İşte şok edici istatistik: Gelişmekte olan ülkelerde, çoğu kadın ve çocuk
olmak üzere, yılda neredeyse 2 milyon kişi, kapalı yerlerde yakılan
fırın/sobaların çıkardığı zehirli dumanın solunmasından ötürü oluşan
hastalıklardan ölüyor. Obama yönetimi, bu konuda doğru
girişimlerde bulunuyor. 21 Eylül'de, Dışişleri Bakanı Hillary Rodham
Clinton, Afrika, Asya ve Güney Amerika'daki köylere, 100 milyon temiz
yanan soba temin edilmesi için küresel çapta bir işbirliği planını açıkladı. Bu
rakam, yemek pişirmek ve ısınmak için odun, bitki atıkları, kömür, hatta tezek
yakan 500 milyon ailenin beşte birinin ihtiyacını karşılayacak.
ABD, Temiz Yanan Sobalar için Küresel İttifak adındaki
projeye başlangıç desteği olarak 50 milyon dolar sağlayacak. Diğer ülkeler ve
özel kuruluşlar, bu amaç için sadece 10 milyon dolar vereceklerini taahhüt etti.
Ama Clinton'ın da belirttiği gibi, "Bir yerden başlanması gerekiyor." Washington
daha fazlası için baskı kuracak ve de kurmalıdır.
Araştırmacılar, kapalı ortamlarda
kullanılan ilkel sobaların neden olduğu, çocuklarda zatürree, akciğer kanseri,
akciğer, kalp ve damar hastalıkları gibi tehlikelerin uzun süredir farkındalar.
Bu sobaların, normalde dizel motor ve orman yangınıyla ilişkilendirilen büyük
oranlarda ince tanecikli is üreterek küresel ısınmaya katkıda bulunduğu da
biliniyor. Nispeten daha küçük ve 100 dolardan daha az paraya üretilebilen,
basit, silindir biçimli bu yeni sobalar, zararlı emisyonları yüzde 50 ila 95
oranlarda içinde tutabiliyor. Program için ayrılan para, sobaları satın alıp
yollamak yerine, makul olarak, hedeflenen topluluklara yakın yerlere küçük
imalatçı şirketler kurmak için kullanılacak. Bu da süreç içinde yeni iş
olanakları yaratacak. Küresel bir soruna verilen zeki ve geç kalınmış bir
tepki.