Türkiye Gazbeton Üreticileri Birliği (TGÜB) Yönetim Kurulu Başkanı Fethi Hinginar ile TGÜB’ün 25. yılı ve özellikle yalıtım konusunda gazbetonun performansı üzerine konuştuk. Gazbetonun üstün özellikleri ile muadillerine göre yapılarda fark yarattığının altını çizen Hinginar, "Yüksek ısı yalıtımlı özelliğinin yanı sıra hafif ve yanmaz bir malzeme olmasıyla da dikkat çeken gazbeton, deprem güvenliği ve enerji verimliliği özellikleriyle son yıllarda yapılarda sıklıkla kullanılıyor" dedi.
TGÜB'ün gelişiminden kısaca bahsedebilir misiniz?
Gazbeton Üreticileri Birliği Derneği, Kasım 1990 tarihinde ülkemizdeki gazbeton yapı malzeme ve elemanları üreticisi firmalar tarafından kuruldu. Derneğin ismi 2000 yılında Bakanlar Kurulu kararı ile Türkiye Gazbeton Üreticileri Birliği (TGÜB) oldu. Saygın ve güvenilir bir STK olmayı, en önemli ilke olarak benimseyen birliğimiz, bu sene 25. kuruluş yılına ulaştı. Dile kolay 25 sene geçmiş. Biz aynı vizyonla ve değerlerimizle çalışmalarımıza devam ediyoruz.
Türkiye’deki çalışmalarımızın yanı sıra ayrıca birliğimiz, kısa adı EAACA olan Avrupa Gazbeton Birliği’ne (EAACA) üyedir. 1994 yılından beri süregelen üyeliğimiz ile EAACA Yönetim Kurulu, Strateji Komitesi ve Teknik Komiteler’de görevler alıyoruz. TGÜB 25. kuruluş yılı etkinlik programı dahilinde 17-18-19 Kasım’da EAACA toplantılarına İstanbul’da ev sahipliği yapacağız.
Yüzde 50 enerji tasarrufu
TGÜB’ün 25. yılında, Türkiye gazbeton üretiminde Avrupa lideri oldu. Bu konu hakkında neler söylersiniz?
Gazbeton üretiminde Avrupa lideri olmak gerek bizim için gerekse ülkemiz için çok önemli bir başarı. Bunun 25. yılımızda gerçekleşmesi bu yıla ayrı bir değer kattı. Türkiye gazbeton üretiminin yanında Ar-Ge ve inovasyon çalışmaları ile de Avrupa ve dünyada önemli bir ülke konumundadır. Bunların yanında, gazbeton kullanımı ülkemizde her geçen gün artmaktadır. Bu durumun oluşmasında gazbetonun sahip olduğu üstün özellikleri ile yapılarda bir çok açıdan fark yaratması en önemli etkendir. Gazbeton, yapılarda %50’ye varan enerji tasarrufu sağlamaktadır. Sağladığı deprem güvenliğinin yanı sıra A1 sınıfı hiç yanmaz ve çevre dostu bir malzemedir. Bunun yanında hafif, kolay işlenebilir ve uygulayıcılara ekonomik çözümler sunabilmektedir.
Tasarruf çalışmaları kapsamında bakıldığında, Türkiye'de yalıtıma yeterince özen gösteriliyor mu? Son kullanıcıya kadar ulaşabildiğini düşünüyor musunuz?
Yeni yapılan binalar için konuşursak, mevzuat gereği olarak her binanın bir ısı yalıtım projesi hazırlanıyor ve onaylanıyor. Hazırlanan bu projelerin, yapım aşamasında uygulanması halinde, yapı enerji verimli bir bina oluyor. Ancak, bu konuda maalesef bazı olumsuzluklar olduğunu söylememiz gerekiyor, uygulamanın başarılı olması yapı denetim kuruluşlarının şantiyeyi denetlemesine ve projeye uygun imalat yapılmasının sağlanmasına bağlı.
