BM uzmanlarının 50 yıllık tahmini gerçekleşti ama nüfusun artış hızı beklenenden daha çabuk yavaşlıyor. Kadının özgürleşmesi, doğum kontrolünün yaygınlaşması ana nedenler. INED'den Pison, 25 sene sonra çocuksuz çiftlerin sayısının çoğaldığını söylüyor.
Anne, baba ve iki çocuktan oluşan aile modelinin Sahra-altı Afrika hariç dünyanın her tarafına yayılması 50 sene sürdü. İran'dan Cezayir'e, Brezilya'dan Hindistan'a, Batı'nın "ideal aile" modeli Birleşmiş Milletler'de (BM) çalışan uzmanların beklemediği kadar hızla yaygınlaştı.
Son 50 senede, dünya genelinde ortalama doğurganlık oranı kadın başına 5.4 çocuktan 2.1 çocuğa -nesillerin kendini aynen yenilemesi için gerekli alt limit- düştü. Kadınlar dünyaya daha ve daha az çocuk getiriyor fakat buna rağmen dünya nüfusu artmaya devam ediyor:
Bugün resmi olarak dünya üzerinde 6.5 milyar insanız.
Kadının özgürleşmesi ana neden
BM'nin bu bilgiyi açıklamak için sembolik olarak 19 Aralık'ı seçmesinin nedeni, demografi uzmanlarının 1955'te yaptığı tahminlerin gerçekleştiğine vurgu yapmak. Aynı uzmanlar, 2050'de de 15 milyar insana ulaşacağımızı tahmin ettiler, ama bu tahminlerinde yanıldıkları şimdi ortaya çıkıyor çünkü nüfus artış oranı öngörülmedik bir biçimde yavaşlıyor.
Bir çok ülkede tek çocuklu aile modeli ağırlık kazanıyor. Uzmanlar bu gelişmeyi kadınların özgürleşmesi ve yaşanan sosyal ve ekonomik değişimlerle açıklıyor.
Fransız Ulusal Demografi Çalışmaları Enstitüsü (INED) araştırmacılarından Gilles Pison, şu anki doğurganlık oranıyla 2075'te yerkürede 9.2 milyar insanın dolaşıyor olacağını ve nüfusun 9 milyar civarında sabitleneceğini söylüyor.
Fakat doğurganlık oranında yaşanacak 10'da birlik bir değişim 70 yıl sonra 36 milyar insana ulaşmamıza yada 2 milyara düşmemize neden olabilir.
İki bebekten biri Asyalı
Şu an yapılan tahminlere göre 2030'da Hindistan Çin'i geçerek dünyanın en kalabalık ülkesi olacak. Dünya üzerinde Amerikalılarla aynı sayıda Pakistanlı yaşayacak. AIDS'in yıkıcı etkisine rağmen Afrika'nın nüfusu 2050'de ikiye katlanarak 2 milyar insana ulaşacak.
Pison, 6.5 milyarıncı bebeğin büyük ihtimalle Pakistan'la Çin arasında bir yerlerde dünyaya geldiğini söylüyor. Bugün, 100 bebekten 57'si Asya'da, 26'sı Afrika'da, 9'u Latin Amerika'da, 5'i Avrupa'da, 3'ü Kuzey Amerika'da ve sadece 1'i Okyanusya'da dünyaya geliyor.
Pison, uzun yıllar boyunca uzmanların iki çocuklu aile modelini evrimin dayanacağı sınır olarak tanımladığını fakat özellikle Avrupa'da bu sınırın çoktan geçildiğini belirtiyor: "Almanya'da bugün doğurganlık oranı kadın başına 1.4 çocuğa düşmüş durumda. Japonya, İtalya, İspanya ve Yunanistan'da bu oran 1.3. Bundan 50 yıl önce sadece dört ülkede -Lüksemburg, Letonya, Estonya ve Avusturya- bu oran kadın başına 2.1 çocuğun altındaydı".
Çocuk sahibi olmayan çiftlerin sayısının arttığını belirten Pison, "Kadınlar artık çalışmak yada okumaktan çocuk yapmak için vazgeçmek istemiyor" diye ekliyor.
Not: Erhan Üstürdağ tarafından Libération'un hafta sonu yayınlanan sayısından kısaltılarak Türkçeleştirildi.