SALT’ın, İstanbul’la ilgili cevabı bilinmeyen sorulara konuşma, gezi, sunum ve performanslarla yanıt arayan etkinlik programı 90 kapsamında SALT Beyoğlu’nun 2. katında gerçekleştirilecek 90 Depar etkinliğinde, farklı deneyimlere sahip 11 konuşmacı tarafından İstanbul’a dair olgu ve potansiyeller ele alınacak. Öğlen başlayacak program, SALT Beyoğlu Açık Sinema'da Açık Radyo'nun hazırladığı 'Melting Pot' albümünden bir performansla, saat 21:00'de sona erecek.
90 Depar kapsamında; kent coğrafyası uzmanı Prof. Jean-François Pérouse, Denizbilimci Cemal Saydam, Mimar ve Küratör Pelin Derviş, Sanatçı Burak Arıkan, Mimar Alexis Şanal, Tarihçi ve Akademisyen Irvin Cemil Schick, Yazar ve Radyo Programcısı Ayça Şen, Kent Araştırmacısı Orhan Esen, “Zaytung”un kurucusu Hakan Bilginer, Yazar ve Akademisyen Murat Belge, Şef Refika Birgül, Müzikolog ve Radyo Programcısı Yaprak Melike Uyar, İstanbulla ilgili soruların yanıtlarını arayacak.
90 Depar Programı
12:00 / Jean-François Pérouse
Tepeüstü / Ayazma’nın AVM’leşmesi / Rezidanslaşması (2007 – 2011): Ne biçim modernleş(tir)me bu böyle?
Toulouse Üniversitesi’nde kent coğrafyası profesörü olan Jean-François Pérousei, doktorasını Reims Üniversitesi’nde tamamladı. 1999 yılından bu yana Fransız Anadolu Çalışmaları Enstitüsü’nün (IFEA) “İstanbul Kent Gözlemevi” projesi kapsamında, İstanbul’da sırasıyla, Marmara ve Galatasaray Üniversiteleri’nde çalıştı. İstanbul’da kent ve risk, kapalı ve güvenlikli siteler, lüks konutlaşmanın gelişimi ve çeperlerin dönüşümü konularında yayımlanmış kitapları ve makaleleri bulunuyor.
12:45 / Cemal Saydam
Kanal İstanbul projesi İstanbul Boğazı’nın su rejimini nasıl etkiler?
Prof. Dr. Cemal Saydam, lisans eğitimini ODTÜ Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü’nde tamamladı, doktora derecesini ise 1981 yılında Liverpool Üniversitesi Oşinografi Bölümü’nden aldı. 1981-1995 yıllarında ODTÜ’de öğretim üyesi olarak çalıştı, 1992’de profesör unvanını aldı. 1996-2004 yılları arasında TÜBİTAK’ta çeşitli görevlerde bulundu. Saydam, 2004’te TÜBİTAK Başkan Yardımcılığı’ndan ayrılarak, 2002’den bu yana görev yaptığı Hacettepe Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü’ndeki öğretim üyeliğine geri döndü.
13:30 / Pelin Derviş – Burak Arıkan
Şehirde bıraktığımız izler kime ait?
Mimar, Bağımsız Editör ve Küratör Pelin Derviş’in İngilizceden Türkçeye çevirisini yaptığı “Biçimin İşlevi” (Yazar: Farshid Moussavi) ve “Binalar Nasıl Okunur?” (Yazar: Carol Davidson Cragoe) adlı kitapları, 2011’de Yapı Endüstri Merkezi tarafından yayımlandı. 12. İstanbul Bienali yayınlarının (İstanbul'u Hatırlamak, Bienal El Kitabı ve Katalog) editöryal koordinasyonunu üstlendi. “Made in Şişhane: İstanbul, Küçük Üretim ve Tasarım Üzerine” adlı kitabın editörlüğünü yaptı. Editörü olduğu ya da katkıda bulunduğu yayınlar arasında; “İstanbullaşmak”, “Mapping Istanbul”, “Tracing Istanbul (from the air)”, “İstanbul Para-doksa: Kent ve Mimarlık Üzerine Konuşmalar” yer alıyor. Derviş, Uğur Tanyeli ve Bülent Tanju ile birlikte “Becoming Istanbul” sergisinin eşküratörlüğünü yaptı.
