Gözümüzü çevirdiğimiz her yerde yeni bir inşaat alanıyla karşılaştığımız şu günlerde, işler bina inşa etmenin ötesine geçerek onu 'yaşatmaya' kadar vardı. Teknolojiyi son damlasına kadar hayatlarımıza sokan 'akıllı binalar' tüm avantajları ile göz kırpıyor. Öyle ki, eğer eviniz akıllıysa, yapılabilecekler yalnız hayal gücünüzle sınırlı. Peki akıllı ev nedir; nasıl oluşur; eksileri, artıları nelerdir? Amerikalı bilişim devi Cisco'nun Satış Müdürü Ersel Oymak sorularımızı yanıtladı.
Akıllı ev ne demek?
Aslında akıllı ev, yaşanan yerdeki cihazların elektronik ortamda bir araya gelip yaşamı kolaylaştırmasıyla oluşur. Yani, binanın içindeki her sistemin birlikte çalışmasının sağladığı akıllı çalışma ortamına akıllı ev diyebiliriz. Akıllı evler, yaşayan bir organizmaya dönüşmüş binalardır. Bu ortamlar otomasyon sistemleri ve sensörleri ile tepkinize karşılık veren sistemler barındırır.
Peki bir akıllı evin varlığından hangi şartlarda söz edebiliriz?
Binalar genelde 2 ayrı sisteme ayrılıyor. Kendi altyapısı, su, elektrik ve doğalgaz; bir de bunun üzerine network altyapısı gelsin istiyoruz. Ses, veri ve bilgi iletişim sistemleri bu sayede tek bir çatı altında toplanabiliyor. Bir diğer altyapı ise bina otomasyon sistemleri: güvenlik ya da kamera sistemi, ısı değişimlerini ayarlayabildiğiniz havalandırma sistemleri... Bunlar genelde birbirinden ayrı altyapılarda oluyor. Bir akıllı evden bahsedebilmek için tüm bu sistemlerin aynı platforma oturmuş ve merkezi bir noktadan yönetilebiliyor olması gerek. Ayrık sistemlerle değil de tek bir noktadan yönetim söz konusu ise, evler akıllı ev statüsünde görülebilir.
Sıradan evler sonradan akıllı hale getirilebilir mi?
Evleri sıfırdan akıllı hale getirmek daha iyi olur. Ama herhangi bir ev de akıllı hale getirilebilir. Bu seçim tabii ki daha masraflı olur.
Akıllı evlerde kullanılan eşyalar da özel mi olmalı?
Eve has ürünlerin, örneğin beyaz eşyaların aynı ortamda birbirleriyle konuşabilmeleri gerekir. Bilgisayar, fırın gibi eşyalar akıllı ev konseptinde kablosuz ortamda birbirleriyle haberleşebilir. Bu yüzden eşyaların bluetooth gibi kablosuz haberleşme şeklinde nitelenen özelliklere sahip olması gerekir.
Ortalama ne kadara mal olur akıllı bir ev sahibi olmak?
Burada düşünülmesi gereken ilk nokta binanın kendisinde network ve bu servisi sağlayacak bir servis sağlayıcının olup olmadığı. Mesela daireye koyulan bir pano ile sesli komutlarınızı algılayarak çalışabilen ürünlerle, çocuğunuzun çantasına yerleştirdiğiniz GPS vericisi yardımıyla nerde olduğunu veya arabanızı görebiliyorsunuz. Biz network'u sağlıyoruz. Bunların etrafına kimin hangi ürünlerle geleceği belli olmaz. Dolayısıyla fiyat da buna göre belirlenir.
Akıllı evlerin artıları ve eksileri neler?
Akılı ev konseptini ev dışında üniversite, fabrika ya da otel olarak da düşünebiliriz. Yani herhangi bir yerleşke... Akıllı binaların en önemli avantajı, enerji tasarrufu sağlaması. ve istediğimiz şekilde bilgiye anlık erişim imkanı sağlaması. Eksileri de olabilir tabi. Örneğin, bilgiye erişim açısından büyük bir rahatlık sağlıyor ama istemediğiniz bir anda ve yerde de erişilebilir oluyorsunuz. İstenilen anda size ulaşılabiliniyor. Ayrıca her türlü reklamı da yapabilirler size; çünkü artık sizi tanıyorlar ve nasıl bir ortamda yaşadığınızı biliyorlar.
Türkiye'deki akıllı ev konseptlerini dünya ile kıyaslarsak ne çıkıyor ortaya?
Türkiye'de tam anlamıyla akıllı bina denilebilecek yapılar yok ama bu konsepte yakın binalar var. Binanın yaşayan organizmaya dönüştüğü şekil Türkiye'de yok. Dünyada, kablo ortadan kalkıyor. 300 metrelik kulelerde kablonun ortadan kalkmasının nasıl bir tasarruf sağlayacağını düşünün ilk yatırım maliyetiyle. Ev aletleri bluetooth sayesinde kablosuz erişimi zaten kendi aralarında sağlıyor. Bu, binayı oluşturan tüm sistemlere uygulandığında tamamen kablosuz bir dünya oluşacak. Hologramlar kullanılacak.