İzmir'in Foça ilçesinde yaklaşık 200 taş evin, tekrar içinde yaşanabilecek mekana dönüştürülmesi için yürütülen çalışmalar hız kazandı. 200 taş evden 30'unun restorasyonu tamamlandı, projelendirme çalışmaları süren yaklaşık 20 evde de çalışmalara başlanacak.
İşlevsel olarak sadece ev değil, işyeri olarak da kullanılan yapıların çoğu ise tarihi dokusu bozulmadan onarıma ihtiyaç duyuyor.
Foça'da 'Pers Mezar Anıtı'nın ve birçok taş evin restorasyonunu gerçekleştiren Yüksek Mimar Restoratör Ercüment Kuyumcu, ''Taş evlere dıştan bakıldığında hiçbir şey anlaşılmamakta, ama içeri girildiğinde evin ruhunun kaybolduğu görülmektedir. Betonarmenin, çağdaş konforla ilgili gereksinimler için bu ruhu bozmadan kullanılması önemlidir'' dedi.
Kuyumcu, tescili bulunmayan eski evlere iki katlı taş ev izni verilmesinin yanında, imar izni bulunan sit alanı dışındaki yeni villa projelerinde betonarme yerine taş ev izninin alınmasının da kent dokusunun zenginleşmesine yol açtığını belirtti. Kuyumcu, Foça'daki tarihi ve geleneksel dokunun, evlerin ekonomik değerini gittikçe yükselttiğini de belirtti.
Çarşıya 'Sevgi Yolu' düzenlemesi
Foça Belediyesi tarafından 2005 yılında 'Sevgi Yolu' olarak düzenlenen kentin çarşı güzergahında, dükkanların büyük çoğunluğu restore edilen taş evlerden oluşuyor. Bazı villalar ve tescilli olmayan eski evlerin dış cephelerinin taşla kaplatılmasıyla da 'geleneksel Foça mimarisi' uygulamaları çoğalıyor.
Foça'da tescilli taş ev veya tescili bulunmayan eski ev sahipleri Kültür ve Turizm Bakanlığı'na şahsi başvuruda bulunarak, restorasyon hibe programından yararlanabiliyor.
Bakanlık tescilli taş evlerin restorasyon projelendirmelerine 50 bin YTL, restorasyonlarına da 200 bin YTL'ye kadar hibe veriliyor. Restorasyon sırasında finansman sıkıntısı çekilmesi halinde, mülk sahipleri de bankalardan dört yıla kadar vadeli inşaat kredisi ve 20 yıla kadar vadeli konut kredisi kullanabiliyor.