Çimentoda Yabancıların Payı Yarıya Yaklaşıyor



Oyak'ın Elazığ Altınova Çimento Fabrikası'nın Çimentaş'a 110 milyon dolara satışını Rekabet Kurulu onayladı. Çimentaş'ın yabancı ortağı Cementir'in Yönetim Kurulu Başkanı Francesco Caltagirone, bu satın almayla Türkiye'deki yatırımlarının 500 milyon dolara ulaştığını, yatırımları artırmaya devam edeceklerini belirtti.

Uzanların çimento fabrikaları satışa çıkarılmadan önce, yabancı sermayeli firmalar (tek başlarına veya ortaklık nedeniyle) Türkiye'deki toplam klinker üretiminin yüzde 39'unu, toplam çimento üretiminin yüzde 37'sini ellerinde bulunduruyordu. Şimdilerde çimento pazarının (piyasasının) yarıya yakın kısmını yabancı sermayeli şirketler (veya yabancı ortaklı şirketler) kontrol eder duruma geldi.

Yabancılar çimentoyu sevdi
Türkiye'de Avrupa'nın 5 büyük çimento üreticisi faaliyet gösteriyor. Bunlar (1) Lafarge, (2) Vicat, (3) CBR, (4) Italcementi ve (5) Cementir firmalarıdır. Mısırlı Orascom da TMSF'den Van Çimento'yu satın alarak Türk pazarına girdi.

Bu firmalar (gruplar) ya tek başlarına ya da ortaklık halinde faaliyet gösteriyor. Örneğin Belçika'nın CBR grubu, Sabancı ile Akçansa ve Çanakkale Çimento fabrikalarında yüzde 50/50 ortaklık payına sahip.

1989 yılında özelleştirmeden 5 çimento fabrikası satın alan Ciment Francais (daha sonra Italcementi oldu), Türkiye'de çimento piyasasına giren ilk yabancı sermayeli gruptur. Piyasaya en son giren Cementir firması, İtalya'nın büyük bir inşaat grubu olan Caltagirone grubuna aittir.

39 klinker fabrikası var
Türkiye pazarına 2001 yılında Çimentaş Çimento Fabrikası hisselerinin yüzde 97'sini satın alarak girdi. Dolaylı olarak Kars Çimento Fabrikası'na sahip oldu.

Türkiye'de hem klinker hem çimento üreten 39, yalnız çimento üreten 18 tesis var. Klinker, çimentonun ana maddesi. Toprak yüksek fırınlarda yüksek ısıyla pişiriliyor, klinker oluyor. Sonra klinker, katkı maddeleriyle değirmenden geçiriliyor. Çimento haline geliyor. Klinker ve çimento üretimi basit, karışık olmayan bir üretim şekli. Çimentoda üretimden çok pazarlama önemli.

57 tesisin 39.0-41.0 bin ton klinker, 65.9 bin ton çimento üretme kapasitesi var. 2006'da 34 milyon ton klinker, 41 milyon ton çimento üretileceği tahmin ediliyor.