Mersin Akkuyu’da atılan temelin ardından gözler Türkiye’nin ilk nükleer santralıyla ilgili sürece ve akıllara takılan bazı soruların yanıtlarına çevrildi. Habertürk, enerji yönetimi ve Akkuyu Nükleer AŞ kaynaklarıyla görüştü ve bu soruların yanıtlarını araştırdı.
Her bir reaktör için ayrı lisans
Akkuyu Nükleer Santralı’nı, Rus devlet şirketi Rosatom inşa ediyor. Rosatom, Türkiye Atom Enerji Kurumu’ndan (TAEK) bin 200 megavatlık reaktör için inşaat lisansını aldı. Rosatom, ikinci reaktör için lisans hazırlığına başladı. Rosatom, 3’üncü ve 4’üncü reaktörler için de ayrı ayrı lisans başvurusunda bulunacak.
Birer yıl arayla devreye girecek
Santral, her biri bin 200 megavat olan 4 üniteden oluşacak. İlk ünitenin, 2023 yılında işletmeye alınması ve elektrik üretimine başlaması hedefleniyor. Diğer reaktörlerin, birer yıl arayla tamamlanması ve işletmeye girmesi bekleniyor.
ESA bitiyor
Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt AŞ (TETAŞ) ile Rosatom arasında santralda üretilen elektriğin alım ve satımına ilişkin kısa adıyla ESA (Elektrik Satın Alma Anlaşması) görüşmeleri bitmek üzere. Buna göre TETAŞ, santralda üretilmesi planlanan elektriğin ünite 1 ve ünite 2 için yüzde 70’ine, ünite 3 ve ünite 4 için yüzde 30’una denk gelen miktarı, her bir güç ünitesinin ticari işletmeye alınma tarihinden itibaren 15 yıl boyunca 12.35 dolar/sentten (KDV dahil) satın alacak. Rosatom, ünite 1 ve ünite 2’de üretilmesi planlanan elektriğin yüzde 30’unu, ünite 3 ve ünite 4’te üretilmesi planlanan elektriğin yüzde 70’ini kendisi veya enerji perakende tedarikçileri vasıtasıyla serbest piyasada satacak.
Nükleerde yakıt temini
Nükleer yakıt, Rosatom ve tedarikçiler arasında yapılan uzun dönemli anlaşmalar bazında tedarikçilerden temin edilecek. Taraflarca mutabık kalınabilecek ayrı bir anlaşma ile Rus menşeli kullanılmış nükleer yakıt, Rusya Federasyonu’nda yeniden işlenebilecek. Taraflar, devletlerinin yürürlükteki kanunları ve düzenlemeleri izin verdiği ölçüde, nükleer yakıt, kullanılmış nükleer yakıt veya herhangi bir radyoaktif materyalin sınır ötesi taşınması da dahil olmak üzere ancak bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla, nükleer materyallerin sınır ötesi taşınmasına ilişkin gerekli tüm ilgili onay, lisans, kayıt ve rızaların alınmasında proje şirketine yardım eder.
Ekipman üretiliyor
TAEK’in izniyle Rosatom, bir süre önce birinci reaktör binasında kullanılacak olan nükleer güvenlik için önemli ekipmanların bazılarının üretimine Rusya’da başladı. Kaynaklar, bunların üretiminin 2-2.5 yıl süreceğini ve TAEK’in üretim sürecini yakından takip ettiğini kaydetti. Ekipmanlar, tamamlandıktan sonra TAEK’in “olur”u ile Türkiye’ye gelecek ve monte edilecek.
10 metre derinlik
Enerji kaynakları, önceki gün Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in, reaktörün inşa edileceği binanın temelini attığını, reaktörün en kritik parçası olarak nitelendirilen “kor kabı”nın kottan 7-10 metre derinlikte bir bölgeye yerleştirileceğini söyledi.“