Bir fidan üreticisi, Atatürk Olimpiyat Stadı'nın etrafını bir yıl içinde ve bedavaya yemyeşil ormanla kaplamayı vaat etti. Ama uzmanlara göre bu çok riskli olabilir.
Şampiyonlar Ligi Finali için İstanbul'a gelen Liverpool'lu taraftar, BBC'ye "Kim koymuş bu stadı buraya" derken binlerce futbolseverin hislerine tercüman olmuştu. Atatürk Olimpiyat Stadı'nın çevresi, maç öncesi alelacele yapılan badana, boya makyajına rağmen, hâlâ çorak arazinin ortasına konmuş devasa bir uzay gemisi gibi görünüyor. Fidan yetiştiricisi İsmail İşçan, bu tabloyu bir yıl içinde değiştirebileceğini iddia ediyor.
İşçan, belediye izin verirse, stadın çevresini 'ücretsiz' olarak pavlonyayla yeşillendirmeyi teklif etti. Pavlonya, Çin'den ithal edilen yarı tropik bir ağaç. Diğer ithal türlerden yeterli verim alınamadığını, yerli türlerin ise yavaş büyüdüğünü savunan İşçan, yarı tropikal bir ağaç türü pavlonyaların İstanbul ve Türkiye'nin yeşillendirme sorununa çözüm olacağını savundu:
"3 metre boyundaki bir palmiye yaklaşık 1000 YTL'ye ithal edilerek yeşillendirmede kullanılıyor. Üstelik bu ağacın perdeleme ve havayı temizleme özelliği yok. Oysa pavlonya fidesi 6 ayda 3 metre boya ulaşıyor ve sadece 5 YTL. Yerli türlerden 3 metrelik bir kestane ağacının fidesi ise 20 YTL ve yavaş büyüyor. Pavlonyalar büyük geniş yaprakları daha çok oksijen üreterek çevre kirliliğine diğer türlerden daha faydalı oluyor ve rüzgâr paneli görevi de görüyor. Fidesiyle bir yıllık bir sürede ormana dönüştüğünden ağaçlandırma ve kamu arazilerinde kaçak yapılaşmayı önlemek için dikime uygun. Fiyatı diğer türlere göre çok ucuz, kerestesi sanayide kullanılabilir. Karayollarıyla birlikte yoğun hava kirliliğinin bulunduğu Dilovası'nı pavlonyayla yeşillendirmeyi planladık. Rüzgâr paneli görevi de gören pavlonyayla Olimpiyat Stadı çevresini ücretsiz ağaçlandırmayı önerdim, ama belediyeden yanıt alamadım."
'Yerli ağaç türü tercih edilmeli'
Orman Mühendisleri Odası Başkanı Salih Sönmezışık, ülke genelinde ileriye dönük pavlonyayla ağaçlandırma için, İzmir Ormancılık Enstitüsü'nde başlatılan araştırmanın sonucunun beklenmesi gerektiğini belirtti. Daha önceki yabancı ağaç türü uygulamalarının başarısızlığına dikkat çeken Sönmezışık, şunları söyledi:
Karadeniz fiyaskosu
"Ülke bitkisi olmayan bu ağacın 10 yıl sonra kuruyup gitmeyeceği, diğer ağaçlara hastalık bulaştırıp bulaştırmayacağı bilinmiyor. Mantar ve rüzgâr gibi dış tehlikelere karşı zayıf bir tür olan pavlonya, hızlı büyüyen bir ağaç olduğu için odunu makbul değil. İthalatçı firmalar kamuoyunu yönlendirmeye çalışıyorlar ama yabancı bir tür olan pavlonyayla böylesi bir ağaçlandırılma bir kumar olur. 1970'li yıllarda Karadeniz'e sahil çamı dikildi ama şimdi böceğe karşı dayanıksızlığı görüldüğü için eski büyük sahalar tıraşlanarak yerli çamlar dikiliyor. Ormancılık biliminde şu vardır: Herhangi bir yere ağaç dikecekseniz, o bölgenin ekolojik türünü seçeceksiniz."
Selim Efe Erdem