Galataport'ta Fiyatlar Neden Bu Kadar Düştü?



Son dönemde yaptığı marina yatırımları ile dikkati çeken Doğuş Holding’in Türkiye’nin en önemli limanlarından birini 30 yıl süreyle işletecek. Salıpazarı’na yaklaşık 400 milyon dolarlık da yatırım yapılacak.

Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB) tarafından ihale edilen Türkiye Denizcilik İşletmeleri AŞ’ye ait Salıpazarı Liman Sahası’nın ihalesinde 702 milyon dolar ile en yüksek teklifi Doğuş Holding verdi. Son dönemde yaptığı marina yatırımları ile dikkati çeken Doğuş Holding, böylece İstanbul’un en önemli limanlarından birini işletecek. Doğuş Holding, limana yaklaşık 400 milyon dolarlık yatırım yapmayı planlıyor.  İlk kez Galataport adıyla 2005 yılında ihaleye çıkan ve en yüksek 4.3 milyar Euro teklifin verildiği ihale Danıştay tarafından 2006 yılında iptal edilmişti. Dün düzenlenen ihale ile ilk ihale arasında önemli bir fiyat farkı var. Ancak iki ihaleyi birebir kıyaslamak doğru değil. İlk ihale 49 yıllığına yap-işlet-devret modeliyle düzenlenirken, yeni ihale 30 yıl süreyle “işletme hakkı verilmesi” yöntemiyle yapıldı. Yeni limanda, konut inşa edilemeyecek olması, fiyatı aşağı çekti.

375 Milyon Dolar ile başladı!

Türkiye Denizcilik İşletmeleri A.Ş.’ye ait Salıpazarı Liman Sahası’nın 30 yıl süreyle “işletme hakkı verilmesi” yöntemiyle özelleştirilmesi ihalesi için 20 firma şartname almış, 30 Nisan’da yapılan ilk oturumda Doğuş Holding, Alsim Alarko, Polimeks-Folkart-Sembol, Torunlar GYO, Global Yatırım Holding-Özak GYO-Delta Proje teklif vermişti. Özelleştirme İdaresinde Ahmet Aksu’nun komisyon başkanlığında dün düzenlenen ihalede bu 5 firma yarıştı. İhalenin nihai pazarlık görüşmesinde ilk olarak kapalı elemesiz teklifler alındı. Elemesiz turda en yüksek teklif 375 milyon dolar oldu. Ardından ilk elemeli tura geçildi ve en düşük teklifi veren Polimeks-Folkart-Sembol Ortak Girişim Grubu elendi. Bu turda, en yüksek teklif 525 milyon dolar oldu. İkinci elemeli yazılı turda ise en düşük teklifi veren Torunlar GYO elendi.

1 Milyon Dolar arttı

İkinci elemeli turun ardından, Doğuş Holding, Alsim Alarko ve Global Yatırım Holding-Özak GYO-Delta Proje arasında açık artırmaya geçildi. Ahmet Aksu, açık artırmada başlangıç tutarı 701 milyon dolar, artırım aralığı ise 1 milyon dolar olarak açıklarken, sürenin ise bir saat olacağını söyledi. Açık artırmada ilk sırada olan Doğuş Holding, bir artırım yapmadan ilk molayı istedi. Bu sırada Alsim Alarko da mola istedi ancak, Doğuş’un moladan dönmesinin ardından molaya aldılar. İki kuruluşun da moladan dönmesinin ardından Doğuş Holding CEO’su Hüsnü Akhan, 1 milyon dolarlık artırım yaparak, teklifi 702 milyon dolara çıkardı. Bu artırımın ardından önce Alsim Alarko ardından da Global Yatırım Holding-Özak GYO-Delta Proje ihaleden çekildi. Böylece Doğuş Holding, 702 milyon dolar ile en yüksek teklifi vermiş oldu.

İstanbul’un değerine değer katacak proje

İhalenin ardından soruları yanıtlayan Doğuş Holding CEO’su Hüsnü Akhan, İstanbul’un son 10 yılda Türkiye’nin göz kamaştırıcı performansına paralel bir marka kent olduğunu belirterek, “Biz de, bu markanın değerine değer katacak bir proje ile kamuoyunun karşısına çıkacağız” dedi. 3 yıl içinde yaklaşık 130 bin metrekare inşaat alanı olan projede hem yenilenen hem de yenibaştan yapılacak ofis ve alışveriş merkezinden oluşan bir proje yapacaklarını belirten Akhan, 350-400 milyon dolar yatırım öngördüklerini söyledi.