Binalarda ısı yalıtımının sadece mantolama ile olacağını belirten ve kamuoyunu yanıltan bir yaklaşım var. Bu çok yanlış bir yaklaşım. Çünkü TS 825, Binalarda Isı Yalıtım Kuralları Standardına göre hazırlanan bir ısı yalıtım projesinde yapılan ısı hesaplamalarına göre, duvarların mantolama ihtiyacı çıkmayabilir. Daha somut örneklemek gerekirse, dış cephede yapının bulunduğu iklim bölgesine göre yapılmış ısı hesaplarını karşılayan yeterli kalınlıkta gazbeton duvar ile yapının betonarme iskeletinin yine hesaplanmış uygun kalınlıkta gazbeton ısı yalıtım levhası ile yalıtılmış çözümüyle, binanın ısı yalıtım gereklerini rahatlıkla çözebiliriz. Ekstra bir mantolama uygulaması gerekmez.
"Vatandaşa teşvik sağlanmalı"
Mevcut binalar için durum değerlendirmesi yaparsak, mevzuat açısından aslında bir zorlama olmadığını görürüz. Ancak vatandaşa uygun kredi imkanı gibi teşvikler sağlanırsa, apartman yönetimleri binalarını yalıtma işlemine geçişini hızlandırabilirler. Bu da ülkemize son derece büyük fayda sağlar; enerji kullanımını azaltır, yurt dışına döviz transferini daha az yapıyor oluruz, paramız ülkemizde kalır.
Son kullanıcıya ulaşma becerisinin ise kamu spotları ve eğitimden geçtiğini düşünüyorum. Bunun yanı sıra, enerji tasarrufu konusundaki bilinçlendirme çalışmaları ve eğitimin ilkokul çağlarına indirilme çalışmalarının da çok önemli olduğunu düşünüyorum. Dolayısıyla, gerek kamu, gerekse özel sektör olarak daha çok çalışmamız ve yol almamız gerekmektedir.
20 milyar dolar yakıt tasarrufu
Peki, gazbeton, yalıtım konusunda ne gibi avantajlar sağlıyor? Bir yapının yalıtımına ne gibi bir etkisi var?
Bina duvarlarında tam anlamıyla ısı yalıtımı sağlamanın en pratik ve ekonomik çözümü, gazbeton kullanımıdır. İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü tarafından yapılan tek katlı bina araştırmasında, ikame ürünlere kıyasla gazbetonun ısıtma ve soğutma maliyetlerinde %50’ye varan enerji tasarrufu sağladığı ortaya konmuştur. Gazbetonun sağladığı enerji verimliliği, ülke ve aile ekonomisine önemli katkılar sağlıyor, ekolojik denge korunuyor. Bugüne kadar ülkemizde gazbeton kullanılarak inşa edilen 4 milyona yakın yapının sağladığı birikimli yakıt tasarrufu 20 milyar doların üzerindedir.
Bunun yanında gazbeton ile inşa edilmiş yapılar, sağlanan ısıl konfor ile sağlıklı ve konforlu yaşam alanları oluşturuyor. Gazbeton’un ısı yalıtımı konusundaki üstünlüğü, binalarda enerjinin verimli kullanılmasını, bina içinde ısıl konforun maksimum olmasını, ısıtma ve soğutma giderlerinin en aza indirilmesini sağlar. Gazbeton duvarların yalıtım gücü ve ısıl performansı ile duvar yüzeyinin ısı dalgalanmaları daha dengeli olmaktadır. Bu şekilde hem duvarlardan ışınım ile yayılan enerji, ortam ısısı ile uyumlu olmakta, hem de mekân içinde her noktada ısı seviyesi dengede olduğu için yapı ısıl konforu artmaktadır.
