9 Bin Yıllık Tarihe Neşter





Konya’nın Çumra İlçesi yakınlarındaki dünyanın ilk uygarlık merkezleri arasında gösterilen Çatalhöyük’te, yabancı ekipler bu yılki kazı çalışmalarına başladı.

Çumra İlçesi’nin 10 kilometre doğusunda yer alan Çatalhöyük’te, 7 yıldır İngiliz Arkeoloji Enstitüsü adına Cambridge Üniversitesi Arkeoloji Profesörü Ian Hodder başkanlığındaki kalabalık ekip tarafından yürütülen arkeolojik kazıların bu yılki bölümüne başlandı.

ABD’nin New York kentindeki Dünya Anıtlar Vakfı tarafından dünyada korunması gereken ilk 100 ve parasal destek verilmesi gereken en değerli 30 anıt arasında yer alan Çatalhöyük’te bugüne kadar insanlık tarihine ışık tutan çok önemli buluntular gün ışığına çıkarıldı.

İlk yerleşme, ilk ev mimarisi, ilk kutsal yapılara ilişkin buluntuların yanı sıra dünya tarihinin ilk ayna, kumaş, tarım ve hayvancılık izlerine Çatalhöyük’de ulaşıldı.

IBM DE SPONSOR OLDU
Bu yıl yine İngiliz Arkeoloji Enstitüsü tarafından başlanan kazılar için ilk olarak yaklaşık 25 kişilik bir ABD’li ve İngiliz ekibi Çatalhöyük’e geldi. İlk ekibin sorumlusu Chambrigde Üniversitesi Arkeoloji bölümünden Shayna Sered, ABD, İngiltere, Yeni Zelanda, Polonya, Kanada, İsviçre’nin de içinde bulunduğu toplam 10 ülkeden 90’a yakın kişinin kazıda görev aldığını söyledi.

Kazı Başkanı Prof. Dr. Hodder’in önümüzdeki hafta Çatalhöyük’e geleceğini belirten Sered, önceki yıllarda olduğu gibi Boing ve Koç grubunun ana sponsorluğunda yapılacak kazılara bu yıl IBM firmasının da katıldığını ifade etti.

NEOLİTİK DÖNEMDE YAŞAM
40x40 metre ebatlarındaki alanda yapılacak arkeolojik kazıda Neolitik döneme ait 20’ye yakın eve ulaşmayı planladıklarını dile getiren Sered, “Bu evlerde ortaya çıkarılacak buluntularla 9 bin yıl önce Neolotik dönemin günlük yaşamına ilişkin yeni ve çarpıcı bilgiler elde etmeyi amaçlıyoruz” dedi.

2002 yılı başında Minnesota Bilim Müzesi’nde Çatalhöyük Sergisi açıldığını anımsatan Sered, New York’taki Amerikan Doğal Tarih Müzesi’nde ikinci serginin açılmak istendiğini, ancak bunun için takvim belirlenmediğini kaydetti.

Neolotik höyükte geçen yıl yürütülen kazılarda, gün ışığına çıkarılan tabanı alçı ile kaplanmış kerpiç evlerde 8 ayrı mezar bulunmuştu. Mezarlardan, kemikten yapılmış çengel ve toka çıkarken, başka bir evde süs olarak kullanılan deniz kabukları, kamelya boncuğu ve evcil hayvan kemikleri ile pişmiş topraktan yapılmış aletlere ulaşılmış, Höyük’ün 1960’lı yıllarda ilk açılan bölümünde tamamlanan kazılarda ise 77 parça iyi işlenmiş obsidiyen el baltasından oluşan bir grup bulunmuştu.

Çatalhöyük’te ortaya çıkarılan binlerce yıllık çamurdan yapılan evlerin gün ışığına çıktıktan sonra dış etkenlere bağlı olarak yok olma sürecine girmesi nedeniyle, ‘Güney Alanı Koruma Çatı Projesi’ kapsamında 45x27 metre ebatlarındaki kazı alanının üzeri koruyucu örtü ile kapatılmıştı.