'Anadolu'nun Belleği' Yenileniyor



Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih - Coğrafya Fakültesi (DTCF), 70 yıllık geçmişindeki en kapsamlı restorasyon çalışmasını başlattı. Başkentin en önemli toplantı salonu ve fuaye alanlarından Farabi Salon baştan ayağa yenilenirken, şubat ayıyla birlikte tekrar faaliyete geçmesi planlanıyor. Fakülte genelindeki restorasyon çalışmaları ise bu yıl sonunda bitirilecek. Kütüphanesini a'dan z'ye yenileyen, yazma eserler için ayrı bir iklimleme sistemi kurarak daha iyi korunmasını sağlayan fakültenin, yerli ve yabancı yayınlara abonelik sayısı da artırıldı. DTCF'deki değişim kapsamında, Restorasyon Okulu'na akıllı sınıf kurulmasının ve bazı bölümlerin Gölbaşı'na taşınarak yer darlığının ortadan kaldırılmasının da hazırlıkları yapılıyor.

DTCF yenileniyor
Başlatılan kapsamlı restorasyon çalışması ile bu yılın sonuna kadar tamamı yenilenecek olan fakültenin kütüphanesinde yapılan değişiklikler de gerek akademisyenlerin gerekse öğrencilerin daha nitelikli ve kolay çalışma yapabilmesine zemin hazırladı.

Mustafa Kemal Atatürk 'ün çağdaş Türkiye'nin atılım yapmasını sağlayacak bilimadamlarının yetişmesi isteğiyle kurulan Dil ve Tarih - Coğrafya Fakültesi (DTCF), son yıllarda birçok projeyi yaşama geçirdi. Başlatılan kapsamlı restorasyon çalışması ile bu yılın sonuna kadar tamamı yenilenecek olan fakültenin kütüphanesinde yapılan değişiklikler de gerek akademisyenlerin gerekse öğrencilerin daha nitelikli ve kolay çalışma yapabilmesine zemin hazırladı. Yakın dönem projeleri arasında ise bazı bölümlerin Gölbaşı'na taşınması, Restorasyon Okulu'nda akıllı sınıf oluşturulması gibi adımlar bulunuyor.

Ankara Üniversitesi DTCF, Türk ve Türkiye tarihinin incelenmesine kaynaklık edecek olan Sümerce ve Hititce'den Latince ve Yunanca'ya uzanan geniş yelpazedeki Antik Doğu ve Batı Dilleri'nin yanı sıra, modern diller ile coğrafya, felsefe, psikoloji, sosyoloji, antropoloji gibi sosyal bilimlerin farklı alanlarında eğitim veriyor. Fakülte dekanlığını da 6 yıldır, kendisi de DTCF mezunu olan Prof. Dr. Necdet Adabağ yürütüyor. Adabağ'ın görev süresi 5 Mart'ta dolacak. DTCF yönetimine yeniden talip olan Adabağ, "2001'den bu yana günahıyla, sevabıyla yürütüyorum bu görevi. Göz açıp kapayıncaya kadar geçti demek istemiyorum; uzun bir maraton oldu. Dolu dolu yaşamış olmaktan dolayı büyük bir mutluluk duyuyorum" dedi.

Gerek taşıdığı tarihsel misyon gerekse çağdaş Türkiye'nin yolunun bilimsellikten geçeceği inancıyla 70 yıldır atılan adımlarla ülkenin en önemli yükseköğretim kurumlarından biri olma özelliğini taşıyan DTCF'ye ve geride kalan 6 yıla ilişkin, Adabağ şunları söyledi:

"6 yıldan beri sürdürdüğüm görevimde, fakültemizin kuruluş amaçlarına bağlı kalarak, gerek içeride gerekse dışarda DTCF için verdiğim uğraştan, döktüğüm terden duyduğum kıvanç inanılmaz. Bu süreçte dekan yardımcısı arkadaşlarım, fakülte kurulu üyesi arkadaşlarım ve fakülte sekreterime de teşekkürü borç biliyorum. Çalışma arkadaşlarımın yakın desteği ve öğretim üyesi arkadaşlarımın hoşgörüsü, ardımdan yüreklendirici sözleri olmasaydı, tüm tasarımlarımızı yaşama geçirmekte zorluk çekebilirdik. Rektörümüz Prof. Dr. Nusret Aras 'a da şükranlarımı sunuyorum."

