Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın Çamlıca Tepesi'ne, televizyon vericisinin hemen yanındaki alana, İstanbul'un her yerinden görülebilecek dev bir cami yapılacağını açıklamasının üstünden yaklaşık 2 ay geçti. "Her dönem, mimari eserleriyle anılır" dediğinde herhalde, dünyanın en büyük ve en fazla sayılı minareli camisini, İstanbul’un en güzel noktasına yapmak istiyordu.
Tepenin 1. derece doğal sit alanı olması, kamusal amaçla kullanılması veya yakın çevresinde bunca cami varken , bu denli ihtişamlı bir camiye kimin ihtiyacı olacağı konuları ise eleştiriliyor hala.
Son zamanlarda Çamlıca Tepesi’ne cami projesi, Taksim’e cami projesi ve Zeytinburnu’nda park alanlarının camilere çevrilmesi gibi yoğun cami projeleri ile karşı karşıyayız. Bu noktada, caminin planlama literatüründeki gibi bir 'donatı alanı' olarak mı görüldüğü yoksa bu camiler ile hükümetin bambaşka uhdeleri mi olduğu soruları akla geliyor. İstanbul’un en yüksek tepesine dikilecek dev cami için muhafazakâr çevrenin şehre konduracağı bir simge düşüncesi kaçınılmaz oluyor. Bir donatı alanı, bir ibadethane işlevine sahip olma durumunun hep ikinci planda olduğu izlenimi uyandırıyor.
Peki, bölgede yaşayan nüfus yoğunluğu ve cami oranı nedir acaba? Tepenin sit alanı olması nedeniyle kurul kararları ne demektedir bu proje için?
İstanbul’un yedi tepesinden biri olan Çamlıca Tepesi'nin 'sayfiye alanı' olarak kullanılmaya başlanması 17. Yüzyıl. O zamandan bu zamana "Eğer Çamlıca’dan İstanbul seyredilmediyse, İstanbul’un güzelliği görülmüş sayılmaz" şeklinde bir tarifi vardır tepenin…
Ayrıca, pek çok göçmen kuşun göçlerinin en net ve en uzun süreli olarak gözetlenebildiği tek yer Çamlıca Tepesi’dir.
Edebiyat ve sinemada kendine her zaman yer bulan Çamlıca Tepesi; huzur, dinlenme köşesi, temiz hava alma alanı olarak işaretlenir.
Tepe günümüzde dinlenme ve sayfiye alanı olma özelliğini korumaya devam ederken, radyo ve televizyon vericilerinin de bulunduğu bir alan.
Çamlıca Tepesi'ne Yapılması Planlanan Cami Projesinin Detayları
Mayıs ayı sonunda Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan cami projesi hakkında Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, "böyle bir proje olmadığını" belirtmişti. 8 Haziran 2012 tarihinde ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, proje için gerekli işlemlere başlandığını duyurdu.
Tepe, 'doğal sit alanı' olduğu için plan yapma yetkisi sadece Çevre ve Şehircilik Bakanlığı' nda... Bakanlık tarafından 1/5000'lik Nazım İmar Planı ve 1/1000'lik Uygulama İmar Planları hazırlandı ve askıya çıkartıldı. Çıkartılan planlarda ise değişikliğin re'sen Bakanlık tarafından onandığı bilgisi yer aldı.
Askıya çıkarılan plana göre cami projesi 250 bin metrekare olarak planlanan 'rekreasyon alanı' içinde yapılacak. Cami yapımı öncesi Çamlıca'daki TRT vericisi dışındaki tüm vericiler kaldırılacak. Cami 15 bin metrekarelik bir alanda yapılacak ve caminin dışında yürüyüş alanları, spor alanları, park ve bahçeler, açık hava kafeteryaları, çocuk oyun alanları, seyir terası ve gözlem kulesi gibi birçok sosyal alan yer alacak.
Plana göre Çamlıca Tepesi beş bölüme ayrılmış. Cami projesi en yüksek noktada yer alıyor. Dini tesis için 'Avan projeye göre yapılır" denilerek sınır getirilmemiş. Camiye yakın bir alan 'turizm ve konaklama' alanı olarak planlara işlenmiş durumda. Bu fonksiyon için en fazla 11 metre sınırı konulmuş. 'Rekreasyon alanı' olarak tanımlanmış bölgede ise portatif tesisler yani kafeterya ya da büfe yapılabilecek. Bu fonksiyonların yükseklik sınırı ise 5,5 metre olarak belirlenmiş. Çamlıca Tepesi’nin orta bölümü ise park alanı olarak ayrılmış.
Finansmanının 'hayırsever işadamlarınca' karşılanacağı açıklanan caminin etrafını Suud hükümetinin yıkmak istediği Kâbe’deki Osmanlı revaklarının çerçeveleyeceği , Çamlıca Tepesi cami projesinin son detayları arasında yer aldı.
Projeler yarışacak
Cami projesi için Kahramanmaraş'ta yaptığı Abdülhamit Han Camii'nin Başbakan Erdoğan tarafından çok beğenilmesi üzerine Mimar Hacı Mehmet Güner, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Müşavirliği'ne atanarak İstanbul'a geldi. Yaklaşık 2 aydır proje üzerinde çalıştığını belirten Güner, camii'nin minarelerinin ise dünyadaki en yüksek mimareler olacağını ve camii'nin en az 6 minareye sahip olacağını açıkladı.
Temmuz ayı ortalarında ise Çamlıca Tepesi'ne yapılacak cami için 5 mimarın yarıştığına yönelik haberler gündeme oturdu. Böylece cami için farklı projelerin gündeme geleceğini öğrenmiş olduk. Ağustos sonu değerlendirilecek projeler arasından hangisinin uygulanacağına ise Başbakan Erdoğan karar verecek.