Çimento Sektöründe Üretim ve İhracat Artışı Beklentisi Var

Çimento ve toprak ürünleri sektöründe yılın ikinci yarısı için gerek üretim gerek ihracat konusunda artış beklentisi hakim.
Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri'nin yaptığı 16'ncı sektör anketine göre; çimento ve toprak ürünleri sektörü 2002 yılının ilk altı ayında ağırlıklı olarak üretimde iç talep yetersizliği, girdi maliyetlerinin yüksekliği, enerji sorunları, yüksek finansman maliyeti ve dış talep yetersizliği sorunları ile karşılaşırken; ihracatta da, dünya fiyatlarındaki düşüş, Türk ve yabancı firmaların rekabeti ve döviz kurundaki değişimden kaynaklanan sorunları yaşadı.

Çimento ve toprak ürünleri sektöründe gerek üretim gerek ihracatta karşılaşılan sorunlara rağmen, ihracattaki artışın 2002 yılının ikinci altı ayında da devam etmesi bekleniyor.

Rapordaki değerlendirmeler

Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği (OAİB) tarafından yapılan onaltıncı Sektör Anketi ile, 2002 yılının ilk altı ayında çimento ve toprak ürünleri sektöründe meydana gelen gelişmeler değerlendirildi


Anketi cevaplayan firmaların yüzde 42'si 2002 yılının ilk altı ayında çimento ve toprak ürünleri sektöründe üretimin arttığını, yüzde 32'si üretimin azaldığını ve yüzde 26'sı da üretimin değişmediğini belirtmiştir. Verilen cevaplara göre; en fazla üretim artışı yüzde 60 ile seramik sektöründe gerçekleşmiştir. En az üretim artışı da yüzde 30'luk oranla cam sektöründe yaşanmıştır.

Ankete cevap gönderen firmaların yüzde 42'si 2002 yılının ilk altı ayında çimento ve toprak ürünleri sektöründe iç satışların azaldığını, yüzde 35'i arttığını, yüzde 23'ü de iç satışlarda bir değişikliğin olmadığını belirtmişlerdir. Refrakter sektöründe anketi cevaplayan firmaların yüzde 60'ı, cam ve seramik sektörlerinde yüzde 40'ı, çimento sektöründe ise yüzde 33'ü iç satışların düştüğünü belirtmiştir.

Anket sonuçlarına göre, 2002 yılının ilk altı ayında çimento ve toprak ürünleri sektörü genelinde ankete katılan firmaların yüzde 52'si istihdamın değişmediğini, yüzde 29'u azaldığını, yüzde 19'u da arttığını belirtmişlerdir. Anılan dönemde en fazla istihdam düşüşünün cam sektöründe (yüzde 40) olduğu belirtilmiştir.

Anketin analiz sonuçları incelendiğinde; 2002 yılının ilk yarısında ankete cevap veren firmaların yüzde 48'inin ihracatının miktar bazında arttığı, yüzde 29'unun değişmediği, yüzde 23'ünün ise azaldığı görülmektedir. Çimento sektörünün yüzde 67'si, refrakter sektörünün yüzde 60'ı, seramik ve cam sektörlerinin ise yüzde 40'ı ihracatta artış olduğunu belirtmiştir. Firmaların yüzde 45'inin ihracatının değer bazında arttığı, yüzde 32'sinin azaldığı, yüzde 23'ünün ise değişmediği görülmektedir. Çimento sektörünün yüzde 67'si, refrakter sektörünün yüzde 60'ı, cam sektörünün yüzde 40'ı, seramik sektörünün ise yüzde 30'u ihracatta artış olduğunu belirtmiştir.

Çimento ve toprak ürünleri sektörü genel olarak ele alındığında; 2002 yılının ikinci yarısında üretim, istihdam ve iç satışların değişmeyeceği, ihracatın ise hem miktar hem de değer bazında artacağı tahmin edilmektedir.

Anket sonuçlarına göre; 2002 yılının ilk yarısında çimento ve toprak ürünleri sektöründe faaliyet gösteren firmaların genel olarak üretim aşamasında karşılaştıkları sorunların başında iç talep yetersizliği (yüzde 58'inde) gelmektedir. Ayrıca, firmaların sırasıyla diğer girdi maliyetleri, enerji sorunları ve yüksek finansman maliyeti sorunları ile karşılaştıkları ortaya çıkmıştır.

