Afşin-Elbistan Termik Santralı Susunca Çiftçi İlk Kez Kâra Geçti
Doğalgaz santrallarının devreye girmesi sonucu Afşin–Elbistan Termik Santralı’nda üretimin düşürülmesi, bölgedeki tarımsal üretimi iki katına çıkardı.
Filtresiz çalıştırıldığı için bacadan çevreye küller savuran santralın üretime ara vermesi, santral kurulduğundan beri zarar eden Çobanbeyli kasabası çiftçilerinin ilk kez kâra geçmesini sağladı. Çiftçiler, ürünlerindeki iki katına varan artıştan dolayı 5 trilyon lira gelir elde etti.
Önceki yıllarda bire 10-15 ürün alabilen çiftçiler, bu yıl kayısı ve elma ihraç etmeye başladı. Uzmanlar, tarımdaki olumlu gelişmenin, filtresiz çalıştırılan termik santralın insan sağlığı ve çevreye vermiş olduğu zararı bir kez daha gözler önüne serdiğine dikkat çekti.
Termik santrala 5 kilometre uzaklıktaki Çobanbeyli kasabasının Sulama Kooperatifi Başkanı Aslan Şahan, santralın durmasından dolayı çevreye atılan külden kurtulan tarlalardan yüzde 100 verim aldıklarını açıkladı. Sadece kendi kasabalarında üretilen 2 bin ton fasulye ile 3 bin ton şeker pancarından 5 trilyon lira kazanç elde ettiklerini bildiren Şahan, “Çiftçilerimiz elde ettikleri yüksek miktardaki ürün rekoltesinin sevincini yaşıyorlar. Yıllardır çevreye çok zarar veren santralın bu şekilde çalıştırılmasına karşı çıkıyoruz. Yetkililerin bir an önce önlem almasını bekliyoruz.” diye konuştu.
Çobanbeyli çiftçilerinden Ahmet Karpuz, Hüseyin Palta, Mustafa Kılıç ve Cuma Aslan da, santral yapılmadan önceki yıllarda 1’e 55 gibi bir verim aldıklarını hatırlattı. Santraldan sonra bu rakamın 1’e 10’a kadar düştüğünü belirten çiftçiler, “Bu yıl aldığımız ürün miktarı 1’e 40’a kadar çıktı. Tarlalarımıza yağan küllerden dolayı bugüne kadar ektiğimizin karşılığını alamıyorduk.” dedi.
‘Gaz ve toz bitkiler için ölümcül’
Gelişmeyi değerlendiren Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi (KSÜ) Fen-Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Cengiz Bahadıroğlu, termik santraldan çıkan gaz ve tozların bitkiler için ölümcül olduğunu söyledi. Afşin-Elbistan Termik Santralı’ndan çıkan kül, hafriyat ve tozları üzerine uzun yıllardır bilimsel araştırmalar yapan Bahadıroğlu, şunları kaydetti: “Yaptığımız araştırmalarda santraldan çıkan kül ve tozların, rüzgarda çevreye saçılması sebebiyle bölgedeki tarım arazilerinde verimi düşürdüğünü gördük. Ayrıca santraldan bitkiler için çok zararlı olan sülfür ve kükürt gazları yayılıyor. Bu gaz ve tozlar havaya karışarak bölgede asit yağmurlarına yol açıyor. Bu yağmurlar da bitkilerin yapraklarında büyük tahribata neden oluyor. Santralın kapasitesindeki azalmanın tarımda verimi artırdığı doğrudur. Daha önce de bölgedeki ağaçların kurumasına, bu gazların neden olduğunu belirlemiştik.”
Santralın filtresiz olması sebebiyle bölgedeki tarımın bugüne kadar olumsuz yönde etkilendiğini belirten Elbistan Ziraat Odası Başkanı Mehmet Ali Bulut da, “Santral çalışmayınca, renginden ve kırmızılığından dolayı ihracat yapılamayan kayısı ile elmada ilk kez ihracat yapıldı. Yine ayçiçeği, şeker pancarı gibi ürünlerde artışlar yaşandı. Termik santrala filtre takılması halinde ürün rekoltesinde ciddi artışlar ortaya çıkabilir.” şeklinde konuştu.
Afşin-Elbistan Termik Santralı’nın 5 aydır hiç çalıştırılmadığını, diğer zamanlarda da 4 üniteden tek ünitenin deneme üretimi yaptığını bildiren Maden-İş Sendikası Elbistan Şube Başkanı İsmail Aslan ise, santralın, kapasitesinin çok altında çalıştığını kaydetti. Ülkemizin önemli bir enerji ihtiyacını karşılayan santraldan devletin vazgeçmesinin mümkün olmadığını vurgulayan Aslan, “Yapılması gereken filtre sistemini kurmaktır.” dedi. İnşaat Mühendisleri Elbistan Temsilcisi Poyraz Poyrazoğlu da, santralın çevreye verdiği zararın Çernobil’den 15 kat daha fazla olduğunu ifade ederek, “Çernobil kazasında çevreye 1,5 ton uranyum yayılırken, bu santral 23,4 ton uranyum saçıyor. İnsan sağlığı ve çevre kirliliğinin önlenmesi açısından filtre sisteminin kurulması kaçınılmazdır.” şeklinde konuştu.