Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün geçen günlerde onay verdiği ve yayımlanmak üzere Başbakanlık'a gönderdiği "2B Yasası", küresel krizden en ağır etkilenen inşaat sektöründe heyecan yaratırken akademisyenler ve sivil toplum örgütlerinde ise talan ve rant endişelerini yeniden gündeme taşıdı.
Kamuoyunda büyük tartışmalara neden olan ve 10. Cumhurbaşkanı Ahmet
Necdet Sezer'in veto ettiği "2B Yasası", yerel seçimler öncesinde
yasalaşmayı bekliyor. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün geçen
günlerde onay verdiği yasa, yayımlanmak üzere Başbakanlık'a gönderildi. "Orman
vasfını kaybetmiş arazilerin satış ile imara açılmasına" ilişkin yasa ile
küresel kriz ortamında Hazine'ye yaklaşık 25 milyar dolarlık gelir sağlanması
öngörülüyor. Hükümet, Türkiye genelinde yaklaşık 424 bin hektarlık arazinin 2B
kapsamına girdiğini ve arazilerin satışı ile önemli bir kaynak yaratılacağını
savunuyor.
Arazi fiyatları
düşecek
Küresel krizin yarattığı tahribatı en çok hisseden sektör olan inşaat sektörü ise arazi ve emlak piyasasında 2B ile yaşanacak hareketliliğe hazırlanıyor. "2B, son dönemde çıkarılan en iyi yasa, geç bile kalındı" diyen Ağaoğlu Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ağaoğlu, yasanın inşaat sektörüne büyük hareketlilik katacağını söyledi. Ağaoğlu, "Özellikle İstanbul'da arazi fiyatları ciddi bir şekilde şişmişti. Bu uygulama arazi fiyatlarının da makul düzeye gelmesine büyük katkı sağlar. Ancak rayiç bedellerin belirlenmesi konusunda devletin taraflarla uzlaşma yoluna gitmesi gerekir" dedi. Kendisinin de Çekmeköy'de 2B kapsamında 2 arazisi bulunduğunu dile getiren Ağaoğlu, "Yasa çıkınca, gidip devlete borcumu ödeyeceğim. Ardından da bu araziler üzerinde yeni yatırım yapmayı planlıyoruz" diye konuştu.
Dumankaya İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Ali Dumankaya da
yasayı olumlu bulduğunu belirterek "İstanbul'da yıllardan beri uygun arazi
üretilemiyor. Fiyatları da etkileyen en büyük faktör bu. 2B Yasası ile beraber
arazi noktasında piyasa için olumlu gelişmeler olacak" değerlendirmesinde
bulundu. Bu süreçte kamunun, arazi sahiplerinin ve TOKİ'nin tavrının belirleyici
olacağına işaret eden Dumankaya, arazi fiyatlarının şişirilmesi halinde tablonun
olumsuza dönebileceği uyarısı yaptı. Ali Dumankaya, "Bu süreci iyi yönetmek
gerekiyor. Biz de taşlar yerine oturduktan sonra bu araziler üzerindeki uygun
yatırım fırsatlarına bakacağız" dedi.
Yasa, tahribatı meşrulaştıracak
Öte yandan, 2B Yasası akademisyen ve sivil toplum örgütlerinin büyük tepkisine neden oluyor. "Yasa ile kaçak yapılara meşruiyet kazandırılıyor" diyen İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Çevre Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. İlhan Talınlı, yasaya konulan "orman vasfını kaybetmiş" ibaresinin ise çevre bilimi açısından yanlış olduğunu vurguladı. Öncelikle 2B kapsamına giren arazilerin orman vasfını nasıl kaybettiğinin araştırılması gerektiğini ifade eden Talınlı, şunları söyledi: "Önce bu arazilerde orman vasfının nasıl kaybedildiğinin tespit edilmesi gerekiyor. Çünkü bu araziler durup dururken kaybetmemiş orman vasfını. Buralara otel yapılmış, yerleşim yeri kurulmuş, dükkân açılmış. Bu tahribatı yaratan yapılar kaçak durumdadır. 2B Yasası, bu tahribatı yapanları meşrulaştıracak."