Fakültedeki restorasyon çalışmalarına değinen Adabağ, "70 yıl içinde, binanın içinde bazı tadilatlar yapılmış ama dışarda, taşlarla, doğramalarla ilgili çok büyük değişiklikler, iyileştirmeler söz konusu olmamış" diye konuştu. Bu yılın sonunda tamamen bitmesi planlanan restorasyon sonrası DTCF'nin aslına uygun şekilde a'dan z'ye yenileneceğini belirten Prof. Adabağ, gerek öğrencilerden gerekse akademik kadrodan aldığı geri dönüşlerin de memnuniyet verici olduğuna dikkat çekti. "Bu konuda biraz şanslıyım galiba" diyen Adabağ, restorasyon çalışmaları yaklaşık 2 yıl süreceği için yaz tatiline sığdırma gibi bir durumun söz konusu olmadığını, mecburen bir yandan eğitim - öğretim yapıldığını bir yandan da restorasyon çalışmalarının sürdüğünü kaydetti.
Prof. Adabağ, yaşadıkları çeşitli sorunlara ilişkin olaraksa şunlara dikkat çekti:

"Ödeneklerimiz kesiliyor. Parasal kaynaklarımız çok kısıtlı. Öte yandan, özlük haklarına ilişkin sorun çok büyük. Araştırma görevlilerimiz ayda sadece 800 YTL alıyor. Bu maaşla bilim yapmalarını beklemek biraz güç. Aldığımız genç arkadaşlar kısa süre sonra fakülteyi bırakıyor. Yalnız onların değil, yardımcı doçentlerin, doçentlerin hatta profesörlerin dahi durumu böyle. Fakültenin çok sayıda öğretim ve araştırma görevlisine ihtiyacı var. Batı dillerinde öğrenci sayısı 2 bin 500, asistan sayısı ise 18. 100 kişiye bir profesör, 66 kişiye de bir öğretim elemanı düşüyor. Eski Türk Edebiyatı'nda ise öğretim üyesi ve asistan yok."

Adabağ, dekanlık seçimlerine ilişkin, Rektör Aras'ın takdirini beklediklerine de işaret ederken, "Bu fakültede hakça bir yönetim sergilemek ve barışı sağlamaya çalışmak temel ilkemiz. Bu düzen böyle sürecek. Bizim kimseyle sorunumuz yok. Fakültemizdeki muhalefet dahi hakkı teslim eden bir muhalefet" vurgusunu yaptı.

Neler yapıldı, neler yapılacak?
Dekan Adabağ'ın Cumhuriyet Ankara 'ya verdiği bilgiler doğrultusunda, son 6 yıldır DTCF'deki değişiklikler ve ileriye dönük çalışmalar şöyle:

- Fakülteyi baştan ayağa yenileyecek restorasyon çalışmaları Ağustos 2006'da başladı ve 2007 yılının sonuna değin sürecek. DTCF binası ilk yapıldığında kullanılan boyanın orijinali bulundu. Dış cephe yenilemesi aslına uygun olarak bu renkle yapılıyor. Pencerelerdeki doğramalar binanın tarihi değerinden bir şey yitirmemesi adına değiştirilmedi ancak gerekli tadilatlar yapılarak yenilendi. Başkentin en önemli konser ve fuaye alanlarından Farabi Salon'un restorasyonu ise şubat ayı başında bitecek. Salonun, ışık, ses ve havalandırma düzeni yenilendi, mobilyaları iyileştirildi. Farabi Salon simultane çeviriye uygun bir yapı kazandı. Fuaye alanı da yenilenirken, çalışmalara Restorasyon Okulu çalışanları ve öğrencileri de katkı sundu.

