Cumhuriyet Gazetesi'nden Özlem Güvemli'nin haberine göre, Assos’un eşsiz doğasını ve tarihi zenginliklerini tahrip edecek liman projesine verilen olumlu ÇED raporunun yürütmesi Çanakkale İdare Mahkemesi tarafından oybirliği ile durduruldu. Kararda, raporda önemli eksiklikler olduğuna dikkat çekilerek, liman inşaatında kullanılacak dolgu malzemesinin taşocağından taşınmasının yaratacağı etkinin hesaba katılmadığı, gemi atıkları için yapılması gereken tesisin de raporda yer almadığı vurgulandı.
Çanakkale’nin Ayvacık ilçesi Büyükhüsun köyü sınırları içinde açılması planlanan “Ayvacıkaltı Ulaşım Limanı” projesine 27 Temmuz 2012’de verilen Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) olumlu raporunun hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle çevre sakinleri adına avukat Zehra Tuna tarafından Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na dava açılmıştı. Dava dilekçesinde liman projesiyle çevrenin tahribata uğrayacağı, ÇED raporunda ulaşım mesafelerini ve liman boyu, derinlik gibi parametrelere ilişkin esaslı hesap hatalarının olduğu vurgulandı. Civardaki antik kentlerin, doğal sit alanlarının ve deniz yaşamının zarar göreceği, bölgedeki zeytin ağaçlarının yok olacağı belirtildi. Hazırlanan bilirkişi raporunda ÇED’in raporu kamu yararına aykırı bulunmadı ancak bir dizi eksiklik de sıralandı. Davayı karara bağlayan mahkeme heyeti de bu eksikliklere dikkat çekerek hüküm kurdu. Mahkeme kararında işin tamamlanması süresi olarak öngörülen 5 yıllık zaman diliminde dolgu malzemesi için kullanılacak taşocağının işletme süresinin biteceği ve raporda alternatif malzeme temin yönteminin belirlenmediği kaydedildi.
30 km’lik etki alanı uyarısı
Projede etki alanının 1 km olarak belirlenmesine karşın taşocağından malzeme taşınması sırasında etki alanının yaklaşık 30 km’yi bulacağı ve çevresel etki değerlendirmesinin bu mesafe üzerinden yapılmadığı belirtildi. İş takviminde peyzaj onarımı ve ekolojik restorasyon sürecinin öngörülmediği de ifade edildi.
Gemi atıkları ne olacak?
Gemilerden kaynaklanan atıkların alınması ve geçici depolanması amacıyla atık kabul tesisi yapılması zorunlu olduğu halde ÇED raporunda bu tesisin yer almadığı vurgulandı. Liman inşaatında kullanılacak malzemenin taşocağından temini konusunda bir iş planının da yapılmadığının altı çizildi. Gelen giden yolcu sayıları ve sabit çalışan personelden çıkan toplam katı atık miktarları üzerinden konteynır sayısının belirlenmediği kaydedildi.
Bu eksikliklerin ÇED raporunu sakatlayıcı önemli eksiklikler olduğuna dikkat çekilen kararda, raporun hukuka uygun olmadığına hükmedildi. Davaya konu olan ÇED raporu doğrultusunda inşaatın başlaması halinde çevreye olacak etki ve yatırımlar açısından telafisi imkâmsız zararlar doğacağı vurgulandı.