Avrupa Birliği'yle (AB) uzun süredir devam eden demir-çelikte yeniden yapılandırma programında, şimdi de "firmaların kapasiteleri" sıkıntı oluşturdu. AB, Türkiye'nin hazırladığı demir-çelik sektörü yeniden yapılandırma programına katılan firmaların kapasite artırmamalarını, hatta bazılarının kapasitelerinin azaltılmasını talep ediyor. Konuya ilişkin bilgi veren bir yetkili, bu taleplerle şu aşamada yeniden yapılandırma programının uygulanmasının zor olduğunu belirtirken "Atılması gereken en doğru adım, firmaların kendi yeniden yapılandırma programlarını bize bağlı kalmadan uygulamaya geçirmesi" dedi. Demir-çelik sektörü yeniden yapılandırma programında gelinen aşama, 1 Mart'ta AB'den gelecek bir heyetle de tartışılacak.
Türkiye'nin Avrupa Kömür Çelik Topluluğu Serbest Ticaret Anlaşması kapsamında, sektörü yeniden yapılandıran bir programı AB'ye sunması gerekiyordu. Bu kapsamda uzun çalışmalar sonucunda hazırlanan program, 30 Ağustos'ta birlik yetkililerine sunuldu. Bu tarihten sonra da program tartışmaya açıldı, ancak şu ana kadar program konusunda bir netlik sağlanamadı. Edinilen bilgilere göre ise demir-çelik sektöründe yer alan ve yeniden yapılandırma programına katılarak devlet yardımlarından almaya hak kazanacak firmaların program döneminde kapasite artırmamaları, hatta bazılarının kapasitelerini düşürmesi öngörülüyor. Bilgi veren bir yetkili, firmaların kapasite indirmesinin talep edildiğini ve şu aşamadaki temel sorunun bu olduğunu vurgularken bir başka yetkili de "Yeniden yapılandırma sırasında uzun mamulden yassı ürüne geçiş söz konusu olacak. Ancak yassı ürüne geçiş bazı tesislerde mümkün olmadığı için bazı firmalar kapasitelerini düşürecek, bazıları ise artıracak" diye konuştu.
2001 rakamlarını aşamayacak
Türkiye'nin AB'ye sunduğu demir-çelik yeniden yapılandırma programına göre de programın bitim tarihi olan 2013 yılında demir-çelik üretimi 2001 yılı değerlerini aşamayacak, 2005 yılı değerlerinin ise gerisinde kalacak. Buna göre 2001 yılında demir-çelik sektöründe üretim 38.78 milyon ton düzeyindeydi. 2005 yılında ise bu rakam 38.93 milyon tona çıktı. Ancak yeniden yapılandırma sonrasında rakam 38.78 milyon tonla sınırlı kalacak, ancak üretimde yassı ürünlerin ağırlığı artacak.
Demir Çelik Üreticileri Derneği Genel Sekreteri Veysel Yayan ise yeniden yapılandırma programına katılan firmaların kapasite düşürmese dahi artırmama yönünde bir taahhütte bulunmaları gerektiğini söyledi. Yeniden yapılandırmaya dahil olmayan firmalar içinse böyle bir zorunluluğun bulunmadığını kaydeden Yayan, "Şu anda suni biçimde bir kapasite azaltılması isteniyor da diyemiyorum, söz konusu değildir de diyemiyorum. Bu konular görüşülecek" diye konuştu. Yayan, sektör olarak demir-çelikte yeniden yapılandırma programının bu yıl içinde yürürlüğe girmesine dönük ümitlerini koruduklarını da vurguladı.
AB'den 1 Mart'ta demir-çelik yeniden yapılandırma programını görüşmek üzere, bir heyetin Türkiye'ye geleceği de öğrenildi. Bu kapsamda Türk bürokrasisiyle görüşecek olan heyet, Türkiye'nin en büyük demir-çelik tesislerinden olan İsdemir'i de ziyaret edecek.
Demir-çelik sektörünü oluşturan firmalar
Erdemir, İsdemir, Kardemir, Ekinciler, Yazıcı, Çebitaş, Ege Çelik, Ege Metal, Habaş, İzmir Demir Çelik, Yeşilyurt, Asil Çelik, Çemtaş, Çolakoğlu, Diler, İçdaş, Kaptan,
Kroman, Nursan.