“Antalya Havaalanı’nda kıran kırana rekabet yaşanamayacak olması Hazine’ye kaybettirecek” eleştirileri yapılıyor. İhalenin galibinin IC İçtaş-Fraport ortaklığı olacağına dair dedikodular da yoğunlaştı.
Antalya Havalimanı’nın tüm terminalleri ile birlikte bütün olarak 17 yıllığına işletme ihalesine az bir süre kala, DHMİ’nin ihaleye katılacaklar için istediği ağır şartlar eleştiriliyor. DHMİ’nin ihaleye katılım için aradığı kriterleri tutturacak grup sayısının ağır kriterler gözönünde bulundurulduğunda ikide kalacak olması rekabetçi bir fiyatın oluşmasının önündeki en büyük engel olarak görülüyor.
Vatan dün konuyu “Antalya Havalimanı’nda DHMİ’nin daveti isme özel çıktı” başlıklı haberle gündeme getirirken, ekonomi çevrelerinin gözü de bir anda bu ihaleye çevrildi. İhalelerde amacın en yüksek katılımla en yüksek fiyatın oluşmasını sağlamak olduğuna dikkat çeken ilgililer, DHMİ’nin ağır kriterler belirleyerek katılımı düşürmesinin büyük bir strateji hatası olduğunda hemfikirler. Sözkonusu ihale şartnamesinin belli bir grubu tarif ettiğine dair dedikodular da iş dünyasında çok yoğun olarak konuşulmaya başlandı. Halen Antalya Havaalanı’nda dış hatlar terminalinin işletmecilerinden biri olan IC İçtaş’ın, Alman ortağı Fraport ile birlikte bu şartlarda ihaleyi kazanacağına kesin gözüyle bakılıyor.
Ödemede kolaylık
Bu arada dikkat çekilen bir diğer nokta da ödeme koşulları oldu. İhale şartnamesi incelendiğinde ihaleye katılım için zorlaştırılan kuralların ödemede ise tam tersine yumuşatıldığı ve kazanana büyük kolaylık sağlayacağı dikkati çekiyor.
Antalya Havalimanı işletme ihalesini kazanacak firma, teklif ettiği bedelin sadece yüzde 23’ünü peşin olarak ödeyecek. Kalan miktar ise 15 yıl boyunca eşit taksitlerle Hazine’nin kasasına girecek. Yıllık taksitlere de faiz işletilmeyecek.
Koç-Tüpraş örneği
Devletin Tüpraş’ı özelleştirirken katılımcılardan daha önce rafineri işletmiş olma, Erdemir’i özelleştirirken de daha önce demir çelik fabrikası sahibi olma gibi kriterler aramadığına dikkat çeken ilgililer, “Eğer DHMİ gibi bu şartlar diğer özelleştirmelerde de aransaydı, ne Koç ne de Oyak ihalelere girebilir fiyat da bu kadar yükselmezdi. Kaybeden Hazine olurdu” diyorlar. Ekonomi çevrelerinin DHMİ’nin Antalya Havalimanı ihale şartnamesi ile ilgili eleştirileri şu noktalarda buluşuyor:
* İhale şartlarının ağırlığı, sürenin darlığı nedeniyle ihaleye katılım düşük kalacak. Bu şartlarda da rekabetçi bir fiyat ortaya çıkmayacak.
* Türk Telekom, Tüpraş ve Erdemir özelleştirilirken istenmeyen şartlar bu ihalede isteniyor.
* Dünyanın sayılı havaalanlarını işletenleri bile ihaleye sokmayacak ağır şartlar var. Dubai’yi, Atina’yı Sidney’i işleten firmalar Antalya için nedense yeterli görülmüyor.
* DHMİ’nin ekstra şartlar getirip katılımı sınırlaması ihalede ortaya çıkacak bedelin de düşük olmasına neden olacak.
* İşletmeci firmanın yüzde 51’lik ortaklık şartı, 100 bin metrekare ve 7.5 milyon yolcu şartları, kendi tüzel kişiliği adına havaalanı işletme şartı sanki birilerini tarif etmek için oluşturulmuş. Tüm bu şartları oluşturabilenlerin karşısına da finansal rasyolar ile bariyer kurulmuş.