Sanatçı Burak Arıkan, makine ve insanların etkileşimiyle büyüyen ağlı sistemler yaratıyor. İşlerinde politik, ekonomik ve kültürel sürdürülebilirlik meselelerine dikkat çekiyor. Yarattığı sistemler baskı, animasyon, yazılım ve yerleştirme biçiminde sergileniyor. Çalışmaları, aralarında Venedik Mimarlık Bienali, MoMA, Neuberger Sanat Müzesi, Ars Electronica, Sonar, DEMF, Art Interactive, La Gaité Lyrique, DEPO, Borusan Contemporary, ARTER ve SALT Beyoğlu’nun yer aldığı yerli ve uluslararası kurumlarda sunuldu. Massachusetts Institute of Technology, Rhode Island Tasarım Okulu, New York Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Boğaziçi Üniversitesi ve İstanbul Bilgi Üniversitesi dahil çeşitli okullarda ders verdi ve atölye çalışmaları yaptı.
14:15 / Alexis Şanal
İstanbul’daki kent pazarları nasıl yapılandırılıyor?
Alexis Şanal, SCI-Arc’ta mimarlık eğitimi aldı. Yüksek lisansını, Massachusetts Institute of Technology’de (MIT) şehir planlama alanında tamamladı. Los Angeles’ta çeşitli yenilikçi mimarlık bürolarında çalıştı. 2002’de İstanbul’a taşınan Şanal’ın, akademik ve mesleki arayışındaki vizyonu, insan ve çevre tasarımı arasındaki akışkan ilişkiye dayanıyor. Son dönemde, dijital ortamları fiziksel ortamla harmanlamak amacıyla, konuma duyarlı hesaplamanın gelecekteki potansiyelini inceleyen bir dizi proje üzerinde çalışıyor. 2007’de Queensland Üniversitesi’nde konuk araştırmacı olarak tasarım atölyesi dersleri veren Şanal, MIT’te dijital şehirler üzerine araştırmalarına devam ediyor.
15:00 / Irvin Cemil Schick
Osmanlı İstanbul’u erotik bir şehir midir?
İstanbul Şehir Üniversitesi’nde öğretim üyesi olan İrvin Cemil Schick, 1955’te İstanbul’da doğdu. Robert Kolej’den mezun olduktan sonra, lisans, yüksek lisans ve doktora eğitimini Massachusetts Institute of Technology’de (MIT) tamamladı. MIT ve Harvard Üniversitesi’nde dersler verdi. “Batı’nın Cinsel Kıyısı”, “Çerkes Güzeli”, “Bedeni, Toplumu, Kâinatı Yazmak” adlı kitapları bulunan Schick, “Geçiş Sürecinde Türkiye” (E.A. Tonak ile), “Avrupalı Esireler ve Müslüman Efendileri”, “Osmanlı Döneminde Balkan Kadınları” (A. Buturovic ile) ve “M. Uğur Derman 65. Yaş Armağanı” adlı kitapların editörlüğünü yaptı.
15:45 / Ayça Şen
İstanbul’suzlaşma neden korkutucu?
Ayça Şen, kendisini, “Yazı yazmak, radyo programı, müzik, resim yapmak sarmallarında dolaşmış; bu dolaşıklıkta mutlu olsa da (koyduğu yerleri bu karışıklıkta daha iyi bulabilir) kendini spesifik ifade şekillerinde zorlanan bir vatandaşımız olup, sanatla haşır neşir olmayı bir yaşam şeklinde yaşayamadığı için hayıflanan ve sırf ondan uzak kalmamak için İstanbul’da direten biri...” ifadesiyle anlatıyor. Evli ve bir çocuk annesi Şen, halen Taraf gazetesinde yazıyor; televizyon programı, sahne performansı vb projeler üzerinde çalışıyor.
16:30 / Orhan Esen
İstanbul’a kuzeyinden bakmak nasıl olur? “Kuzey İstanbullu” kime denir?
