Gaziantep'teki Emir Ali Han (Çekirdekçi Han), bakımsızlık nedeniyle yıkılma tehlikesi ile karşı karşıya... Kunduracılar Çarşısı Karagöz Caddesi'nde bulunan ve Osmanlı Han mimarisi ile yapılan tarihi mekan, uzun yıllar yapılış amacına uygun olarak hizmet vermesine karşın, son zamanlarda otopark olarak kullanılıyor. Esnafın çok yoğun olarak bulunduğu, birbirine bitişik yüzlerce iş yerinin bulunduğu dar bir cadde üzerinde bulunan tarihi han, zamana yenik düşmüş olmanın izlerini taşıyor.
Hiç bir bakım ve onarım çalışması yapılmayan hanın, duvarlarının büyük oranda yıkıldığı gözleniyor. Ancak, bütün bu olumsuzluklara karşın, tarihi mekanda, insanlara otopark hizmeti verilmeye çalışılıyor. Özel mülk olan tarihi han, bir an önce bakım ve onarımdan geçirilmezse, tamamen yok olma tehlikesi ile karşı karşıya bulunuyor.
Tarihi hanın mülkiyetinin bazı kişilere ait olması, bu kişilerin şu ana kadar gerek bakım ve onarım, gerekse de restorasyon çalışmaları için bir girişimde bulunmaması, tarihi hanın günden güne daha fazla tahrip olmasına neden oluyor.
Gaziantep Vakıflar Bölge Müdürü İsa Güven, Osmanlı mimarisinin özelliklerini taşıyan tarihi Emir Ali Han'ın Gaziantep'te bulunan hanlar içinde çok önemli bir yere sahip olduğunu söyledi.
Güven, Vakıflar Bölge Müdürlüğü olarak, Gaziantep'te bulunan tarihi mekanların aslına uygun olarak restore edilmesine büyük önem verdiklerini ifade ederek, şöyle konuştu:
''Belirli bir program dahilinde sorumluluk alanımızda bulunan illerdeki han, hamam, cami ve ev gibi mekanların restorasyonunu yapıyoruz. Tarihi mekanların, yok olmaktan kurtarılması ve günümüzee kazandırılması için bu çalışmaların çok önemli olduğunun bilincindeyiz. Bu anlamda, mülkiyeti şahıslara ait olan Emir Ali Han'ın da aslına uygun olarak restore edilmesi ve yok olmaktan kurtarılması son derece önemli. Kent merkezinde bulunan bu tarihi mekanın, bakım, onarım ve restorasyonu düşünülürse, biz Vakıflar Bölge Müdürlüğü olarak her türlü teknik desteği vermeye hazırız.''
Tarihi Emir Ali Han
Sadece günümüzde değil, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde de İpek Yolu üzerinde bulunduğu için çok önemli bir ticaret merkezi konumunda olan Gaziantep, bu özelliğine uygun olarak çok sayıda tarihi hana ev sahipliği yapıyor.
Gaziantep'te 20. yüzyılın başında 31 han bulunuyordu. Bu hanlar içinde en eski olanının arşiv kayıtlarına göre Mihaloğlu Yanşi Bey Medresesi'nin vakıflarından olan Han-ı Cedit'ın (Yeni Han) 15. yüzyılda yapıldığı biliniyor. Bu hanlar içinde bulunan ve yapılan restorasyon çalışmaları ile günümüze kazandırılan Millet Hanı, Tütün Han gibi çok önemli hanlar da bulunuyor.
Bu hanlar içinde yine çok önemli bir yere sahip olan tarihi Emir Ali Han, Antep Şer'i Mahkeme sicillerine göre, 1719 yılında Sekkatoğlu Esseyit Ali Bey tarafından yaptırıldı. Hanın sivri kemerli bir girişi bulunuyor. Aynı zamanda tonoz örtülü eyvan biçiminde. Osmanlı Han mimarisinin önemli eserleri arasında yer alan iki katlı hanın sivri kemerli bir girişi bulunuyor. Aynı zamanda tonoz örtülü eyvan biçiminde. Han iki katlı hanlar gurubunda. Hanın birinci katında avluya açılan odalar sıralanmış. İkinci katın önüne direklerin taşındığı bir revak yapılmış, bunların arkasına da odalar sıralanmış. Han bir çok değişikliğe karşın, özelliğini kısmen de olsa koruyabilmiş.