TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu), Özürlüler İdaresi Başkanlığı ile yapılan protokol kapsamında; Ulusal Özürlüler Veri Tabanında kayıtlı olan engelli bireylere yönelik, ''Özürlülerin Sorun ve Beklentileri Araştırması, 2010'' sonuçlarını açıkladı. Türkiye genelinde ilk kez yapılan araştırma ile engelli bireylerin günlük yaşam içindeki sorun ve beklentileri tespit edilerek, bu alandaki politikaların etkin biçimde oluşturulabilmesi hedeflendi. Araştırmada, Özürlüler İdaresi Başkanlığı tarafından oluşturulan ''Ulusal Özürlüler Veri Tabanı'' çerçeve olarak kullanılırken, çalışmanın alan uygulaması ise Haziran 2010'da gerçekleştirildi.
Rapora göre, bu veri tabanına kayıtlı engellilerin yüzde 29,2'si zihinsel engellilerler, yüzde 25,6'sı süreğen hastalığı olan engelliler, yüzde 8,8'i ortopedik engelliler, yüzde 8,4'ü görme engelliler, yüzde 5,9'u işitme engelliler, yüzde 3,9'u ruhsal ve duygusal engelliler, yüzde 0,2'si dil ve konuşma engelliler ve yüzde 18'i birden fazla engele sahip olanlardan oluşuyor. Raporda, kayıtlı engellilerin yüzde 58,6'sının erkek, yüzde 41,4'ünün kadın olduğu bilgisine yer veriliyor.
''En çok çevre düzenlemelerinden şikayet ediyorlar"
Kayıtlı engelli bireylerin yüzde 56,8'inin özrünün hastalık sonucu oluştuğu ortaya çıktı. Bu oranı, yüzde 15,9 ile ''genetik veya kalıtsal bozukluklar'', yüzde 9,6 ile ''kaza'' ve yüzde 3 ile ''gebelikte/doğum sırasında yaşanan problemler'' izledi.
Rapora göre, kayıtlı engellilerin yüzde 66,9'u kaldırımların, yaya yollarının ve yaya geçitlerinin engelli bireyin kullanımına uygun olmadığını düşünüyor. Yaşadıkları yerdeki fiziksel çevre düzenlemeleri ile ilgili olarak, kayıtlı olan engelli bireylerin yüzde 66,3'ü oturdukları binanın, yüzde 59,5'i dükkan, market, mağaza ve lokantaların, yüzde 58,4'ü kamu binalarının, yüzde 55,4'ü postane ve banka benzeri yerlerin engelli bireyin kullanımına uygun olmadığını belirtti.
''Sosyal yardımlardan yararlanma oranları"
Rapora göre, kayıtlı engelli bireylerin yüzde 38,4'ü sosyal yardımlardan düzenli olarak yararlanıyor. Bu bireylerin yüzde 27'si özürlü aylığından, yüzde 11,2'si ise Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğünün ayni ve nakdi yardımlarından düzenli olarak yararlandıklarını belirtti. Bireylerin yüzde 55,7'sinin ağır fiziksel iş ve güç gerektirmeyen işlerde çalışmak istedikleri ortaya çıktı. Yüzde 33,3'ünün sağlık problemleri nedeniyle çalışma zamanı içinde daha fazla kısa molalar kullanmayı, yüzde 27,6'sının ise yarı zamanlı işte çalışmak istediği belirlendi.
"Kamu kurumlarından ne bekleniyor?"
Rapora göre, kayıtlı engelli bireylerin yüzde 85,7'si, sosyal yardım ve desteklerin artırılmasını istedi. Yüzde 77'si sağlık hizmetlerinin, yüzde 40,4'ü bakım hizmetlerinin iyileştirilmesi ve yaygınlaştırılması, yüzde 28,7'si iş bulma, yüzde 25,6'sı eğitim olanaklarının artırılması, yüzde 17,7'si fiziksel çevre ve ulaşım imkanları konusunda düzenlemelerin yapılması yönünde kamu kurum ve kuruluşlarından beklentileri olduğunu belirtti.