Bağımsız Kent Araştırmacısı, Yazar ve Rehber Orhan Esen, yaşadığı kentin; barınma, ulaştırma, çevre ve kimlik oluşturma (özetle, hemşehrilerini makul koşullarda yaşatma) gibi konulardaki performansıyla ilgileniyor. Esen, İstanbul ve Viyana’da sosyal ve ekonomik tarih, sanat ve mimarlık tarihi eğitimi aldı. Rehber kimliğiyle, İstanbul’u anıtsal yapı stoğunun ötesinde “sıradanlıkları” ile algılatmayı önemsiyor; ilgi alanı “tarihsel olan”dan “var olan”a uzanıyor. İyi bir öğretmen olarak, şehri gösterme ve paylaşma etkinliğinin, kendi mekân duyarlılığını geliştirdiğini düşünüyor. Uyanık, etkin ve katılımcı bir hemşehri olabilmek için çaba sarf ediyor. Çeşitli sivil, akademik, sanatsal ve siyasi platformlara angaje oluyor, yazıyor, konuşuyor, projeler üretiyor ve yürütüyor. Kentsel değişim dinamiklerini kavrayabilme ve bunlara müdahil olabilme kaygısını ön planda tutuyor. İkinci kenti saydığı Berlin’de, Stephan Lanz ile birlikte 2005 yılında yayımlanan “Self Service City: İstanbul” adlı bir kitabı bulunuyor.
17:15 / Hakan Bilginer
“Gerçek İstanbullu” kimdir ve neden acilen soyu tükenmelidir?
10 yıl bilişim mühendisi olarak çalışırken, bir yandan da “Zuxxi”, “Ekşisözlük” gibi platformlarda yazılar yazdı. Daha sonra zaytung.com'u kurdu. Sitenin beklenenden fazla ilgi görmesi üzerine mühendisliği bıraktı ve tamamen “Zaytung” ile uğraşmaya başladı. Halen sitedeki editör arkadaşlarıyla birlikte, Zaytung'un yanı sıra çeşitli televizyon programları ve gazeteler için içerik üretiyor.
18:00 / Murat Belge
İstanbul’da kültürel tüketimden kültürel üretime geçmenin koşulları oluştu mu?
Murat Belge, 1966’da İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü’nden mezun oldu. 12 Mart döneminde iki yıl cezaevinde kaldıktan sonra, 1974’te üniversiteye döndü. 1981’de doçentken istifa eden Belge, Halkın Dostları, Birikim, Yeni Dergi, Yeni Gündem, Milliyet Sanat, Papirüs dergilerinde ve Cumhuriyet, Demokrat, Milliyet, Radikal gazetelerinde yazdı. 1983’te İletişim Yayınları’nı kurdu. 1997’de profesör olan Belge, halen İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde ders veriyor ve Taraf gazetesinde köşe yazarlığı yapıyor.
18:45 / Refika Birgül
Yeni İstanbul mutfağı insana ve şehre neler katar?
Refika Birgül’ün yemek yapmaya ilgisi, boyu henüz ocak seviyesindeyken tüm aileye kahve yaptığı günlerde başladı. Ağabeyi Tolga, ona günbegün iştah bulaştırdı. Zengin Akdeniz mutfağını teyze ve dayılarından; lezzetli İç Anadolu mutfağını ise dede, hala ve yengelerinden öğrendi. En sevdiklerini görmeye gittiği Londra’da, damak zevki iyice gelişti. Hep daha farklısını arar oldu, aradığını bulamayınca da kendi yapmak istedi. Onun için, güzel yemekler yapmak ve paylaşmak, eğitimini aldığı psikoloji alanıyla da ilgiliydi. Sevgiyle yapılan yemeğin hem vücudu hem ruhu iyileştirebileceğine inanarak, gece uykularından yeni yeni tariflerle uyandı. Mutfakta deneyler yaptı, uçtu, daldı, nefes aldı, matematik sevdasıyla yemeklerin algoritmasını çıkarmaya uğraştı. “Refika’nın Mutfağı - Cooking New Istanbul Style” (Yeni İstanbul'da Yaşam ve Yemek Üzerine Tarifler) kitabının yazarı olan Refika, halen NTV’de “Mucize Lezzetler” programını hazırlayıp sunuyor.
19:30 / Yaprak Melike Uyar
İstanbul’un müzikal çeşitliliği içerisinde doğaçlamanın yeri nedir?
Müzikolog, Radyocu ve Bağımsız Müzik Yazarı Yaprak Melike Uyar, lisans eğitimini Boğaziçi Üniversitesi’nde tamamladı. 2009’da, İTÜ MİAM Etnomüzikoloji dalında, “Sema Ayinlerinin Metalaştırılması” başlıklı teziyle yüksek lisans eğitiminden mezun oldu. Halen İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı Müzikoloji Bölümü’nde araştırma/öğretim görevlisi olarak, Popüler Müzik Tarihi ve Caz Tarihi dersleri veriyor. Ayrıca, aynı kurumda müzikoloji doktorası da yapıyor.
20:00 / Melting Pot Albüm performansı