Türkiye son zamanlarda meydana gelen sarsıntılarla deprem gerçeğini bir kez daha hatırladı. 17 Ağustos’ta yaşanan Marmara Depremi’nin ardından alınacak önlemler her gün gündeme gelse de, pek çok kamu binasının depreme dayanaklı olup olmadığı tespit edilemedi.
Hasarlı kamu binalarının sayısı da bilinmiyor. Bunlar arasında okul, hastane, haberleşme merkezleri, tüneller, köprüler gibi kamu yapıları yer alıyor. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı verilerine göre Türkiye’de yaklaşık 53 bin 500 kamu binası bulunuyor. Deprem Yönetmeliği çıkarıldıktan sonra yapılan kamu binaları depreme karşı inşa ediliyor. Ancak yıllar önce yapılan binlerce kamu binası depreme karşı güçlendirilmeyi bekliyor. Bu konuda çalışmalar yapılsa da yeterli ödenek ayrılmaması nedeniyle yavaş ilerliyor.
Bir metrekare bina alanının güçlendirilmesi için belirlenen bedel 80 YTL. Türkiye’de en çok bulunan kamu binalarından olan bir okulun, depreme dayanıklı olup olmadığının tespiti ve güçlendirilmesi 100 ila 500 bin YTL’ye mal oluyor. Bayındırlık Bakanlığı’nın öngördüğü rakam ise 5 milyar 601 milyon 200 bin YTL. Kamu binalarının depreme karşı güçlendirilmesi işini yürüten Bayındırlık ve İskan Bakanlığı 2003 yılında bakanlıklara yazı göndererek bütçe oluşturulmasını istedi. Bu genelgeye Maliye Bakanlığı ve Jandarma Genel Komutanlığı'ndan cevap geldi. 2003 yılından itibaren 800 kamu binasının güçlendirilmesi yapıldı. Milli Eğitim Bakanlığı, yaklaşık 2 milyon metrekare binanın inceleme ve güçlendirme çalışmasını yaptırdı. Diğer bakanlıkların ise ne kadar bina güçlendirmesi yaptığı hakkında bilgi yok.
Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Mahmut Küçük, yapılan envanter çalışmasının Türkiye’de bir ilk olduğunu söylüyor. Atatürk Üniversitesi Deprem Araştırma Merkezi Müdürü Yard. Doç. Dr. Yüksel Özdemir ise, “Zemini iyi olmayan bir bölgede yapılacak en kârlı ve bilimsel çözüm o alandaki binaları tamamen yıkıp yeni bir yerleşim merkezi kurmaktır. Bina iyileştirme veya güçlendirme çalışmaları insanlara boş bir ümit vermekten öteye gitmez.” diyor. Öte yandan Bayındırlık ve İskan Bakanlığı özel yapıların envanterinin çıkarılması işlemlerine de başladı. Böylece muhtemel bir depremde meydana gelebilecek hasar ve can kayıplarının asgari düzeye indirilmesi hususunda eylem planı oluşturulmaya çalışılıyor.