- Kütüphane binası tamamen yenilendi. Tüm okurların ve araştırmacıların rahatlıkla çalışabileceği bir mekana dönüştürülen kütüphane için ayrıca bir havalandırma sistemi kuruldu. 15 bin ciltlik toplam 45 bin yazma eser yıpranmayı engelleyecek biçimde düzenlendi. Ayrı bir bölümde arşivlenen eserler için özel iklimlendirme sistemi kurularak, nem, küf gibi olumsuz etkilerin yazmalara zarar vermesi önlendi. Yazma eserlerle ilgili olarak "Ankara Üniversitesi DTCF Kütüphanesi Yazmaları Kataloğu" da yayınlandı. Tüm eserlerin katologda toplanması için tek tek incelenmesi gerektiğinden, çalışmanın tamamlanması belli bir zaman alacak. Yayınlanan katalogsa bu kapsamda ilk adım olma özelliğine sahip. Yazmalara ilişkin bilgiler ayrıca bilgisayara da aktarılacak ve elektronik ortamda kullanıcıların hizmetine sunulacak. Çalışma, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca da destekleniyor.

- Son 6 yılda ünvan atlayan akademisyenlerin sayısı; 37 profesör, 38 doçent, 32 ünvan alan doçent, 33 yardımcı doçent, 9 öğretim görevlisi olarak gerçekleşirken, 56 araştırma görevlisi de fakülteye kazandırıldı.

- DTCF'den dışarıya ders vermeye giden öğretim elemanı sayısı 202, yurtdışına giden öğretim elemanı sayısı da 403 oldu. Fakültede ders vermesi için dışardan görevlendirilen öğretim elemanı ise 137 kişi olarak gerçekleşti.

- Öğrenci İşleri'ne ait arşiv yeniden düzenlendi. 70 yıldır bekleyen çalışma sonrası, bugüne değin DTCF'den geçmiş 100 bine yakın öğrencinin dosyasına bir dakika içinde ulaşmak olanaklı kılındı.

- Restorasyon Okulu'nda akıllı sınıf oluşturulacak.

- Kadro sıkıntısını çözmek adına gerekli girişimlerde bulunulacak.

- Ata'nın istediğine uygun olarak bilimadamı yetiştirme misyonunu kuvvetlendirmek isteyen DTCF'de lisans eğitiminin, yüksek lisans ve doktorayla süren bir yapıya kavuşması sağlanacak.

- Yer darlığını ortadan kaldırmak için, kimi bölümler Gölbaşı'na taşınacak.

195 öğrenciyle başladı
DTCF, Ankara Üniversitesi'nin fakülte olarak kurulan ilk yükseköğretim kurumu olma özelliğine sahip. Fakültenin kuruluş yasası TBMM'ce 14 Haziran 1935'te kabul edildi. İlgili karar da 22 Haziran 1935 tarih ve 2035 sayılı Resmi Gazete'de yayımlandı. Fakülte, 1935 - 1940 yılları arasında Evkaf Apartmanı'nda eğitim-öğretim yaptı. Alman Mimar Bruno Taut tarafından çizilen projenin yaşama geçmesi sonrasında ise bugünkü binasına taşındı. DTCF, 1936'da 195 öğrencisi ile öğretime başlarken, 1946'ya kadar Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı olarak faaliyet gösterdi. Bu tarihten sonra da 4936 Sayılı Üniversiteler Yasası kapsamında Ankara Üniversitesi bünyesine geçti.

Rakamlarla DTCF

- Fakültede 18 bölüm ve 71 anabilim dalı bulunuyor. Bunlardan 17 bölüm ve 65 anabilim dalında akademik eğitim veriliyor.

- Son 6 yılda DTCF Kütüphanesi'ne Türkçe ve yabancı dilde toplam 3 bin 500 kitap kazandırıldı. Türkçe 23, yabancı dilde ise 22 dergiye abone olundu.

- DTCF'ye 70 yılda kayıt yaptıran öğrencilerin 50 bini çeşitli nedenlerle fakülteyi terk etti, 36 bin kişi ise mezun oldu.

- Son 6 yılda çeşitli bölümlerce 44 sayı dergi yayınlandı.

- AB Öğrenci Değişim Programı Erasmus kapsamında, 31 kişi çeşitli ülkelere eğitime gitti. Öğrenciler yurtdışında toplam 173 ay öğrenim gördü.