Denizdibini Dinleyecek, Depremi 15 Saniye Önce Haber Verecek
İstanbul'da muhtemel bir deprem felaketine karşı yapılan çalışmalardan biri
de Türk Telekom ve Boğaziçi Üniversitesi (BÜ) Kandilli
Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü (KRDAE) işbirliğiyle hayata
geçti. 'Marmara'nın Kalbini Dinliyoruz' projesi kapsamında Türk
Telekom, Marmara Denizi dibine 5 ve çevresine 10 deprem izleme istasyonu
yerleştirdi. 57 kilometrelik fiber optik kablo kullanılan proje, tüm deniz dibi
hareketlerin anlık olarak dinlenmesine imkân sağlıyor. KRDAE Müdürü
Prof. Dr. Mustafa Erdik, kurulan bu istasyonların kendi
kategorisinde dünyada bir ilk olduğunu belirterek, gerek deprem, gerekse tsunami
için erken uyarı konusunda altyapı kurduklarını söyledi. Sismik uyarı
sisteminin, İstanbul'un değişik bölgelerine göre 4 ile 15 saniye arasında
depremi haber vereceğini anlatan Erdik, böylece depremde oluşması muhtemel
felaketlerin önüne geçilebileceğini ifade etti. Bilgisayardan bilgisayara
yapılacak uyarı ile doğalgaz ve elektrik dağıtım ünitelerinin emniyetli kapatma
sistemleri devreye girecek.
Deprem sonrası oluşabilecek gaz kaçağı gibi afetin boyutlarını artıran
tehlikeler bertaraf edilebilecek. İstasyonların, fay kaynaklı olması durumunda
tsunamiyi de 3-4 dakika önceden haber vereceği bilgisini veren Enstitü Müdürü,
Türkiye'deki istasyonların teknolojik olarak Japonya'dakilerden hiçbir eksiği
olmadığını anlattı. Tüm Japonya'da 3 bine yakın istasyonun bulunduğunu belirten
Erdik, "Türkiye'de de istasyon sayısını 5-6 bine ulaştırınca Japonya gibi erken
uyarı sistemi kurmak mümkün." diye konuştu. Bu konuda sadece devletin ruhsat
verirken değil, sigortacılık içerisinde erken uyarı sistemi kuranların
primlerinin azaltılması gibi teşviklerin de devreye girmesi gerektiğini
sözlerine ekledi.
Kurumsal vatandaşlık gereği sosyal sorumluluk projeleri gerçekleştirdiklerini
bildiren Türk Telekom Üst Yöneticisi (CEO) Gökhan Bozkurt da,
deprem araştırmalarını yeni bir boyuta taşıyan projede yer almaktan mutluluk
duyduklarını dile getirdi. Projenin yaklaşık 2 milyon dolara mal olduğunu
söyleyen Bozkurt, bu projeyle can ve mal kaybının en aza indirileceğinin altını
çizdi. BÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Gülay Barbarosoğlu ise
projenin 2004'teki tsunami afetinin ardından gündeme geldiğini hatırlatarak,
Japonya'daki felaketin ardından da bittiğini kaydetti. Geliştirilmesi ve
uygulanmasının yaklaşık 5 yıl sürdüğünü açıklayan Barbarosoğlu, "Bugün
itibarıyla gerçekten Marmara Denizi bir iç deniz olarak avucumuzun içindedir."
diye konuştu.
Toplantının ardından Boğaziçi Üniversitesi (BÜ) Kandilli Rasathanesi ve
Deprem Araştırma Enstitüsü Ulusal Deprem İzleme Merkezi (UDİM) Müdürü
Dr. Doğan Kalafat, deprem izleme sistemlerinin canlı kayıtları
hakkında bilgi verdi. Tüm Marmara'yı dinleyecek şekilde yerleştirilen deniz dibi
istasyonlarının konumları şöyle: Çınarcık- Koru (Yalova ili), Güzelce-Avcılar
(istanbul İli), Marmara Ereğlisi (Tekirdağ ili), Tekirdağ-Kumbağ (Tekirdağ ili)
ve Esenköy (Çınarcık)-Armutlu (Yalova ili).