Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın onayıyla yayınlanan “Deprem Habercisi Olaylar ve Bilimsel Yorumlar” adlı kitapta, “doğanın deprem öncesi çeşitli belirtiler verdiği” savunuldu.
Deprem öncesinde hayvanların çoğunlukla huysuzlanma, kümeleşme ve kapalı mekanlardan uzaklaşmaya çalışma gibi tepkiler verdikleri kaydedilen kitapta, insanların ise mide bulantısı, baş dönmesi, kusma, sinir bozukluğu ve sıkıntı gibi olaylarla karşılaştıkları belirtildi.
Hacettepe Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Fizik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ülkü Ulusoy ve Japon Profesör Motoji Ikeya’nın ortaklaşa hazırladıkları “Deprem Habercisi Olaylar ve Bilimsel Yorumlar” adlı kitapta, Adapazarı, İzmit, Gölcük ile Bolu depremlerini yaşayan 450 deprem tanığından, telefon, faks ya da elektronik posta yoluyla gelen bin 26 anormal olay gözlemi derlendi.
Depremi yaşayanların tanık oldukları garip olaylar, Prof. Dr. K. Wadatsumi tarafından Japonya’daki Kobe Depremi’nin ardından derlenen 1519 haberci durumla karşılaştırıldı.
Kitapta ulaşılan bilimsel sonuçların, depremin önceden bilinmesi konusunda yapılacak çalışmalara yeni bir boyut getirebileceği ifade edilirken, hem Marmara ve Bolu hem de Kobe’de yaşanan depremler öncesinde gözlenen anormal tepkilerin yaklaşık yüzde 50’lik bir bölümünün insan ve hayvanlardan geldiği belirlendi.
İNSAN VE HAYVANLARDA HUZURSUZLUK
Hayvanların çoğunlukla huysuzlanma, kümeleşme ve kapalı mekanlardan uzaklaşmaya çalışma gibi tepkiler verdikleri kaydedilirken, insanların ise mide bulantısı, baş dönmesi, kusma, sinir bozukluğu ve sıkıntı gibi olaylarla karşılaştıkları belirtildi.
Gökyüzünde ışıma ve hava durumu gibi belirtiler de gözlenen anormal olaylar arasında geniş yer aldı.
Marmara Depremi öncesindeki gözlemlerini aktaran tanıklar, en çok suların ısınması, denizin, taban sularının yükselmesi, aşırı derecede sıcak hava gibi olaylarla karşılaştıklarını anlatırlarken, gökyüzünde ışımalar, elektronik cihazların kendiliğinden çalışmaya başlaması, parazitlenme veya kendiliğinden kapanma gibi olayların da deprem öncesinde gözlenen deprem habercileri arasında yer aldığı belirtildi.
KARINCALAR YUVALARINI TERK EDİYOR
Tanıkların ifadeleri doğrultusunda belirlenen ve deprem habercisi olabileceği öne sürülen tepkilerden bazıları şöyle:
İnsan: Mide bulantısı, ishal, baş dönmesi, sinir bozukluğu ve sıkıntı, regl dönemlerinde sapmalar, kusma, aşırı duygusallık ve histeri, uyuyamama, nedensiz yere uyanma
Köpek: Uluma, yüksek sesle havlama, huzursuzluk, kümeleşme, yeri dinleme, sahibini bina dışına çıkarmaya çalışma, toprağı eşeleme, durgunlaşma, yemek yememe, ağaçlıklı bölgelere sığınma, ortadan kaybolma, insanlara yakınlaşarak güven duyma isteği.
Kedi: Ağaca, mobilyaya tırmanma, sahibinin üzerinden inmek istememe, karın üzerinde sürünme, evi terk etme, yavrusunu bina dışına çıkarmaya çalışma.
At: Kişneme, çiftlikten uzaklaşma, koşma, tepinme.
İnek: Sahibine sığınmaya çalışma, kümeleşme, saldırgan davranışlar ve huzursuzluk
Böcekler: Karıncalarda yuvalarını terk etme, evleri istila etme, ağaçlara tırmanma, hamam böceklerinde üst katlara tırmanma, cam kenarlarında kümeleşme, evlerde görülen örümcek ve kırkayak sayısında artış, solucan ve sümüklü böceklerin yüksek yerlere çıkma isteği.
Balık: Toplu ölümler, dip balıklarında kaybolmalar, insanlara yaklaşacak kadar deniz kıyısına birikme.
Sürüngenler: Yılanların yeryüzüne çıkarak kümeleşmeleri, kurbağaların ötmemeleri ve kuru ortamlara çıkmaya çalışmaları.