Sektörün gelişimi ve gazbeton kullanımının arttırılmasıyla ilgili olarak, derneğin üyeleriyle bir araya geliyor musunuz? Ayrıca gazbeton kullanımının nasıl olması gerektiğiyle ilgili, sektöre yönelik, seminer ya da eğitimler düzenlemeyi düşünüyor musunuz?
Tabii ki, gazbetonun bilinirlik ve tercih edilme oranının artırılması, birliğimizin önemli görevleri arasındadır. Projelerde gazbeton kullanımı ve teknik detayların çözümü ile ilgili olarak, çalışmaları üretici üye kuruluşlarımız yapmaktadırlar. Ancak, tüm gazbeton sektörünü ilgilendiren teknik konular, üye kuruluşların teknik uzmanlarının katılımı ile oluşturulmuş olan Teknik Komitenin çalışma alanını oluşturur. Teknik Komite’nin ana görevlerini, gerek kamu gerekse özel sektörün gazbeton konusunda ihtiyaç duyduğu teknik konularda çalışma yapmak, görüş oluşturmak, ilgili standartlar ve yönetmelikler ile ilgili çalışmalar yürütmek oluşturmaktadır. Çok değerli çalışmalar yürüten Teknik Komitemizin yanı sıra, farklı komitelerimiz de kendi alanları ile ilgili çalışmaları yürütmektedir. Örneğin, Kurumsal İletişim Komitesi kısa vadeli (6 aylık) ve uzun vadeli (5 yıllık) çalışma programı ve hedefleri belirlemek ve uzun vadeli çalışma programında, Kurumsal Stratejik Planı hazırlama üzerine yoğunlaşırken, Kapasite Tespit Komisyonu, üye kuruluşların üretim tesislerinin kurulu kapasite hesaplamalarındaki kriterleri belirlemekte, Yangın Alt Komitesi ise, yapıların yangın güvenliği konusunda çalışmalarını sürdürmektedir. Gördüğünüz gibi, Birliğimiz pek çok alanda, bünyesindeki profesyonellerden ve akademik kadrolardan oluşan yapılanmalarıyla, var gücüyle çalışmaktadır.
Bunlara ek olarak, birliğimiz sektöre, belediyelere, yapı denetim kuruluşlarına ve üniversitelerde mimar ve mühendislik öğrencilerine yönelik seminerler verir, etkinliklere katılır. Gazbetonun sahip olduğu teknik özelliklerden yola çıkarak, enerji verimliliği, deprem güvenliği, yangın güvenliği ve çevre duyarlığı gibi konularda TGÜB, kamu yararı gözeten faaliyetler de gerçekleştirmektedir. Örneğin önümüzdeki dönemde yapı denetim kuruluşlarına yönelik olarak yeni yangın yönetmeliği eğitimlerini programımıza almış durumdayız.
"Isı yalıtım levhası bir devrim niteliğinde"
TGÜB çatısı altında gazbetonla ilgili yapılan AR-GE çalışmaları bulunuyor mu? Çalışmalar hangi çerçevede ilerliyor?
Enerji kaynaklarının hızla tükendiği ve artan maliyetlerin tüketiciyi zor durumda bıraktığı günümüzde, ARGE çalışmalarımız gerek duvar bloklarında gerekse gazbetonun diğer kullanımlarında özellikle, ısı yalıtımı ve enerji verimliliği üzerine yoğunlaşıyor. Gazbeton Isı Yalıtım levhasını bu çerçevede ele alabiliriz. Yoğun Ar-Ge çalışmaları neticesinde, Isı Yalıtım Levhası üretimi birçok üyemiz tarafından gerçekleştirilmiş, üreticiler Gazbeton Isı Yalıtım Levhası’na dair Ulusal Teknik Onay (UTO) belgelerini alarak, ürünlerini tüketicinin kullanımına sunmuşlardır. Yalıtım dünyasında bir devrim niteliğinde kabul edilen gazbeton ısı yalıtım levhası, aynı zamanda betonarme elemanların yanmaz bir yapı malzemesi ile kaplanmasını sağlayarak, yapının yangın güvenliğini de sağlamaktadır. Gazbeton Isı Yalıtım Levhalarının yanı sıra, gazbeton bloklar da, yüksek ısı yalıtım özelliklerine sahip, hiç yanmaz ve hafif bir yapı malzemesi olarak, ülkemiz yapı sektörünün kullanımına sunulmaya devam edilmektedir.
