Uluslararası Antakya Sempozyumu Sonuç Bildirgesi: Tarih Yasalarla Korunamaz

1. Uluslararası Kentsel Arkeoloji–Kentsel Koruma Sempozyumu yayınlanan sonuç bildirgesiyle sona erdi. Yerli yabancı toplam 20 konuşmacının görüşlerini belirttiği sempozyumunun son gününde ortak bir mesaj çıktı: ‘Tarih yasalarla korunamaz’.

Hatay Valiliği, Antakya Belediyesi, Mustafa Kemal Üniersitesi (MKÜ) ve İstanbul Teknik Üniversitesi’nin (İTÜ) katkılarıyla Antakya’da gerçekleşen ve 3 gün süren 1. Uluslararası Antakya Sempozyumu’ndan çıkan sonuç oldukça çarpıcı bulundu. Sonuç bildirgesinde görüş bildiren 4 yerli, 3 yabancı bilim adamı tarih değeri taşıyan nesnelerin yasalarla korunmasının mümkün olmadığına dikkat çekildi. Tarihe değer verme olgusunun bir kültür olduğuna dikkat çekilen konuşmalarda, bu anlamda devletlerin bugüne kadar yasa çıkartma yoluyla yanlış bir yol izlediğini hatırlattı.

Konuşmacılardan İtalya Cenova Üniversitesi öğretim Görevlisi Prof. Dr. Mauriece Ceras, “Yasalarla, kurallarla tarihi koruyamazsınız. Bu bir kültür meselesidir. Tarihi değeri olan bir alanı, bir binayı, bir eseri koruyabilmeniz için o kültüre sahip olmanız lazım. Tarihi sevmeniz ve o duyguyla hareket etmeniz lazım. Aksi halde istediğiniz kadar yasa çıkarın hiçbir işe yaramaz.” diye konuştu. Diğer bir konuşmacı Paris Üniversitesi Öğretim Görevlisi Pierre Pınon “Tarihin korunması tarihi çevre bilincinizin ne kadar gelişmiş olduğuyla ilgilidir. Bu alanda ne kadar çok gelişmişlik elde edebilirseniz, tarihi de o denli güzel koruyabilirsiniz.” dedi.

Mimar Sinan Üniversitesi Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Ataman Demir ise, konuya aynı pencereden yaklaşarak farklı bir yorumda bulundu, Demir yaptığı kısa konuşmada, “Başta Antakya olmak üzere Türkiye’nin birçok ili tarih fışkırıyor. Bu illerde görev yapan valiler, belediye başkanları bir taş yerinden kımıltadılacaksa bile sormadan etmeden bunu yapmamalı, yaptırmamalılar. Bu tür tarihi yerleşim birimlerinde bir şeyi 50 kez sorup, bir kez yapacaksınız.” dedi.

Konuşmacıların Sonuç Bildirgesindeki ortak bir diğer mesaj ise, Antakya’nın bünyesinde barındırdığı farklı kültürlerle adeta bir cennet olduğu yönündeydi. Ancak bugüne kadar Antakya’nın hak ettiği değeri görmediğine dikkat çeken konuşmacılar, başta yerel yöneticiler olmak üzere, Antakyalılarında artık bunun farkına varmaları gerektiği işlendi.

Konuya ilişkin en çarpıcı açıklamayı yapan Prof. Dr. Ataman Demir, “Antakya Türkiye’nin herhangi bir ilçesi değildir. Bir tarla üzerine inşa edilmiş bir kent değildir. Tarih üzerine, kültürlerin üzerine oturtulmuş bir kenttir.” şeklinde konuştu.