EPDK Başkanı Hasan Köktaş ve Deriner Barajı Proje Müdürü Mahmut Görücü (soldan sağa) barajda.
Çoruh Nehri üzerine inşa edilen Deriner Barajı 250 metre yükseklikte almış olduğu iş güvenliği önlemleriyle, maden ocaklarına örnek olacak nitelikte
Hidroelektrik santrallar çevreye verdiği tahribatlar tartışmalara neden olurken, Artvin’de Çoruh Nehri üzerine inşa edilen Deriner Barajı 250 metre yükseklikte çalışanlarına yönelik almış olduğu iş güvenliği önlemleriyle, işçi ölümleriyle gündeme gelen Tuzla Tersanesi ve maden ocaklarına ders olacak nitelikte.
Erg İnşaat tarafından yapımı üstlenilen Deriner Barajı’nın Proje Müdürü ve şirketin Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Mahmut Görücü, 2011 yılında faaliyete geçmesi beklenen baraj inşasında 11 yılda sadece dokuz işçinin kendi ihmalleri nedeniyle hayatını yitirdiğini ileri sürerken, uluslararası yöntemler hakkında bilgi aldıklarını ve kadınlardan oluşan bir komite ile iş güvenliğiyle ilgili sürekli kendilerini yenilediklerini dile getirdi.
500 bin konutluk beton kullanıldı
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Başkanı Hasan Köktaş, geçen hafta yaptığı Doğu Karadeniz Bölgesi’ndeki hidroelektrik santralları (HES) ziyaretleri kapsamında Deriner Barajı’nı gezdi. Köktaş, baraja kurulan özel bir teleferik sistemiyle yaklaşık 250 metre yükseklikten barajda incelemelerde bulundu ve yetkililerden bilgi aldı. Köktaş’a bilgi veren Proje Direktörü Mahmut Görücü, barajın teknik özelliklerinden istihdam edilen personelin nasıl bir sistemle iş güvenliğinin sağlandığına ilişkin açıklamalarda bulundu. Görücü, barajın Nuh Tufanı olursa ne olur senaryosu dikkate alınarak inşa edildiğini belirtti.
Türkiye’de inşa edilecek olan nükleer santrallar yatırımında gündeme gelen ‘uçak çarpsa ne olur’ sorusuna yöneltilmesi üzerine Görücü, “Baraja uçak çarpsa sinek konmuş gibi kalır” yanıtını verdi. Güvenliği ve sağlamlığın ön plana alınarak inşa edilen Deriner Barajı Nuh Tufanı olursa ne olur ve 50 yılda oluşabilecek deprem ve sel felaketlerinden ne ölçüde etkilenir konumlarına göre dizayn edildiğini belirtti. Ayrıca Mahmut Görücü, bu nedenle baraja 372 metre uzunluğunda devasal tüneller inşa edildiğini kaydetti.
Görücü, teknolojik ve mühendislik açıdan son teknolojinin kullanıldığı proje için 500 bin konutun inşası anlamına gelen 5 milyon metreküp beton kullanıldığını söyledi. Görücü, olası bir depreme karşı barajı çevreleyen tepelerin sağlamlaştırılması için her biri 200 tonluk çivilerle zemin birbirine bağlandığını belirtti. Çoruh Nehri’nden Batum’a yılda 600 bin metreküp kadar alüvyon taşındığını anlatan Görücü, baraj yapılınca Batum’daki söz konusu deltanın kaybolma ihtimali bulunduğunu, bu nedenle Gürcistan tarafının biraz itiraz ettiğini söyledi.
‘İş güvenliği için komite kurduk’
Görücü, projede şu anda 1100 kişinin istihdam edildiğini, projede çalışan bayanların oranının sadece yüzde 1 olduğunu ancak bu bayanlardan bir bölümünün iş güvenliği komitesinde çalıştığının altını çizdi. Görücü, “Biz bir komite oluşturduk. Sadece işçi güvenliğini sağlamak için neler yapılabilir diye. Bu komitenin başında da bir bayan arkadaşımız bulunuyor. Biz işçilerimizi ailesindeki güvenlikten daha fazla düşünerek güvenlik altına alıyoruz. Anne şefkati ile onlara yaklaşıyoruz” dedi.
Aralıkta bir ünite üretime geçecek
Artvin’de Çoruh Nehri üzerine inşa edilen Deriner Barajı, 1998 yılı Ocak ayında yapımına başlanan barajın şu ana kadar yüzde 85’inin tamamlandı. Proje beton kemerli barajlar arasında yükseklik bakımından Türkiye’nin en büyük, dünyanın ise 4. büyük barajı olan Deriner Barajı’nda 2011 yılı Ağustos ayında test üretime geçileceği ve aralık ayında da 4 üniteden birinin üretime geçeceğini bildirdi.
Dünyanın 4. büyük barajı olacak
Çoruh Nehri üzerindeki ilk kilit baraj olan Deriner Barajı Çift Eğrilikli Beton Kemer Barajlar arasında Türkiye’nin birinci dünyanın 4. büyük barajı olacak. Barajın temelden yüksekliği 249 metre, uzunluğu 720 metre olacak şeklinde planlandı. 1969 hektometreküp su toplanacak olan barajda yılda 2 milyar 300 milyon kilowat elektrik enerji üretecek.
Baraj yeri dahil proje sahası, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı tarafından 1972 yılında hazırlanmış olan bölgesel deprem haritasında 4. deprem bölgesinde yer almaktadır.
3. derece deprem bölgesi 20 kilometre güneyde Çamlıdere-Demirkent-Ardanuç hattından başlar. Baraj, yerinde 90 kilometre güneyde bulunan Tornuk-Narman ise 2. derece deprem bölgesi içinde.