Çimento sektöründe hareketli günler yaşanıyor. Sabancı Grubu, Oyak derken, şimdi de İtalyanlar’ın dev çimento grubu Italcementi de Uzanlar’ın şirketlerine talip. Uzanlar`a ait 11 çimento fabrikasının satılacak olması, yerli çimento üreticilerini de harekete geçirdi. Tüm şirketleri alan firma, pazarda liderliği de eline geçirecek. Fabrikaların tek alımında ise bölgesel liderlikler oluşacak. Yabancı şirketler yerli firmalardan daha agresif görünüyor. Nitekim dünyanın en büyük çimento devi İsviçreli Holcim ve 4. büyük Meksikalı Cemex ile Yunan Titan ve İrlandalı CRH de çimento ihalesini bekliyor. Uzmanlara göre, 11 fabrikanın piyasa değeri 500 milyon dolar civarında.
SEKTÖRDE 5 YABANCI ŞİRKET VAR
Türkiye`de 18`i öğütme tesisi, 39`u entegre tesis olmak üzere, toplam 57 çimento fabrikası var. Sektörde şimdilik 5 yabancı grubun sermayesi bulunuyor. Sabancı Topluluğu ile Heidelberger Zement-CBR, Societe Ciments Francais-ItalCementi (SET-ItalCementi), YİBİTAŞ Topluluğu ile Lafarge Coppee, Ciments Vicat ve Cementir Holding S.A.
KAPASİTE FAZLALIĞI VAR
Çimento sektörü 2002 yılında başlayan yükselişini 2004 yılında da sürdürdü. 2003 yılında 35.1 milyon ton olan çimento üretimi, 2004 yılında yaklaşık yüzde 10 artarak 38.7 milyon ton olarak gerçekleşti. İç piyasadaki çimento satışlarında yaşanan yaklaşık % 10 oranındaki artış ile birlikte 2003 yılında 28.1 milyon ton olan iç satış miktarı 2004 yılında 30.8 milyon tona yükseldi. Diğer taraftan, 2003 yılında 7.4 milyon ton olarak gerçekleşen çimento ihracatı, 2004 yılında % 9 artarak 8 milyon tona ulaşmıştı.
2004 yılında çimento ihracatındaki en önemli pazar Irak oldu. Gerek ambargo zamanında yapı sektörünün küçülmesi nedeniyle gerekse savaş sonrası yeniden inşaat döneminin başlaması sonucunda bu ülkenin büyük miktarlarda çimento ihtiyacı ortaya çıkmıştı. Geçtiğimiz yıl bu ülkeye yaklaşık 2 milyon ton çimento ihracatı gerçekleştirildi. Bu miktar çimento ihracatının % 25`ine denk. İhracattaki diğer önemli pazarlar ise İtalya, A.B.D. ve Portekiz.
ITALCEMENTI AGRESİF GÖRÜNÜYOR
İtalyanlar, Uzan Grubu’na ait çimento fabrikalarına talip. Merkezi İtalya’nın Bergamo kenti yakınlarında bulunan Italcementi Grubu’nun, Uzan ailesinin Rumeli Çimento Fabrikası’nı satın alabileceği ileri sürüldü. İtalyan basınındaki haberlerde, Italcementi’nin bu konuda TMSF’ye teklif götürme hazırlığında olduğu belirtildi. 1864’te kurulan Italcementi, yurtdışında üretim faaliyetlerine de ağırlık veren bir grup olarak tanınıyor. Italcementi Grubu, aralarında Arnavutluk, Belçika, Bulgaristan, Kanada, Kıbrıs Rum Kesimi, Mısır, Fransa, Gambiya, Yunanistan, Hindistan, İtalya, Kazakistan, Fas, Moritanya, İspanya, Sri Lanka, Tayland, Türkiye ve Amerika Birleşik Devletleri’nin de bulunduğu toplam 19 ülkede faaliyet gösteriyor. Grup bünyesinde çalışmakta olan toplam eleman sayısı ise 17 bin düzeyinde.
OYAK İSTEKLİ
Çimento sektöründe iç satışları canlandıracak önemli bir yatırım hamlesi olmadığını, satışları Irak ve Suriye`nin sürüklediğini vurgulayan Oyak Çimento ve Otomotiv Grubu Başkanı Celal Çağlar, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu`nun (TMSF) elinde bulunan ve Uzan Grubu`na ait çimento fabrikalarını almak için hukuki alt yapının tamamlanmasını beklediklerini söylüyor. Oyak`ın çimentoda yüzde 19`luk pazar payı bulunuyor. Çağlar, Oyak Grubu çimento şirketlerinin bu yıl tam kapasite çalıştıklarını belirterek, "Birçok ihracat talebine pratik olarak cevap veremiyoruz. Bunun Oyak olarak bizim için de, diğer pek çok şirket için de böyle olduğunu biliyoruz" dedi.
Çağlar şöyle devam etti: "Daha çok önümüzde Fon`da yer alan ve satışa çıkacak 9 Uzan çimento fabrikası var. Çalışmalarımızın yönünü o tarafa doğru döndürdük. Buradaki ana kriterimiz işleyişle ilgili, TMSF ve diğer ilgili birimlerce hukuki alt yapının oluşması. Bu fabrikalar 8-10 yıl önce özelleştirildiği için bizim de teknik olarak o fabrikaların bakımlarının ne derece yapılıp yapılmadığını kontrol etmemiz lazım. O yönde çalışmalarımız devam ediyor. Yeni kapasite yaratmak yerine Türkiye`nin mevcudundaki kapasiteleri kullanmanın hem Türkiye hem de genel olarak bizim açımızdan doğru olacağını düşünüyorum. İnceleme aşamasındayız. Yıl sonuna kadar da bunun hukuki alt yapının hazırlanmış olacağını ümit ediyoruz."
UZAN FABRİKALARI DENGELERİ DEĞİŞTİRECEK
Uzan Grubu, Güneydoğu`da Gaziantep, Şanlıurfa ve Ergani Çimento fabrikalarıyla pazarın % 49`unu, Karadeniz`de Bartın, Ladik ve Trabzon fabrikalarıyla yüzde 25`ini, Doğu Anadolu`da Van Çimento Fabrikası ile yüzde 22`sini, İç Anadolu Bölgesi’nde Eskişehir ve Lalahan`la yüzde 8`ini, Marmara`da Lalapaşa`yla yüzde 6`sını kontrol ediyordu.