Fotoğraf: AYBALA ARPACI /AA
Toplu Konut İdaresi (TOKİ) Başkanı Erdoğan Bayraktar, ''1983'ten bugüne Türkiye kentlerinin konutlaştırılma siyaseti ve TOKİ'' başlıklı konuşmasında, göreve geldiklerinden bu yana kurumun faaliyetlerini anlatarak, ''Geldiğimiz nokta, bugün 81 ilde, 800'ün üzerinde ilçede, bin 600 küsur şantiyede, 430 bin konut yaptık. Bizi motive eden, insanları gecekondunun kötü şartlarından alarak onlara daha iyi şartlara sahip konutlarda yaşama imkanları sağlayarak, mutluluklarına şahit olmaktı.'' dedi.
Bayraktar, Bab-ı Ali Toplantıları kapsamında The Marmara Oteli'nde düzenlenen ''1983'ten bugüne Türkiye kentlerinin konutlaştırılma siyaseti ve TOKİ'' konulu konuşmasında, medeniyet ve toplumlar geliştikçe barınma standartlarının da geliştiğini dile getirdi.
Orta Çağ'ın sonlarında şehirleşmeyle birlikte konut ihtiyacının da artığının görüldüğünü ifade eden Bayraktar, ancak konut ihtiyacının Türkiye'de de dünyadaki sanayileşmeyle birlikte ortaya çıktığını, şehirlerin büyüdüğünü, insanların kırsal kesimlerden şehirlere göç ettiğini ve böylece konut ihtiyacının da ciddi boyutlara vardığını anlattı.
Bayraktar, Türkiye'de, Osmanlının son dönemlerinde devlet eliyle ve gruplaşmalarla konutların yapıldığını dile getirerek, sözlerini şöyle sürdürdü:
''Cumhuriyetin kurulmasıyla birlikte Orta Anadolu'da bir köy konumunda olan bugünkü başkent, bir hareketlilikle devletin organize ettiği toplu konut uygulamalarına sahne oldu. Türkiye'de 1940'ları geçtiğimizde şehir nüfuslarının arttığını, konut ihtiyacının da arttığını, devletin de vatandaşa yetecek konut üretemediğini, organize inşaat sektörünün de insanların barınmasını karşılayacak durumda olmadığını görmekteyiz.''
Özellikle 1950'den sonra barınma işinin ciddi bir sorun haline geldiğini belirten Bayraktar, Türkiye'de özellikle İstanbul, Ankara, İzmir ve Bursa'da olmak üzere gecekondulaşmanın başladığını, buna paralel olarak 1960'lı yılların başlarında çarpık yapılaşmaya neden olan bir sektörün görüldüğünü kaydetti.
Erdoğan Bayraktar, bugün Türkiye'nin konut profiline bakıldığında, özellikle nüfusu 10 binin üzerinde olan ilçelerde toplam 14 bin konut olduğunu ifade ederek, ''Yani önümüzdeki tablo, bugün için bile Türkiye'de şehir diye nitelendirdiğimiz yerlerin yarısından fazlasının ıslaha muhtaç olduğunu görmekteyiz'' dedi.
2002 yılı başında Konut Müsteşarlığı'nın yaptığı araştırmalara göre Türkiye'de acil olarak 3 milyon konutun yenilenmeye ihtiyacı olduğuna işaret eden Bayraktar, her yıl 600 bin konuta ihtiyaç olduğunu söyledi.
TOKİ'nin, dönemin başbakanı Turgut Özal tarafından 1984 yılında kurulduğunu anımsatan Bayraktar, ''1960'lı yıllara gelmeden 775 sayılı 'Gecekondu Kanunu' çıkartılmıştır. Bu da çok güzel bir yasadır ama tabii ki bir devletin manevi varlığını oluşturan ve tüm insanların uyması gereken kurallardır. Fakat maalesef bu kanun bile uygulanamamıştır'' diye konuştu.
“Bizi Motive Eden İnsanların Mutluluğu Oldu”
TOKİ Başkanı Bayraktar, göreve geldiklerinde Devlet Planlama Teşkilatı'nın verilerini ve acil eylem planını önlerine koyarak neler yapabileceklerine baktıkların anlatarak, şöyle devam etti:
''Başbakanımız Recep Tayyip Erdoğan'a TOKİ'nin 1984'den 2003 yılına kadar 19 yıl görev yaptığını ve bu sürede 40 bin konut yaptığını, bizim de bunu 5'e katlayarak yılda 10 bin konut yapacağımızı ifade ettim. Ancak kendisi bize, bu rakamların yetersiz olduğunu, yılda 100 bin konut yapılması gerektiğini söyledi. Burada siyasi duruş çok önemli. Öncelikle titiz bir ekip oluşturduk. Bizi motive eden, insanları gecekondunun kötü şartlarından alarak onlara daha iyi şartlara sahip konutlarda yaşama imkanları sağlayarak, mutluluklarına şahit olmaktı.''
Bayraktar, özel sektörün eleştirdiği, ''TOKİ, konut yapmasın, bizim piyasayı elimizden alıyor'' şeklindeki sözlerin de gerçeği yansıtmadığını belirterek, ''Bir bakıma kendileri adına haklılık payı olsa da bunun hiçbir şekilde gerçekle alakası yok. Çünkü biz yaptığımız konutları yine özel sektör eliyle yapıyoruz. İddia ediyoruz dünyada hakedişleri zamanında ödeyen en ciddi kuruluşuz, bunu matematiksel olarak ispat ederiz'' şeklinde konuştu.
''Geldiğimiz nokta, bugün 81 ilde, 800'ün üzerinde ilçede, bin 600 küsur şantiyede, 430 bin konut yaptık. Sağlık Bakanlığıyla yapılan protokol kapsamında 70'in üzerinde hastane, 80'in üzerinde sağlık ocağı, Milli Eğitim Bakanlığı ile yapılan protokoller kapsamında ise 625'e yakın ilköğretim okulu ve lise yaptık'' diyen Bayraktar, 100 binin üzerinde nüfuslu Giresun'dan büyük, Ordu'dan küçük 16 tane şehir yaptıklarını ifade etti.
Bayraktar, ''Bu doğrultuda 2011 yılının sonuna kadar 500 bin konutu aşmış olacağız'' dedi.