Akgöl Sazlığı Teksas Çöllerine Döndü



Bir zamanlar 20 bin hektara yayılan Akgöl Sazlığı, şimdi uçsuz bucaksız bir kum yığını. Konya'nın Ereğli ilçesindeki eski sazlık, yeni çöl, Ereğli'yi de tehdit eder hale geldi. Ereğli Tarım İlçe Müdürü Özkan Özgüven "Geçen yıl kum fırtınaları yüzünden Polis Okulu tatil edildi, Ereğli Devlet Hastanesi'ndeki hastalar, başka yerlere sevk edildi. Sulama kanalları metrelerce toprakla doluyor ve verimli toprak heba oluyor" dedi.

1980'lere kadar tepelipelikan, macarördeği, dikkuyruk, alacabalıkçıl, küçüksumru gibi 150'nin üzerinde türde binlerce kuşun barındığı sazlık, 1985 yılından sonra İvriz ve Zanapa çaylarının üzerine tarımsal sulama amaçlı İvriz Barajı'nın kurulmasıyla kurumaya başladı. Diğer akarsular üzerine de Ayrancı, Gödet, İbralı ve Deliçay barajları kurulunca Akgöl sazlığı sazlık olmaktan çıktı.

20 yıl önce dünyanın en önemli 16'ncı sulak alanı olan Akgöl'e kuşlar uğramaz oldu. Ardından çölleşme ve rüzgâr erozyonu başladı. Son yıllarda hızı saatte 90 kilometreye ulaşan kum fırtınaları 100 bin nüfuslu Ereğli'yi tehdit eder hale geldi. Rüzgâr bitkilerin köklerini ortaya çıkarırken bölgede 'mikroklima' bozulduğu için elma ve beyaz kirazda don görülmeye başladı. Tarım İlçe Müdürü Özkan Özgüven, Akgöl çevresinde 300 bin dekarlık sahanın rüzgâr erozyonu tehdidi altında bulunduğunu söyledi.

Kaymakam Cevdet Can, "Önlem alınmazsa önümüzdeki yıllarda kum fırtınalarının boyutu daha büyük olacak. Erozyon ve çölleşme yüzünden göç başlamaması için birçok çalışma hayata geçiriliyor. Geç olmadan kurtarıcı adımları atmalıyız" dedi.

İlk adımı atan da Tarım İlçe Müdürlüğü oldu. Bölgeye iki yılda 300 bini aşkın akasya, iğde gibi 'çit bitkileri' dikildi. Konya İl Çevre ve Orman Müdürlüğü de Ereğli'ye fidanlık şefliği kurdu. Ağaçlandırma seferberliği kapsamında çoğu Ereğli'de olmak üzere yılda 10-12 milyon fidan toprakla buluşturulacak.

Ereğli'de görülen çölleşme ve rüzgâr erezyonunun benzeri 1960'lı yıllarda Konya Karapınar'da yaşanmıştı. Kum fırtınaları yüzünden pek çok işi evini, köyünü terk etti. Kum fırtınaları Konya-Adana karayolunu kapattı. 1962 yılından itibaren bölgede çölleşmeye karşı ağaçlandırma çalışmaları başlatıldı.