ARGE çalışmaları çerçevesinde ele alınan bir başka konu da, Gazbeton Yapı Sistemi ile ilgili olan çalışmamız. 1999 Marmara Depremini takip eden yıllarda, yapıların deprem güvenliğinin sağlanması yolunda atılan adımlarda, Gazbeton Yapı Sisteminin geliştirilmesi doğrultusunda ARGE çalışmalarını başlattık. Bu çerçevede, 1.5 yıl önce başlatılan ve sonuçlanma aşamasına gelen Gazbeton Yapı Sistemi ARGE çalışmaları, ODTÜ ve İTÜ işbirliğinde yürütülmektedir. Bu çalışma sonunda Gazbeton Yapı Sistemi İçin Depreme Dayanıklı Tasarım Kurallarının oluşturulması hedeflenmiştir. Hiçbir taşıyıcı sisteme ihtiyaç duymadan Gazbeton Yapı Elemanları ile depreme dayanıklı yapıların inşaa edilmesini sağlayan Gazbeton Yapı Sistemi, ülkemizde deprem ve yangın güvenli, enerji verimli, sağlıklı, çevre dostu, çağdaş yapıların çoğalmasına katkıda bulunacaktır.
Gazbetonun bilinirliğini arttıracak
TGÜB'un gazbeton kullanımının yaygınlaşması ve tanıtımının yapılmasıyla ilgili girişimleri anlatabilir misiniz?
Bu konuda üyelerimiz ve biz özellikle üniversitelerin ilgili bölümlerinde bugüne kadar yoğun çalışmalar yürüttük. 25. yıl kapsamımızda ise gerçekleştireceğimiz çalışmalar ile toplum nezdinde de gazbetonun bilinirlik ve tanınırlılığını artırmayı hedefliyoruz. Bu kapsamda farklı şehirlerde bir çok etkinliğimiz gerçekleşecek. Kasım ayında, üyesi olduğumuz Avrupa Gazbeton Birliği’nin (EAACA) Yönetim Kurulu ve Teknik Komite toplantılarını TGÜB’ün ev sahipliğinde İstanbul’da gerçekleştireceğiz. Bu toplantılar süresince kamuoyuna yönelik çeşitli etkinliklerimiz de gerçekleşecek. 19 Kasım tarihinde İstanbul Fotoğrafçılar ve Sinema Amatörleri Derneği - İFSAK işbirliği ile düzenlediğimiz yarışmayı kazanan eserlerden oluşan“Fark Yaratan Yapılar Fotoğraf Sergisi”ni açacağız. Ayrıca paneller de düzenleyeceğiz. Gazbeton ve Deprem başlıklı panelimizi, Yapılarda Fark Yaratmak teması altında gerçekleşecek ikinci panel takip edecek. Bu panelde; yapılarda güvenlik, sağlık ve konfor başta olmak üzere bir çok konuyu inşaat ve gazbeton sektörünün önde gelen isimleri ile ele alacağız.
Kasım ayı etkinliklerimizin yanı sıra ilerleyen zamanlarda farklı şehirlerde yapı sektörü, kamu kurum/kuruluşları ve öğrencilere yönelik kutlama organizasyonlarımız olacak. 25. kuruluş yılı kutlamalarımızdaki tüm etkinliklerimiz ile gazbetonun, yapılarda fark yaratan, önemli özelliklere sahip bir malzeme olduğunu gerek inşaat sektörü paydaşlarına gerekse kamuoyuna aktarmayı amaçlıyoruz.