Kalitesiz ve ucuz ürünlerin ülkesi Çin de dahil pek çok ülkedeki iş makineleri üreticileri yatırım için Türkiye'ye akın etti. Ortaklık veya satın alma yöntemiyle Türkiye pazarına girmek isteyen 50 civarında firma, şu günlerde iş makineleri üretiminin merkezi olan Konya, Ankara ve Gaziantep'te araştırmalar yapıyor. Türkiye pazarına girmek isteyen firmalar arasında Çinli Sany ve Zoomlion, Koreli Hundai, Alman Liebherr ve Fransız Mecalac da yer alıyor.
Yüksek sipariş rakamlarıyla çalışan Çinliler, kriz nedeniyle az ürün talebinde bulunan şirketlerin ihtiyacını karşılayamayınca ülkedeki pek çok iş makinesi firması üretimini alternatif pazarlara kaydırmaya başladı. Coğrafi konum, pazar hacmi ve kaliteli üretimiyle Türkiye rağbet gören pazarlar arasında yer alıyor. Geçmiş yıllarda Türk firmalarının Çin'in yer aldığı fuarlara bile katılmaya cesaret edemediğini belirten Türkiye İş Makineleri Distribütörleri ve İmalatçıları Birliği (İMDER) Genel Sekreteri Faruk Aksoy, "Çinli fuar şirketleri 5 yıldızlı otellerde konaklama ve stand ücretlerimizi ödeyerek 'Yeter ki fuara gelin' diyorlar. Krizin getirdiği koşullar yüklü siparişleri kaldırmıyor. Şu anda hızlı, kaliteli ve güvenilir ürünler revaçta. Bu da Türkiye'yi ön plana çıkıyor. Türkiye'de şu anda 50'ye yakın firma araştırma yapıyor" dedi.
Yatırımcıları Türkiye'ye yönelten bir diğer etkenin Türkiye'nin AB ve diğer pazarlara yakınlığı olduğunu kaydeden Aksoy, "Türkiye, 3 saatlik uçuşta 1.5 trilyon dolarlık bir ticaret hacmine sahip. İç pazarda da büyük bir hacme sahibiz. İş makineleri sektörünün AB'deki yıllık büyüme oranları yüzde 1-2'yle sınırlıyken bizde yüzde 50'ler oranında. Avrupa'daki fabrikalar yaşlandı. Fabrikalarını Türkiye'ye taşımak istiyorlar" dedi.
Hükümet otomotivcilere kızgın
İş makineleri sektöründe leasing'li satışlara teşvikin kaldırılması ve ekonomik kriz nedeniyle yüzde 50 daralma yaşandığını hatırlatan Faruk Aksoy, KDV'nin yüzde 18'den 8'e indirilmesinin de satışların artmasında yeterli olmadığını söyledi. İş makineleri satışlarını yeniden tetikleyecek bir düzenlemeye ihtiyaç duyduklarını kaydeden Aksoy şunları söyledi: "Kriz nedeniyle ihracat ilk 3 ayda geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 43 daraldı. Sektördeki istihdam rakamı 15 binden 11 bin 500'e geriledi. Mevcut koşullarda 2009'u yüzde 40 daralmayla atlatmayı planlıyoruz. Konuyu Maliye Bakanı'yla görüştük. 3 aylığına KDV'nin yüzde 8'den 1'e indirilmesi talebinde bulunduk. Biz diyoruz ki 3 aylığına yüzde 1'e düşürüp diğer dönemlerde de yüzde 8'e sabitlensin. Böylece sektörün elindeki stoklar da eritilir. Leasing'li satışlar ve satın almalar kolaylaşır."
Hükümetin ÖTV indirimini satış fiyatlarına yansıtmayan otomotivcilere çok kızgın olduğunu ve bunun KDV indirimi bekleyen diğer sektörlere de yansıdığına dikkat çeken Aksoy, "Başbakanlık ve maliye otomotivcilere çok kızgın. Şimdi biz hükümet yetkililerine bir şey dediğimizde ‘Sizin söylediğinizin ancak yüzde 50'sine inanırız' diyorlar. Otomotivciler KDV indirimi bekleyen bütün sektörlerin başını yaktı" diye konuştu.
Stratejik eylem planı yolda
İMDER olarak sektörün ihtiyacı olan düzenlemeleri yapmak için Sanayi ve Ticaret Bakanlığı yetkilileriyle birlikte makine sektörüne yönelik stratejik eylem planı hazırladıklarını belirten Aksoy, yakında bakanlığın onayına sunulacak eylem planında iş makinelerinin otomotivdeki gibi tescil yaptırılmasının da yer aldığını söyledi.
Doğru dürüst tespit işlemi yapılmayan iş makinelerinin ciddi sıkıntı yarattığını belirten Aksoy, "İkinci el makineler tek merkezden tescil edilirse bu sıkıntı ortadan kalkacak. Tescil işlemiyle sektörde kaçakçılık olaylarının da önüne geçilmiş olacak. Uygulama devreye girerse şu anda bir otomobili yurtdışına kaçırmak ne kadar zorsa iş makineleri için de aynı şey olacaktır" dedi.
Krize rağmen fuara katılım arttı
5-10 Mayıs tarihleri arasında Ankara'da yapılacak olan Türkiye'nin en büyük iş makineleri fuarı KOMATEK'e katılımın geçen yılın üzerinde olduğuna dikkat çeken Dernek Genel Sekreteri Aksoy, "İMDER olarak bu fuara tam destek veriyoruz. Fuara 400 yerli yabancı fima katılıyor. 75 bin metrekarelik net sergi alanı olacak. Bu durum bir rekor. Çünkü geçen yıllara göre krize rağmen katılım oranı arttı. Bu da sektörün beklentilerinin yüksek olduğunun göstergesi. 2 yıl önceki fuarda 25 bin kişi ziyaret etmişti. Aynı ziyaretçi sayısını yakalarsak büyük başarı deriz" diye konuştu.
Sektör 11 bin 500 kişiyi istihdam ediyor
- 2008'de 4.6 milyar dolar büyüklüğe ulaştı
- Pazarda 550 firma faaliyet gösteriyor. Bunların 220'si imalatçı
- 11 bin 500 kişiye istihdam sağlanıyor
- 50'nin üzerinde ülkeye ihracat yapılıyor
- 2008'deki ihracat miktarı 1.2 milyar dolara ulaştı