Hitler Mirasına Yahudi İmdadı



Nazi lideri Adolf Hitler'in Berlin'de inşa ettirdiği ve dönemin en büyük havaalanı olan Tempelhof'un aşırı masraflı, kullanışsız ve şehrin içinde olduğu gerekçesiyle Ekim 2008'de kapatılması kararlaştırılırken, imdada hiç beklenmedik biri koştu. Ünlü Britanyalı mimar Norman Foster'ın 'tüm havaalanlarının anası' dediği Tempelhof'un kurtarılması için siyonist lobinin önde gelen ismi Ronald Lauder devreye girdi.

Kozmetik devi Estee Lauder'in ikinci oğlu olarak 2.7 milyar dolarlık servetiyle Forbes'in en zenginler listesinin 224. sırasındaki Ronald Lauder, bir yandan Dünya Yahudi Kongresi liderliğine oynarken, diğer yandan Tempelhof'u kurtarmak için kampanya başlattı. Foster'ın "Böyle bir şeyi başınızdan atamazsınız, sadece Almanya değil, dünya için büyük kayıp olur" uyarısı yaptığı havaalanı için lobi yapmak üzere Berlin'e giden Lauder, en çok satan iki Alman gazetesine verdiği ilanlarda yetkilileri 'dar görüşlülük ve tek yanlı çıkarları vizyon sahibi olmanın üstünde tutmak'la suçladı.

Sivil hayat yaramadı
New York sosyetesinin tanınmış siması ve sanat koleksiyoneri olan Lauder'ın önerisi şu: 'Bırakın, 350 milyon avro'luk projeyle Tempelhof'u zenginlerin uçaklarla akın edeceği uluslararası güzellik merkezi yapayım.' Gerçekleşirse, Tempelhof'un Alman yakın tarihinin kısa özeti olan kaderinde beklenmedik U dönüşü olacak.

Yüzyıl başında eski hava sahası Orville Wright'ın ilk uçuşları ile Zeppelin gösterilerine sahne olmuş Tempelhof, 1930'larda 3. Reich'ın simgesiyken 1945'te ABD ordusunun hava üssüne dönüşmüş, 1948'de Sovyetler'in Batı Berlin'i karadan ve havadan blokaja alması üzerine, müttefikler Tempelhof üzerinden bir hava koridorunu kullanarak 11 ay boyunca 2.5 milyon Batı Berlinli'ye gıda ve yardım ulaştırmıştı. Soğuk Savaş'ta kilit rol oynayan Tempelhof, Duvar'ın yıkılmasıyla 1993'te ABD güçlerince terk edildi.

Sivil hayatta yüzü gülmeyen Tempelhof'u Lauder makyajının kurtarıp kurtaramayacağı merak konusu. "Tempelhof Berlin'in hayatta kalma mücadelesi, Alman-Amerikan dostluğunun simgesidir" diyen Lauder'ın güzellik klinikleri, araştırma merkezi ve oteli kapsayan projesi, işsizliğin yüzde 17'de seyrettiği Berlin'e 1000 yeni istihdam vaat ediyor. Projeye Siemens, Alman devlet demiryolu ve Berlin'in bir numaralı hastanesi Charite destek açıkladı.

Lauder'ın ilgi alanının genişliği ise dillere destan. Avrupa ve Rusya'da Yahudi kültürünü diriltmek için vakıf kurup yüz milyonlarca dolar harcayan Lauder, Holocaust'ta gasp edilen Yahudilere ait sanat eserlerinin de 'kurtarıcısı': Egon Schiele resimlerinin en büyük koleksiyoneri olmakla kalmayıp, geçen yıl Gustav Klimt'in bir resmine 135 milyon dolar vererek rekor kırdı. Reagan döneminde Pentagon'da çalıştıktan sonra Viyana elçiliğine atanan Lauder, Avusturya Cumhurbaşkanı seçilen Nazi işbirlikçisi Kurt Waldheim'in yemin törenini boykotuyla ün yapmıştı.