TMMOB Çevre Mühendisleri Odası Başkanı Yılmaz Kilim ise 2B Yasası'nın Tapu Kanunu görüşmeleri sırasında "oldubitti"ye getirildiğini öne sürerek "2B arazilerinin ekonomik kaynak olarak görülmesine karşı çıkıyoruz. Şu anki hazırlıklar, arazilerin Hazine'ye devri ile ilgili yapılıyor. Bir sonraki süreçte bu arazilerin satışını kolaylaştıracak düzenlemeler gelecek" dedi. Kilim, mevcut yasada "orman olarak muhafazasında yarar görülmeyen alanlar" olarak tanımlanan 2A'lara ilişkin bir değişikliğe gidilmemesinin ise olumlu olduğunu kaydetti.
2B'ler üzerinde 400 bin yapı
var
Orman vasfını kaybetmiş araziler için kullanılan "2B" tanımı, 6831 sayılı Orman Kanunu'nun 2'nci maddesinin B bendinden geliyor. Orman vasfını yitirmiş, kadastro marifetiyle orman alanları dışına çıkarılmış, bir daha geri kazanılamayan ve ıslah edilemeyen araziler, 2B olarak tanımlanıyor. 2B arazileri, Türkiye genelinde 5 milyar metrekarelik alana karşılık geliyor. Türkiye'de 473 bin hektarlık 2B arazisi bulunuyor. Uzmanlara göre, 2B'ler üzerinde su, doğalgaz ve elektrik gibi altyapısı devlet tarafından oluşturulmuş yaklaşık 400 bin yapı bulunuyor. 2B'lerin en fazla olduğu il Antalya. Bu ilde 45 bin 548 hektarlık 2B arazisi var.Antalya'yı Mersin ve Balıkesir izliyor. Ankara'daki 2B arazi miktarı 31 bin 706 hektarı, İstanbul'daki 2B arazisi miktarı ise 18 bin 233 hektar. 2B arazilerinden "nasibini alamayan" iller ise Muş, Rize, Giresun, Tunceli ve Siirt.
10 bin lira peşinatla işgalciye satılacak
* 2B arazileri Türkiye genelinde 5 milyar metrekarelik alanı kaplıyor. Bu
büyüklük, Lüksemburg'un iki, KKTC'nin 1.5, Hong Kong'un 5 katı ve İstanbul
ilinin tamamına karşılık geliyor.
* Hükümet, yasa ile yaklaşık 25 milyar
dolarlık ek gelir yaratılacağını savunuyor.
* Yasanın gerekçesinde
"İşgalcilerin elinde bulunan, devlete bir kuruş ödemeyen kişiler tarafından
harici senetlerle alınıp satılan, yeniden orman yapılması mümkün olmayan Hazine
arazileri, kullananların elinden alınıp, rayiç değerlerinin üzerinden
değerlendirilecektir" deniliyor.
* Yasa kapsamındaki arazilerin 10 bin lira
peşinatla ya üzerindeki işgalciye satılması ya da TOKİ'ye devredilmesi
öngörülüyor.
* 2-B arazilerini almak isteyenlerin kanunun yayımı tarihinden
itibaren 1 yıl içinde, illerde defterdarlıklara, ilçelerde mal müdürlüklerine
başvurması öngörülüyor.
* Taslakta, satıştan sağlanacak gelirin orman
köylülerine ait taşınmazların kamulaştırılması başta olmak üzere, orman
sınırları dışına çıkartılan yerlerin ıslah, imar ve ihyası ile köylülerin
kalkınmalarının desteklenmesi, yeni orman alanlarının tesisinde kullanılacağı
kaydediliyor.