Çırağan Sarayı'nda gerçekleştirilmekte olan ve Uluslararası İşbirliği Platformu'nun düzenlediği Boğaziçi Bölgesel Ortaklık Zirvesi'nde bir sunum yapan Irak İmar ve İskan Bakanı Mohammed Sahib Alderajy, Irak olarak 2012-2015 döneminde sadece emlak sektörüne 7 milyar dolar tahsisi edeceklerini anlattı. Irak'ın ulusal emlak politikasının öncelikle toprağı yönetmek olduğunu söyleyen Alderajy, bunu en uygun şekilde yapmayı amaçladıklarını belirterek, ''Burada özellikle emlak konusunda yoğun üretim yapmaya; emlağı finanse etmeye çalışıyoruz. Aynı zamanda da altyapı projelerini gerçekleştiriyoruz. Biz şimdi iyi operasyonel partnerler arıyoruz ve onlar bizim buradaki emlak komplekslerimizin bakım ve yönetimlerini gerçekleştirecekler'' diye konuştu.
Irak'ın sosyal ekonomisini liberal ekonomiye dönüştürmeye çalıştıklarını da dile getiren Alderajy, serbest piyasalar üzerine çalıştıklarını belirterek, ''Irak'ta dolayısıyla kamu ve özel sektör işbirliğini oluşturmaya çalışıyoruz. Bunu da Dünya Bankası'nın çatısı altında gerçekleştiriyoruz. Aynı zamanda devletin de sahip olduğu bazı alanlar da var. Kamu taşeronları devletten fon alabilirler. Varlık edinebilirler. Aynı zamanda da bu şirketlerin çok fazla ihtiyacı var. Yönetim, yüksek teknoloji olan ihtiyacımız söz konusu. Becerilerimizi eğitimle geliştirmemiz gerekiyor ''dedi.
Mohammed Sahib Alderajy''Otobanlara ve köprülere 2012 ve 2015 için 13 milyar dolar kaynak sağlanacak''
Alderajy, Otobanlara ve köprülere 2012 ve 2015 için 13 milyar dolar kaynak sağlanacağını ifade ederek sözlerini şöyle sürdürdü:
''Başka büyük projelerimiz de var. Bunlardan biri de, Basra Körfezi'nden başlayıp Türk sınırlarına ulaşan 'İpek Yolu'. 20 sene evvel ilk kısmını tamamladık. Tasarımını hallettik, bakımını sürdürüyoruz. Bakım iki ay içinde başlayacak. Bütün Türk ulusal ve bölgesel şirketlere açık olacak bu alan. 1200 km uzunluğunda bir yer. Mart ayında 800 kilometrelik ekspres yoluna başlayacağız. Bu yol, doğudan batıya gelen malların ulaşması konusundaki zamanı yarı yarıya indiriyor''.
Alderajy, altyapı çalışmalarında 2008-2016 senesine kadar ortalama yüzde 15 oranında bir büyüme sağlanacağını, diğer körfez bölgelerine bakıldığında Kuveyt'in yüzde 5, Katar'ın yüzde 5, Irak yüzde 15 civarında büyüyeceğini söyledi.
''Petrol üretimindeki artış gelirimizi ikiye katlayacak, bu geliri emlak projelerine harcayacağız''
Alderajy, Irak'ın GSMH'sinin 2011-2013 yılları arasında ikiye katlandığını belirterek, ''Bu yüzde 26,7 oranındaki büyüme GSMH'daki yıllık büyümedir. Toplam büyümede yüzde 114 oranında büyüme sağlanmıştır. Petrol ne yazık ki bizim ulusal gelirimizin yüzde 95'ini oluşturuyor o yüzden onun üzerinde çalışmamız gerekiyor'' dedi. '1. Körfez Savaşı'ndan sonra Irak'ın petrol üretiminin günlük 2,3 milyon varilden 2010 senesine kadar olan zamanda günlük 2,7 milyon varile çıkartıklarını anlatan Alderajy, ''Bazı petrol şirketleri ile anlaşma yaptık. Bugün Irak'ın günlük üretimi 3,4 milyon varildir. 2 sene içerisinde petrol ürünleri üretiminde yüzde 50 artış olacaktır. Bu bizim gelirimizi ikiye katlayacak. Bu ek geliri sağlık emlak ve eğitim projelerine harcayacağız. Bütçemiz geçen sene 100 milyar dolardı gelecek sene 118 milyar dolar olacak. Biz bunun yüzde 41'ni yatırımlara harcayacağız kalanını operasyonlara harcayacağız. Hangi şirket, partner olursa olsun Irak'ta bize teknoloji bilgi sistem ve yatırım sağlamalıdır'' dedi.
