıp iş kurdu ancak Karayolları 10'uncu Bölge Müdürlüğü, 24 Mart 2021'de projede değişikliğe giderek, binanın yıkımı ve kamulaştırılmasından vazgeçti, hak sahiplerine ödenen bedelleri geri istedi. Karar, ekim ayında resmi yazıyla taraflara bildirildi.
DHA’da yer alan habere göre; Karayolları 10'uncu Bölge Müdürlüğü'nce apartman sakinlerine gönderilen yazıda, "Daraltma kararı ile taşınmazın tamamının kamulaştırılmasından vazgeçilmiş olması nedeni ile acele kamulaştırma kararı ile tarafınıza ödenen bedelin, yazının tebliğ tarihinden itibaren 10 günlük süre içerisinde ödenmesi gerekmektedir. Aksi takdirde idaremiz alacağının yasal faizi ile birlikte tahsili için aleyhinize icra takibi yapılacaktır.” denildi.
Hesabına yatırılan 154 bin TL kamulaştırma bedelini kullandığını belirten Hayrullah Kart, “2019 yılında dairemi aldım, oturmaya başladım. 6 ay sonra kamulaştırma kararı alındı. Hesabıma 154 bin TL para yatırılarak evden çıkmamızı istediler. 260 bin TL’ye aldığım evime 154 bin TL para verdiler. Bu parayla kalan kredisini ödedim. Şimdi de 'kamulaştırmadan vazgeçtik, 10 gün içerisinde parayı geri ödeyin' diyorlar. Bu parayı ne ile ödeyeceğim? Biz mağdur olduk.” dedi.
Hesabına yatan 140 bin TL ile üzerine kredi çekerek daire aldığını söyleyen Cemal Erdem de “145 metrekare dairem var. 2019 yılında kamulaştırma oldu. Hesabıma 140 bin TL para yattı. Yatan parayla birlikte kredi de çekip Samsun’dan daire aldım. 2 sene sonra kamulaştırmadan vazgeçildiğini söyleyip, yatırılan parayı bizden geri istiyorlar. 10 gün içerisinde parayı vermezsek icra ve faizi ile alacağız dediler. Şu anda bunu geri ödeme şansım yok. Evim ipotekli onu da satamam. Şaka gibi bir olay yaşıyoruz. Burada hepimiz mağduruz, yetkililerden yardım istiyoruz.” diye konuştu.
'En çok kamulaştırma davası Rize'de'
Rize'de kamulaştırma ile ilgili problemlerin, kentteki yatırımların başlaması ile yoğunlaştığını belirten Baro Başkanı avukat Ümit Peçe, 300-350 bin TL değerindeki dairenin 200 bin TL’ye kamulaştırıldığını söyledi. Yasadan kaynaklı sıkıntılar olduğunu kaydeden Peçe, şöyle konuştu: “İlgili yasada kamulaştırmanın prensipleri ortaya konulmuş. Bunlar 81 ilin 75'inde uygulanması halinde bir mağduriyet ortaya çıkarmıyor olabilir ancak arazi kıtlığı nedeniyle bu yasanın bu şekliyle uygulanması Rize özelinde ciddi sorunlar yaratıyor. Davaların başlaması ve bitmesi 5 yıllık bir süreç alıyor ve önemli mağduriyetler yaşanıyor. Bu mağduriyetlerin yaşanması ve yaşatılmasının arzu edildiğini hiç düşünmüyorum. Dolayısıyla eğer böyle bir mağduriyet varsa nasıl ki bu yatırımlar yapılıyorsa bu mağduriyetlerin de bir şekilde çözülmesi gerekiyor. Çözümü de kamulaştırma yasasında değişiklik yapılması. Rize özelinde bir yasa değişikliği yapılsın diyemeyiz ancak yapılacak olan yasa değişikliği diğer illeri etkilemeyecekse ki etkilemesi mümkün değil o zaman Rize'nin de düşünülmesi gerekir. Bu kadar kamu yatırımı yapılıyorsa kamu için yapılıyorsa o zaman kamunun da menfaatini düşünülmesi gerekir. Karayolları Genel Müdürlüğü'nün en çok kamulaştırma yaptığı, en çok da dava açtığı illerin başında Rize'nin geldiğini rahatlıkla söyleyebiliriz. Şu an Rize ile ilgili mahkemelerde derdest durumda 900'e yakın kamulaştırma davası devam etmektedir.”
‘Kamulaştırma yasası düzenlemeli'
Arazi sıkıntısı nedeniyle Rize’de arsa fiyatlarının çok yüksek olduğunu söyleyen Peçe, “Emsal satışlar çoğunlukla bulunuyor ancak birçok yerde de emsal taşınmazlar bulunamamaktadır. Bulunan emsallerde maalesef özellikle tapudaki alım satım ücretlerinin yüksekliği nedeniyle gerçek değerler üzerinden düzenlenmemektedir. Vatandaş o vergiden kaçınmak için gerçek değeri satışlarda göstermemekte, gerçek değerin yarısını göstermektedir. Bu nedenle bu emsallerde gerçeğe asla uygun düşmemektedir. Bunların üzerine yapılan hesaplar ve bu hesapların üzerine mahkemenin kurduğu hükümde vatandaşı mağdur etmektedir. Biz kamulaştırma yasasında mutlaka bir düzenlemenin yapılması gerektiğini, bu düzenleme ile sadece emsal taşınmaz değerlerinin değil, emlak ofislerinden alınacak değerlendirmelerin, görüşlerinde bu hesaba katılmasını, bilirkişi raporlarının bunların dikkate alınarak tanzim edilmesini talep ediyoruz. Bu düzenleme yapıldıktan sonra ilimizdeki kamulaştırmaların vatandaşı mağdur etmeden başarı ile sonuçlanacağını düşünüyoruz.” dedi.