Türkiye'de yaklaşık 75 milyon metreküp üretim kapasitesi bulunan hazır beton sektörü, ekonomik kriz ve inşaat sektöründeki durgunluk nedeniyle sıkıntılı günler yaşıyor. Nakit akışında ciddi sorunlar yaşayan beton firmaları, çeklerin vade sürelerinin uzamasından ve karşılıksız çeklerin artmasından da şikâyetçi.
Bu yılın ilk 3 ayında sektörde satışların yüzde 40 azaldığına dikkat çeken Türkiye Hazır Beton Birliği (THBB) Genel Sekreteri Ferruh Karakule, sektörün 25 bin kişilik istihdamında da geçen yıla oranla yüzde 20 azalma olduğunu kaydetti. Önümüzdeki dönemlerde kötü gidişatın devam edeceğini öngören Karakule, "Geçen yıl Türkiye genelinde 850 civarında beton fabrikası vardı. Bunların yüzde 10'u kapandı. Kriz devam ettiği sürece kapanmaların yüzde 50'yi bulacağını, istihdamın da yarı yarıya düşeceğini tahmin ediyoruz. Önümüzde çok belirsiz bir dönem var" dedi.
İstanbul dışındaki bölgelerde özel ve kamu inşaatlarının durduğuna dikkat çeken Karakule, buna rağmen sektördeki girdilerin sürekli arttığını vurguladı. Karakule, sektörde zararına satışların yapıldığının altını çizdi. Hazır beton sektöründeki betonların en az yüzde 30'unun da standart dışı olduğunu ifade eden Karakule, kalitesiz betonların sektörde yoğun olarak kullanıldığını dile getirdi.
Nakit sıkıntısı en büyük sorun
Geçen yıla oranla satışlarda azalma yaşadıklarını kaydeden Özdemir Hazır Beton Tesis Müdürü Serhat Demir, nakit sıkıntısı da yaşadıklarını söyledi. Geçen yılın aynı döneminde 25 bin metreküplük üretim yaptıklarını dile getiren Demir, "Şimdi üretim miktarımız 15 bin metreküpe düştü. Hem işlerimiz azaldı hem de çekle çalıştığımız için tahsilat yapmakta zorluk çekiyoruz. Geçen yıl ayda en fazla 10 çek ödenmezken, bu yıl sayı 50'yi buldu" diye konuştu.
As Ado Hazır Beton Genel Müdürü Ümit Yaşar Odabaşıoğlu da satışlarda yüzde 20 azalma olduğunu ifade etti. Nakit sıkıntısının en büyük sorunları olduğunun altını çizen Odabaşıoğlu, "Çeklerde vade süreleri geçen yıllara oranla çok uzadı. Normalde ortalama 60 gün vadeli çeklerle çalışırken bugün 120 güne kadar bekliyoruz" dedi.
Satışlarda yüzde 70 azalma yaşadıklarını vurgulayan Betoçim Genel Müdürü Mehmet Eksik ise son 7 aydır zararına satış yaptıklarını belirterek "Son 7 aydır 1 milyona yakın zararımız var. Ödeme yapabilecek güçlü firmalar bulup çalışmayı yeğliyoruz ancak sektör güç durumda" diye konuştu.
Seçimkondular küçük firmalara yaradı
Yerel seçim öncesi kaçak yapılaşmanın olduğu yoğun bölgelerde bazı küçük ölçekli beton firmalarının seçimkondulara ciddi oranlarda beton döktüklerine dikkat çeken Nuh Beton Yatırım Planlama Müdürü Erdem Tandırlı, seçimlerin bu firmalara yaradığını belirterek, çok yüksek fiyatlardan beton satıldığını kaydetti. Ekonomik krizden fiyatlar anlamında etkilendiklerini kaydeden Tandırlı, geçen yıla oranla fiyatlarda yüzde 10'luk düşüş olduğunu anlattı.