Irak'ta iş yapmak isteyenlerden bazı hassasiyetlerimizi anlamalarını bekliyoruz
Alderajy, bütün bu iyi şeyleri yanında bazı sıkıntılarında söz konusu olduğunu ifade ederek, ''Irak'ta çalışmak isteyenler için bazı sorunlardan bahsetmemiz gerekiyor. Politik hassasiyetlerimiz var. Dolayısıyla politik durumlara iyice bakmamız gerekiyor. Irak'a gelmeden önce doğru partnerleri bulmamız lazım. Bir ofis açılması gerekiyor, ki burada daimi temsilcisi bulunsun. Piyasayı geliştirmek istiyoruz. Irak bakanlıkları ile çok çok önceden bir iletişim kurulmasını gerekiyor. Irak mantalitesini de anlamak gerekiyor. İyi yada kötü diyemem Irak mantalitesini bir müşteri olarak anlamanız gerekiyor. Özellikle de karar verici mantalitesini anlamak gerekiyor''şeklinde konuştu.
Alderajy, bölgenin tamamının ekonomik olarak bir darboğazda olduğunu dile getirerek, şunları kaydetti:
''Bu darboğazdan çıkmak için Irak bana göre bölgenin anahtarlarından birisidir. Her ne kadar güvenlik şirketlerinin çıkarttığı bütün propagandalara rağmen Irak halihazırda ekonomik rol üstlenmektedir bölgede. Dolayısıyla beraber çalışmalıyız ki bu ülkeyi istikrarlı hale getirebilelim ve politik süreç çerçevesinde düşünmeyin burada ekonomik anlamda bütün ülkeleri bir birine bağlamak gerekiyor. Demokratik sistem içerisinde potansiyel bir büyüme söz konusu petrol üretiminde.
Geçekten 3000 kilometreden fazla otoyola ihtiyacımız var. Aynı zamanda 17 bin kilometrelik yollara bakmamız gerekiyor. Bütün bunları 5-6 sene içerinde yapmamız gerekiyor. 10 bin tane okula ihtiyacımız var. 2000 adet hastaneye ihtiyacımız var. Yeterli kaynaklarımız var, sadece başka ülkelerden gelecek ortaklığa ihtiyacımız var. Nereden gelirseniz gelin, ne olursanız olun buraya gelip bu ülkede çalışabilirsiniz. Fakat kanımca hepinizin lobiye ihtiyacınız var ülkelerinizde ki Irak'taki politik süreci anlayabilmeniz için. çünkü Irak'ta petrol toprağın altında kalacak. Hepimiz beraber çalışmalıyız. Irak'taki bütün bu sorunların üstesinden gelmemiz gerekiyor. Hiç bir şey yapılamazsa en azından ülkemizden daha fazla sorun çıkartmamaya çalışalım.''
Alderajy, ''Irak'ı diğer Arap baharı ülkeleriyle karşılaştırıldığında Irak'ın 10 yıllık bir deneyimi bulunduğunu söyledi. Alderajy, ''Hali hazırda biz aslında Arap baharını 2003 yılında başlattık. Burada diktatörlüğü yıktık ve demokratik süreci başlattık . Bu bağlamda karşımıza çıkan sorunlarla nasıl başa çıkacağımız konusunda deneyime sahibiz. Bütün Arap Baharı ülkelerinin deneyimlerinden faydalanmalarını talep ediyorum. Elbette ki mükemmel değiliz bir çok hata yaptık hatalarımızdan da ders çıkartabilirsiniz'' diye konuştu.