On beş katlı bir binanın yüksekliğine ulaşan
Londra çınar ağacı (Planatus x acerifolia) bahçe ve çevre
mühendisleri tarafından, şehrin sanayi kirliliğine karşı dayanıklılığından
dolayı "süper ağaç" olarak anılıyor. Fakat bu ağaç kalkınma
arzusuyla yanıp tutuşan Çin hükümetine de direnebilecek mi?
Sekiz milyonluk bir nüfusa sahip olan Nanjing'de bu sorunun
cevabı şimdilik "evet" gibi görünüyor. Metronun genişlemesiyle tehdit altında
kalan bu ağaçlardan (burada wutong diye biliniyor) yüzlercesini
korumak için Nanjing halkının arasında başlatılan bir kampanya sürpriz bir
uzlaşmayla sonuçlandı.
Nanjing'deki yetkililerin söylediğine göre wutonglar Çin'e
1800'lerin sonunda veya 1900'lerin başında, Şangay'daki yerleşimlerini süslemek
amacıyla Fransızlar tarafından getirilmiş. Ağaçlar hızla büyümüş ve insanları
Nanjing'in kavurucu sıcaklarından koruduğu için son derece popülerleşmiş.
Belediyenin Şehir Yapılanması Komisyonu'nun günlük bakım şefi He
Jinxue'nin dediğine göre Nanjing halkı bu ağaçlarla beraber büyüdü.
Fakat bu ağaçları kalkınma hamlelerinden koruyamadı. 1993'te 3 bin kadarı
Şangay-Nanjing otoyolunun yapımı esnasında kesildi. Yaklaşık
200 tanesi de Nanjing Metrosu'nun 2 numaralı hattının yapımı
sırasında ortadan kalktı. Derken, bu yıl, çoğu wutong olan binden fazla ağacın
daha sökülüp atılması tehlikesini doğuran metronun üçüncü hattının yapımı geldi
dayandı. Fakat işçiler 49 ağaçlık ilk wutong grubunu odun yığınına çevirdikten
sonra, Çin'deki Twitter muadili internet sitesi on binden fazla öfkeli mesajla
dolup taştı. Bir grup öğrenci henüz dokunulmamış bazı ağaçların etrafına yeşil
kurdeleler sardı. İçlerinde, mikroblogu beş milyondan fazla kişi tarafından
okunan televizyon sunucusu ve spor yorumcusu Huang Jiançiang'ın
da bulunduğu bazı ünlüler de harekete geçti. 19 Mart'ta yüzlerce kişi bu durumu
protesto etmek için sokağa döküldü.
Fakat bu gelişmelerden gözü korkan Nianjang hükümeti uzlaşma yolları aramaya
başlamıştı bile. Gösterilerden birkaç gün önce metro yapım planını askıya almış
ve planı incelemesi için bir "yeşil hayatı değerlendirme komitesi" kurulduğunu
duyurmuştu. Yeni plana göre metronun üçüncü hattı, çoğu wutong olan 318 ağaca
mal olacak, fakat ağaçların üçte ikisi de kurtulacak. Ve bundan sonra sıradan
yurttaşları etkileyen her imar planı önce bir yeşil hayatı değerlendirme
komisyonu tarafından incelenecek. Huang, "Çin'de bu süreç hiç de kolay
yürümüyor, dolayısıyla küçük adımlarla ilerlemek zorundayız"
diyor.