Karayolları Genel Müdürlüğü ve Belediyeler Niçin Asfalt Yol Yapımında Israr Ediyor?



Türkiye Hazır Beton Birliği Genel Sekreteri Ferruh Karakule, her kış yürütülen karla mücadele çalışmaları kapsamında kullanılan kimyasalların asfalt yollara verdiği zararın ülke ekonomisine getirdiği ağır yüke dikkat çekerek, "Gelişmiş ülkelerin aksine, Karayolları Genel Müdürlüğü ve Belediyeler niçin asfalt yol yapımında bu kadar ısrar ediyor?" diye sordu.

"İBB'nin sorumlu olduğu 6 bin km yoldaki bakım çalışmaları için 25 - 30 milyon YTL harcanacağı tahmin ediliyor. Diğer illerin yolları ve 2004 yılı verilerine göre Karayolları Genel Müdürlüğü'nün sorumluluğundaki 63 bin 372 km yol da hesaba katılırsa, zararın boyutunun büyüklüğü ortaya çıkacaktır" şeklinde konuşan Ferruh Karakule, yolların onarımı için harcanan para ile rahatlıkla yeni yollar yapılabileceğini belirtti. Karakule, Amerika'da 100 yılı, Avrupa'da ise 75 yılı aşkın süredir kullanılan beton yolların, Türkiye'de az sayıdaki bazı şehir içi ve köy yolları dışında uygulanma imkanı bulamadığını hatırlattı.

"Karayolları Genel Müdürlüğü ve Belediyeler gibi yol yapımından sorumlu kurumlar avantajlarını göz önünde bulundurarak beton yolları ciddi şekilde araştırmalı, öğrenmeli ve değerlendirmelidir" diyen Karakule, "İlgili makamlar artık çeşitli bahanelerle devam ettirdikleri alternatifsiz yol yapım politikalarını bırakmalı, üstünlükleriyle tüm dünyada uygulanan beton yol yapımına geçmelidir" dedi.

Beton yolların üstünlükleri

-Beton yollar, asfalt yollara göre mevsimsel hasara uğramaz
Betonun dayanıklılığının en çok önem kazandığı mevsim kış aylarıdır. Asfalt yolların % 61'i ağır kış koşullarında bozulmaktadır. Aynı koşullarda betonun bozulma oranı en fazla % 5.5'tir.

-Beton yollar uzun ömürlüdür
Beton kaplamanın en önemli üstünlüğü uzun hizmet ömrü ve üstün dayanıklılığıdır. Örneğin A.B.D'de eyalet karayolu performansları yıllar içerisinde izlenerek kaydedilen bir araştırmada, beton yolların servis ömürleri en az 20-25 yıl civarında olurken kaliteli asfalt yollarda 6-14 yıl olmaktadır.

-Beton yolun ilk yapım maliyeti asfalttan düşüktür
Yaptığımız araştırmada ülkemizde beton yol yapım maliyetinin sanılanın aksine asfalta göre daha ucuz olduğu da ortaya çıkmıştır. 2004 yılı verilerine göre, ilk yapım maliyetleri karşılaştırıldığında kaliteli bir asfalt yolun araç yoğunluğuna göre kilometre maliyeti 436 - 622 milyar TL arasında değişmektedir. Yolun beton yol olarak inşa edilmesi halinde ise kilometre maliyetleri 369 - 570 milyar TL arasında değişmektedir. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'nın kriterlerine göre yapılan bu maliyet hesapları beton yolun asfalt yola göre yüzde 20 - 30 arasında daha ucuz olacağını göstermektedir.

-Beton yolların taşıma gücü yüksektir
Beton yol, üzerine gelen yükleri asfalta göre çok daha geniş bir alana yaydığından çökme olmaz. Zemin kötü olsa dahi asfalta nispeten hasar oluşmaz, araç trafiğini hasarsız taşır.

-Beton yollar her mevsimde ve her koşulda yapılabilir
Asfalt uygulaması düşük sıcaklıkta ve yağışlı havalarda yapılamadığından, yapım ve onarım mevsimi kısadır. Beton yol ise asfaltın aksine ıslak zemin de dahil olmak üzere, hemen her iklim koşulunda yapılır. Asfalt kaplamaların belirli bir sıcaklıkta dökülmesi ve silindirle sıkıştırılması gerekmektedir. Beton kaplamalar ise vibratörlerle sıkıştırılmakta olup, ısı kaybı gibi bir sorun söz konusu değildir.

- Yüzde 100 yerli malzeme ile yapılır
Beton yollar, Türkiye'nin kendi kaynaklarından yapılır. Bugün Türkiye'nin dört bir yanına dağılmış 39 çimento fabrikası ve 568 adet beton tesisi bulunmasına rağmen, asfalt (bitüm) temin edilen yalnızca 5 adet rafineri bulunmaktadır. Kullanılan asfaltın önemli bir kısmı ise ithal edilmektedir.

-Beton yolda kullanılan malzemeler petrol türevi olmadığından çevre kirliliğine yol açmaz

-Yüzey sürtünme katsayısı asfalta göre daha fazla olduğundan beton yollarda fren mesafesi kısadır

-Esnek olan asfalta ağır taşıtların araç lastikleri gömüldüğünden (dönmeye karşı asfaltta direnç fazladır) daha fazla yakıt tüketilir.

-Beton yollar, açık renkte olduğundan gece görüşünü kolaylaştırır.