Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner
Yıldız, Çin kökenli alıcı firmaların mermer ithalatında ısrarcı olması
ve düşük fiyatlarda Türkiye’den alımlarda bulunması ve bunu işleyerek yeniden
Türkiye’ye pazarlamasının mermer sektörünü sıkıntıya soktuğunu, fabrikaların
kapanmasına yol açtığını söyledi. Yıldız, Çin’e yapılacak doğal taş ihracatında
mermercilik sektöründeki üreticilerin birlikte hareket etmesi ve doğal taşların
iç piyasada değerlendirilmesine yönelik çalışmaların devam ettiğini kaydetti.
Krizin nedeni Çin
Küresel kriz sonucunda ortaya çıkan talep düşüşü nedeniyle Amerika başta
olmak üzere yapılan doğal taş ihracatında yıllık bazda azalma olduğunu belirten
Yıldız, sektördeki sıkıntının asıl nedenini ise Çin olarak gösterdi. Yıldız
şunları söyledi:
“Çin kökenli alıcı firmaların blok ve yarı mamur mermer ithalatında ısrarcı
olması ve düşük fiyatlarda ülkemizden alımlarda bulunması ve bunu mamul ürün
olarak tekrar ülkemize pazarlaması, ülkemiz mermer sektöründe fabrika ve
tesislerin ekonomik açıdan sıkıntıya girmesine ve bir kısmının da kapanmasına
neden olmuştur. Küresel kriz sonucunda ortaya çıkan bu durumun işyeri sahipleri
ve çalışanlarına verdiği zararın giderilmesine yönelik her türlü önlem
Bakanlığımca alınmaktadır. Özellikle Çin’e yapılacak doğal taş ihracatında
mermercilik sektöründeki üreticilerin bir araya gelerek birlikte hareket etmesi
ve ithal granitler yerine ülkemizdeki doğal taşların iç piyasada özellikle yapı
ve inşaat sektöründe değerlendirilmesine yönelik çalışmalar ve bu sektörde
ihracatın ön plana çıkarılması yönünde gerekli düzenlemeler yapılıyor.”
Dünya Mermer Rezervi’nin yüzde 42’sine sahip Türkiye’de, Çin malı granit
ithalatı yapılması mermercileri krize soktu. 2005 yılından itibaren Çin’in
Türkiye pazarına girmesinden sonra üretimin artmasına rağmen fiyat bazında yüzde
30 düşüş yanşandı. Çin mermeriyle rekabet etme şanslarının hiç olmadığını
belirten bir mermerci, “Çinliler metrekaresi 4 dolara ele teslim granit
getiriyor. Bizde fiyatlar ise 5 ile 20 dolar arasında değişiyor. Bir de buna
nakliye masrafını eklersen fiyat daha da artıyor. Çin granitinin en büyük
müşterisi maalesef kamu kurum ve kuruluşları. Bizim tespitlerimize göre
Türkiye’de Büyükşehirler başta olmak üzere 165 belediye Çin malı granit
kullanıyor. Burada büyük bir rant kapısı var. Bizim tespitlerimize göre 2006
yılında 148, 2007’de 152 ve 2008 yılında da 165 belediye Çin malı granit ithal
etti” dedi.
İhracat pek artmıyor
Yıldız’ın verdiği bilgilere göre, Türkiye, 2007 yılında 1 milyar 242 milyon
639 bin TL, 2008 yılında da 1 milyar 402 milyon 75 bin TL’lik doğaltaş ihracatı
yaptı. Sektördeki yatırımcılara işletme, ihracat, stok kredisi verilmesinin
sağlandığını ifade eden Yıldız, “Yapılan bu düzenlemelerden sonra sektörde
görülen hareketlenme ve önceki yıllara göre hem ruhsat müracaatlarında hem de
üretim-satış ve gayrisafi yurtiçi hasıla içindeki sektörün payındaki artış
miktarları, bakanlığımın hedefine ulaştığını ve yapılan düzenlemelerin
gerekliliğini ortaya koymuştur. Yine maden sahalarının ihale edilmesinde ihale
gelirlerinden çok öncelikle atıl durumdaki sahaların işletmeye açılarak
ekonomiye kazandırılması amaçlanmıştır. Böylece yeni istihdam yaratılarak ülke
ekonomike ek katma değer sağlanmış olacaktır” dedi.