Taksitle ödeyebilir

Özelleştirme İdaresi’nin ödeme konusunda kendilerine peşin ve taksitli olmak üzere iki opsiyon sunduğunu ifade eden Akhan, “İlk opsiyonda tamamı peşin, ikinci opsiyonda ise yüzde 20’si peşin, iki yıl ödemesiz, 4 yıl libor+2.5 faiz üzerinden taksit ödeme imkanı var. Tahmin ediyorum, peşin yerine taksitli ödemeyi tercih edebiliriz” diye konuştu. Akhan, İstanbul’un 2020 olimpiyatlarına adaylığı düşünüldüğünde projenin de olimpiyatlar gibi kentin marka değerine katkı sağlamasının öncelikleri olduğunu belirtti. Akhan, “Olayın ticari boyutuna baktığımızda bizi de tatmin edecek bir geri dönüşü olacağını bekliyoruz” diye konuştu.

İhale 4.3 milyar dolardan 702 milyona neden düştü

İki ihale arasındaki fark 3.6 milyar dolar ancak iki ihaleyi birebir kıyaslamak doğru değil. 2005 yılındaki ihale 49 yıllığına yap-işlet-devret modeliyle yapıldı. Yeni ihale 30 yıl süreyle “işletme hakkı verilmesi” yöntemiyle yapıldı. Aradaki fiyat farkını belirleyen en önemli etkenlerden birisi ise limanda konut inşa edilemeyecek olması ayrıca Önceki ihalede 2 olan emsal değer 1.5’e düşürüldü yani kapalı inşaat alanı yüzde 25 azaltıldı. 8 yıl önceki ihaleyi Musevi işadamı Sami Offer 3.5 milyar Euro’ya yaklaşık 4.3 milyar dolara kazanmıştı. İki ihalenin ödeme şartları da farklı 2005’teki ihalede ödeme 49 yıla yayılarak yıllık 87.7 milyon dolar olarak belirlenmişti. Yeni ihale ise peşin ödeme şeklinde yapıldı. Ancak ihaleyi kazanan Doğuş grubunun ödemeyi 6 taksitte yapacağı belirtiliyor. 2005’teki ihalede ödemeler kiralama süresinin sonunda yapılıyordu. Bu ihalede ise başından itibaren yapılacak.

Torun: Endişe duymuyorum

İhaledem elenen Torunlar GYO’nun Yönetim Kurulu Başkanı Aziz Torun ise, “Alamadıklarımıza üzülmüyoruz. Doğuş Holding’in almasına  da sevindim. Doğuş’un alması nedeniyle, projenin gerçekleşmesi açısından bir endişe duymuyorum” diye konuştu.

Danıştay’dan dönmüştü

Salıpazarı Liman Sahası için ilk ihale, Galataport adıyla 2005’te yapıldı. Yap-işlet-devret modeliyle, 49 yıllık işletme hakkını kapsayan ihalede en yüksek teklifi 4.3 milyar dolar ile Global Yatırım Holding, Sami Ofer ortaklığı vermişti. İhale, Danıştay tarafından iptal edilmişti.

Adı neden Galataport değil?

Salı Pazarı Limanı ihalesi ‘Galataport’ adıyla yapılamadı. Mehmet Ferec Balcı ve Hayati Şanlı adlı girişimciler ‘Galataport’un isim haklarını almıştı. Şanlı, bunun ticari girişim olduğunu belirtmiş, ihale aşamasında isim hakkını satabileceğini söylemişti.

Denize dolgu yapılacak

Salıpazarı Liman Sahası, Karaköy rıhtımından başlayıp, Mimar Sinan Üniversitesi’ne kadar olan bölgede inşa edilecek.

Toplam 100 bin 280 metrekare Türkiye Denizcilik İşletmeleri AŞ mülkiyetindeki planlama alanı, denize yapılacak 11 bin 867 metrekarelik dolgu alanıyla birlikte toplam 112 bin 147 metrekareye çıkacak.

Proje kapsamında 127 bin 811 metrekare yapılaşma ve 99 bin 256 metrekare inşaat planlanıyor.

Bu kapsamda şunların inşa edileceği öngörülüyor: “85 bin 208 metrekare kruvaziyer liman alanı, 892 metrekare yol alanı, 13 bin 941 metrekare rekreasyon alanı, 12 bin 107 metrekare kültürel tesis alanı.”

Buna göre, projenin yaklaşık yüzde 76’sı liman, yüzde 11’i kültürel tesis, yüzde 12’si rekreasyon alanı, yüzde 1’i de yol olacak. Rekreasyon alanının altına iki katlı otopark da yapılabilecek.