Anketin analizinde; 2002 yılı ilk yarısında sektör genelinde firmaların yüzde 55'i çimento ve toprak ürünleri sektöründe ihraç birim fiyatlarının değişmediğini, yüzde 36'sı azaldığını ve yüzde 10'u da arttığını belirtmiştir. Sektör bazında ise verilen cevaplar değişiklik arz etmekte olup, çimento ve cam sektörlerinde azaldığı, refrakter sektöründe değişmediği, seramik sektöründe ise cevapların yüzde 50'si azaldığı, yüzde 50'si de değişmediği yönündedir. İhraç fiyatlarında meydana gelen değişikliklerin ise dünya fiyatlarının seyri, Türk ve yabancı firmaların rekabeti ve döviz kurundaki değişimden kaynaklandığı genel olarak belirtilmiştir.

2002 yılının ilk yarısında ihracatta karşılaşılan sorunlar genel olarak değerlendirildiğinde; kur politikası, rekabet sorunları, diğer girdi maliyetleri, enerji ve finansman sorunlarının ilk sıralarda yer aldığı görülmektedir. Tüm sektörlerde kur politikası ile rekabet sorunları en önemli sorunları oluşturmaktadır.

Anket sonuçlarına göre 2002 yılının ikinci yarısında çimento ve toprak ürünleri sektöründe ihracatın artacağını bekleyen firmaların oranı yüzde 61, değişmeyeceğini bekleyenlerin oranı yüzde 29, azalacağını bekleyenlerin oranı ise yüzde 10'dur.

Ayrıca, anket gönderilen firmalara dünyada mevcut ve potansiyel ekonomik ve politik gelişmeler ışığında; sektörlerinde hangi ülke pazarlarında olumlu/olumsuz gelişmeler bekledikleri sorusu da sorulmuştur. Sektör firmalarının verdikleri cevaplar özet olarak (bu soruya yeterli cevap alınamadığından ağırlıklandırılmamıştır) aşağıdadır:
Çimento Sektörü


Fiyat ve rekabet açısından bir sorun yaşanmadığı takdirde; Afrika ülkelerine yapılan ihracatta olumlu gelişmeler olabilir.

ABD ve Avrupa ekonomilerinin mevcut seyri ve borsaların olumsuz etkisi, söz konusu bölgelere ait belirsizlikleri artıran faktörlerdir.

İhracat yapılan ülkelerde olumsuz herhangi bir gelişme beklenmemektedir.

Seramik Sektörü

İhracat gerçekleştirilen bütün ülkelerde olumlu gelişmeler beklenmektedir.

İhracat yapılan mevcut ülke pazarlarında önemli bir değişiklik beklenmemektedir.

ABD, Kanada, Çin Halk Cumhuriyeti, İngiltere, Hollanda, Yunanistan, İsrail, Rusya ve Türk Cumhuriyetleri'nde ülke pazarlarında olumlu, Almanya pazarında ise olumsuz gelişme beklentisi bulunmaktadır.

Çin ve Uzakdoğu kaynaklı olarak yaşanan rekabet sorunu artacak, enerji maliyetleri artmaya devam edecek ve iç piyasada talep azalması sürecektir. Buna karşın, ihracat miktar bazında artacaktır.

Refraktör sektörü


Mevcut şartlar dikkate alındığında; Avrupa pazarında olumlu, Ortadoğu pazarında ise olumsuz gelişme beklenmektedir.

ABD'nin olası Irak harekatının Ortadoğu ülkelerine ihracat yapan firmalar tarafından söz konusu pazara çok ciddi olumsuz etkisinin olacağı düşünülmektedir.

Cam sektörü

Doğu Avrupa, Rusya ve Orta Asya ve Arap ülkeleri pazarlarında olumlu, Batı Avrupa ve Ortadoğu (özellikle İsrail ve Irak'ta yaşanan olaylar nedeniyle) pazarlarında ise olumsuz gelişmeler beklenmektedir.

Avrupa pazarlarında olumlu, Amerika pazarında ise olumsuz gelişmeler beklenmektedir.

ABD pazarında olumlu gelişmeler beklenmektedir.

ABD Doları/Euro paritesindeki gelişmeler nedeniyle; ABD Doları bazında ihracat yapılan ülkelerde fiyat artışı yapmak zorunluluğu ortaya çıkmıştır. Euro ile ihracat yapılan ülkelerde ise ABD firmalarının fiyatları cazip hale gelecektir. Bu durum bazı olumsuz gelişmelere neden olabilir.

Yunanistan, Polonya ve Portekiz pazarlarında olumlu, Çin Halk Cumhuriyeti ve Romanya pazarlarında ise olumsuz gelişmeler yaşanabilir.