Hükümetin 29 Mart yerel seçimleri öncesinde müdahale etmek istemediği belediye gelirlerine çekidüzen getiriliyor. Seçimlerden önce bütçeden fazladan yapılan ödemeler, bundan sonra borçlara gidecek.
Katılım Öncesi Ekonomik Program'a (KEP) göre geçen yıl çıkarılması ertelenen belediye gelirlerine ilişkin yasa, bu yıl çıkarılacak. Bu yasanın içinde turizmcilerin istemediği Konaklama Vergisi de yeniden gündeme gelecek. Düzenlemeye paralel olarak belediyelere yapılan bütçe transferleri gözden geçirilecek ve mahalli idarelerin merkezi yönetime olan gecikmiş borçlarını ödemeleri sağlanacak. Diğer yandan ise mahalli idarelerin borçlanma limitlerine ilişkin istisnalar da daraltılacak. Kamu kurumlarına gecikmiş borcu olan mahalli idarelere vergi payları üzerinden yapılan kesintilerde yasal üst sınır olan yüzde 40 düzeyi uygulanacak.
IMF ile yapılan pazarlıklarda "Belediyelere fazla aktarıyorsunuz" eleştirisine neden olan düzenleme geçen yıl temmuzda çıkarılan 5779 sayılı yasa ile düzenlenmişti. Geçen yıl belediyelere fazladan aktarılan pay nedeniyle yaklaşık 800 milyon TL'lik bir ek yük oluştu. 2009'da da yaklaşık 3.9 milyar TL'lik yük bekleniyor. KEP'e göre geçen yıl çıkarılan yasa değiştirilmeyecek ancak belediyelerin merkezi yönetime örneğin Hazine'ye olan borçlarını ödemeleri sağlanacak. Yani kaynak daha gönderilmeden kesinti yapılacak.
Mahalli idarelerin borçlarının artması da kontrol altına alınacak. Belediyelerin gecikmiş borçları 2008 sonundan başlayarak üçer aylık bazda raporlanacak ve borçların artmasına engel olunacak. Mahalli idarelerin standart raporlamalarını desteklemek üzere Say2000i sistemi 2009 içinde en büyük 4 büyükşehir belediyesini kapsayacak şekilde genişletilecek.
Konaklama Vergisi yeniden gündemde
Belediyelerin gelirlerini artırmaya yönelik hazırlanan tasarı yaklaşık 3 yıldır TBMM'de bekliyor. Hükümet şimdi bu yasa tasarısını 2009'da yasalaştırmayı planlıyor. Kamuoyunda "Deli Dumrul vergileri" olarak bilinen tasarıda yüzde 3'lük Konaklama Vergisi de var. Emlak Vergisi oranlarının yeniden düzenlendiği tasarıya göre büyükşehirlerde oturanlar yeni oranları 1 kat fazla ödeyecek, sokağa ve caddeye otomobil park edenlerden vergi alınacak, belediyeler her türlü eğlenceden gelir sağlayacak. Geçen yıl mayısta tasarıda yer alan harçların güncellenmesine ilişkin bir çalışma yapıldı. Çalışmada elektrik ve havagazı için alınan verginin kapsamının genişletilmesi de yer alıyor. Tasarı; bu verginin doğalgaz ve likit petrol gazı için de alınmasını, imalat ve üretim tesisleri sahiplerinin yüzde 1, konut ve işyerlerinin ise yüzde 5 vergi ödemesi hükmünü içeriyor.
Bürokratlar bu tasarının belediyelere ne kadar gelir getireceğinin hesaplanmasının çok zor olduğunu belirtirken Konaklama Vergisi'nin ilk defa alınacağını ve getirisinin hesaplanmasının zor olduğunu söyledi.