Yuvam Akarca İnsanca Yaşam Meclisi'nce bir kafede düzenlenen ''Çevre
ve İnsan Sağlığı Paneli''nde konuşan Kocaeli Üniversitesi (KOÜ) Tıp
Fakültesi Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Onur
Hamzaoğlu, isminin Dilovası'yla gündeme getirildiğini
fakat yaptığı çalışmaların Kocaeli'yi ilgilendirdiğini söyledi. Kente 2002
yılının başlarında geldiğini ve halk sağlığı için çalışmalar başlattığını ifade
eden Hamzaoğlu, ''İl genelinde sanayi yatırımları var. Bunların hammaddeleri
nelerdir ve hangi teknolojiyle işlenerek ürünler elde edilmektedir. Beraberinde
hava emisyonu su ve katı atıkları nelerdir? Eğer biz bunların envanterlerine
ulaşabilir ve paylaşabilirsek herhangi bir özel çalışmaya gitmeden yine evrensel
bilgiler ışığında kentimizde ne gibi sağlık tehlikeleri var bunu bilebiliriz
diye düşündük ve böyle yapmaya başladık'' şeklinde konuştu.
Veri kaynağı olarak Kocaeli Sanayi Odasına gittiklerini
belirten Hamzaoğlu, ''Oda yetkililerine çalışmamızın amacı ve planlamasını sözlü
olarak aktardık. Onlarda istemiş olduğumuz bilgilerin 'ticari sır kapsamında
olduğunu bu nedenle veremeyeceklerini' söylediler. Ülkemizdeki mevcut yasalara
göre de böyle bir uygulama söz konusu'' diye konuştu. Dilovası'nda 1 Ocak
1995'ten itibaren defin ruhsatlarıyla ilgili kayıtları tek tek incelediklerini
kaydeden Hamzaoğlu konuşmasına şöyle devam etti:
''Dünyada ve Türkiye'de 100 ölümden 13'ü kanser nedeniyle yaşamını yitirirken
Dilovası'nda 100 ölümden 33'nün kanserden olduğu ortaya çıktı. Biz, Ocak 2005'te
öğretim üyeleri ve asistanlarla çizmeleri giyerek Dilovası'na gittik. 2004'te
öldüğünü öğrenmiş olduğumuz insanların kayıtlarını taradık. Üç ayrı kurumun 8
ayrı belgesini taradık. Toplam 78 ölüm vardı. 78 kişinin 26'sının ölüm nedeni
olarak kanser nedeniyle yaşamlarını yitiriği tespit edildi. Yakınlarından ölüm
nedenlerini gösteren hastane ve patoloji raporlarını istedik ve bize ibraz
ettiler. Biz bu çalışmayı yaptıktan sonra şu bulgulara ulaştık. Dilovası'nda
gerçekleşen 100 ölümden 33'ü kanser nedenli ölümlerdir bunlar kanıtlandı.
2005'te yapılan araştırmada, bölgede 10 yıl ve üzerinde yaşayanlarda ölme
riskinin 10 yıldan daha az yaşayanlara göre 4,5 kat fazla olduğu hesaplandı.
Kanserden ölenlerin sigara içme durumları ile yaşlarının veriyi etkilemediğini
gördük ve kanıtladık. ''
'Dilovası sorunu bilimsel olarak tartışılmalı'
Hamzaoğlu, Sağlık Bakanlığı Kanserle Savaş Dairesi
Başkanlığı'nın kendisiyle irtibata geçerek Dilovası'nda 2000-2007
yılları arasındaki yaşanan ölümlerin sebeplerini araştırmak istediklerini
bildirdiklerini söyledi. Bunun üzerine Kocaeli İl Sağlık Müdürlüğü ile ortak
çalışma yapmaya başladıklarını ifade eden Hamzaoğlu, ''İl Sağlık Müdürlüğünün
verilerin toplanmasında müdahalemiz olmadı. Yapılan araştırmada 2000-2007
yılları arasında Dilovası'nda bölgesinde yaşamını yitiren kayıtlı toplam 672
ölümün 204'ü kanser nedenli ortaya çıktı. Yani yüzde 30'dan fazlası olduğu
belirlendi'' dedi.
Hamzaoğlu, bir süre önce yapılan Kocaeli Valiliği ve Büyükşehir Belediyesi
ile Doğu Marmara Kalkınma Ajansı (MARKA) iş birliğiyle bir otelde
gerçekleştirilen ''Çevre ve bölgesel kalkınmada Dilovası
Örneği'' çalıştayında çevre sorunlarının tartışılmadığını belirterek,
''Dilovası çalışması halktan kaçırılarak yapılmamalıdır. Çalıştay, Dilovası'nın
sürdürülebilir kalkınması adına yapılan toplantıdır. Çevreyle ilgili sorunda
onlardan bir tanesidir. Kimse zannetmesin Dilovası'nın sorunları bilimsel olarak
tartışılmadı. Toplantıda herkes format gereği aklındakileri söyledi''
şeklinde konuştu.
Çevre Mühendisleri Odası İstanbul Şube Başkanı Semra Ocak
da, POSCO firmasının Kibar Holding ve Daewoo International ortaklığıyla
Kocaeli'de kurulacak yassı paslanmaz çelik soğuk haddeleme tesisin halk
sağlığını tehdit edeceğini iddia etti.