Ege'nin Madeni Özelleşiyor



Ege Bölgesi'nde 8 ilde bulunan 660 maden sahası özelleştiriliyor. Maden İşleri Genel Müdürlüğü Ege'deki maden sahaları için arama, ön işletme ve işletme ruhsatı vermeye hazırlanıyor. 12 Mayıs 2009 tarihine kadar yapılacak olan ihalelerle toplam 660 maden sahasında madencilik yapma hakkı özel sektöre devredilecek.

Destek geliyor

Madencilik yatırımlarına vergi, SSK primi, faiz desteği gibi cazip teşvikler verilecek. Türkiye genelinde toplam 5 bin 576 maden sahasını özelleştirecek olan Enerji Bakanlığı, bu yolla toprak altında yatan 2 trilyon dolarlık zenginliği ekonomiye kazandırmayı hedefliyor. Türkiye'nin son yıllarda artan özelleştirmelerle maden ihracatı 2 milyar dolara yaklaştı. Ancak bu rakam yeraltında yatan servetin ancak yüzde 1'ine karşılık geliyor. Bu potansiyeli harekete geçirmede kararlı olan Maden İşleri Genel Müdürlüğü (MİGEM) maden sahalarını özelleştirerek, ihracatı 2010 yılında 10-12 milyar dolara çıkarmayı planlıyor.

KDV istisnası

Maden sahalarına talip olacak yatırımcılar için hükümet özel teşvikler uygulayacak. Altın, gümüş, platin gibi maden üretim tesisleri, cevher işleme tesisleri ve tüm madencilik yatırımları teşvik edilecek. Madenciliğe yatırım yapanlara, KDV istisnası, gümrük muafiyeti, yatırım yeri tahsisi, faiz desteği, SSK priminin işveren yerine devlet tarafından ödenmesi ve vergi indirimi gibi çok cazip teşvikler uygulanacak. 12 Mayıs 2009 tarihine kadar yapılacak ihalelerde 2 hektardan 2 bin hektara kadar değişik büyüklüklerde arazi özel sektöre devredilecek.

MİGEM, özel sektöre mermer, maden kömürü, elmas, yakut, uranyum, toryum, altın, kurşun, demir gibi madenlerin yanı sıra stratejik anlamda Türkiye'nin önemli kazançlarından biri olan bor maden sahalarını arama ve işletme hakkını da verecek.

Başvurular, MİGEM'e yapılacak. İhale ilanları genel müdürlükteki panolara, ilgili valiliklerde ve MİGEM'in internetteki web sayfasında yayınlanacak. Özelleştirilecek maden sahalarının tüm detaylı bilgileri ve koordinatları da ayrıntılı biçimde bu ilanlarda açıklanacak.

Üretim izni

MİGEM, özelleştireceği sahalar üzerindeki çalışmaları sürekli izleyecek. İhaleyi kazanan yatırımcı üç yıl içinde yeterli arama faaliyetinde bulunmazsa ruhsatı iptal edilecek. Arama ruhsatı döneminde teknolojik araştırma, geliştirme, pilot çalışmalar ve pazar araştırmaları yapmak üzere arama faaliyet raporuyla müracaat eden ruhsat sahibine, MİGEM tarafından görünür rezervin yüzde 10'una kadar maden üretim ve satış izni verilecek. Maden arama maliyeti aranılan cevherin türüne göre değişiyor. Önce gözle taranan cevher, sonra yarma, sondaj, galeri gibi yöntemlerle aranıyor. Metre başına ortalama sondaj maliyeti 100-150 dolar arasında değişiyor. En pahalı arama maliyeti altın cevherinde. MİGEM yetkililerinden alınan bilgiye göre, maksimum alanı 2 bin hektar olan bir alanda altın aramanın maliyeti 15-20 milyon doları buluyor.