Konutlarda yüzde 21, sanayide yüzde 22'yi bulan
elektrik zammı tartışılıyor. Yılbaşından bu yana elektrik
fiyatlarına yapılan zam yüzde 44'ü aşmış durumda. Hükümet zammı
savunurken, işadamları ise karara tepki gösterdi. Hazineden sorumlu Devlet
Bakanı Mehmet Şimşek, "En önemli şey maliyet. Elektrik
üretiminde hiç değilse maliyetlerin karşılanması gerekir" dedi. Şimşek, tasarruf
ve verimli elektrik kullanımını hedeflediklerini söyledi.
Devlet
Bakanı Kürşad Tüzmen, girdi maliyetlerinin artmasının hiçbir
zaman hoşlarına giden bir durum olmadığını söyledi.
Tüzmen, "Dünya enerji fiyatlarının 6 kat arttığı bir ortamda, yani 2002-2007
arasında, 2008 arasında baktığınız zaman 6 katta enerji fiyatları dünyada
artarken, Türkiye de mutlaka mecbur kalarak bu artışları yapmak zorunda
kalmıştır. Tabii ki hoşumuza gitmez ama bazı şeyler hoşumuza gitmese de
gerçektir" dedi. Zammın ihracatta maliyetleri artırıcı bir unsur olduğuna da
işaret eden Tüzmen, "Uluslararası pazarlarda rekabet gücümüzü olumsuz etkiler,
bu bir gerçektir" diye konuştu.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı
Hilmi Güler, elektriğe yapılan zammı çok fazla bulmadığını
söyledi. Güler, "Geçen yıla göre petrol fiyatları yüzde 100 arttı. Elektrik
fiyatlarına sadece yüzde 22 zam yapıldı. Bence fazla değil" dedi.
Sanayi ve Ticaret Bakanı Zafer Çağlayan, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından onaylanan elektrik zammıyla ilgili görüşlerini dile getirirken, "elektrik fiyat artışını sizlere karşı savunmak zorunda kaldığım için maalesef üzüntülüyüm. Ama dünyada petrol fiyatlarındaki artış Türkiye'yi bu konuda dar boğaza soktu" dedi.
Çağlayan, elektrik zammına kendisinin de oda başkanı olduğu dönemde her zaman karşı çıktığını söyledi. Ancak hiç kimsenin bundan 5 yıl önce 22-23 dolarlarda olan petrol fiyatının bugün 140 dolara çıkacağını tahmin edemeyeceğini belirten Çağlayan, bu artış nedeniyle 2002 yılında petrol ithalatına 9 milyar dolar ödeyen Türkiye'nin bugünkü faturasının 39 milyar dolara yükseldiğini anlattı.
İşadamları yüzde 21'lik zam kararına tepkili
Konya Ticaret Odası Başkanı ve TOBB Başkan Yardımcısı Hüseyin Üzülmez, elektrik zammının istihdama, üretime olumsuz yansıyacağını öne sürdü.
Üzülmez, "Bu dönemdeki enflasyon oranları ne kadar? Daha makul zam yapılmalıydı. 6 ay içinde bu şekildeki elektrik zammı ile enflasyon yükselecek, faizler de tekrar yükselme trendine girecek. Bu, üretilen malların fiyatlarının da artmasına yol açacak. Bunlar da ekonomiyi olumsuz etkileyecek" dedi.
Konya Sanayi Odası (KSO) Başkanı Tahir Büyükhelvacıgil, Türk sanayicisinin dünyadaki rakipleriyle eşit şartlar altında rekabet etmesi gerekirken 6 ayda yapılan yüksek zammın üretimi olumsuz etkileyeceğini dile getirdi.
Büyükhelvacıgil, "Zaten büyük zorluklar içinde üretim yapmaya çalışan sanayici bir de zamlarla uğraşmak zorunda kalacak. Elektrikte zamların otomatiğe bağlanmasıyla ilerleyen dönemde, Türk sanayisi daha fazla etkilenecek. Kimse böyle olsun istemez ama bu zorunluğun da ortadan kaldırılması gerekiyor" dedi.
Osram'ın Türkiye Üst Yöneticisi (CEO) Erol Kırılmaz, elektriğe zam kararından sonra ülke genelinde enerji tasarrufuna dönük önlemlerin artmasının beklendiği söyledi. Türkiye'de konutlarda aydınlatmada kullanılan lambaların üçte birinden azının enerji tasarruflu olduğunu ifade eden Kırılmaz "Yalnızca İstanbul'da 5 milyon evde bu tip lambalara geçiş yapılsa toplam 400 milyar KW saat tasarruf sağlayabiliriz" dedi.
TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası Genel Başkanı Musa Çeçen, Türkiye'de yakın gelecekte çok ciddi ve derin enerji krizi yaşanacağını savundu. Çeçen, "Hükümet, vergi ve kesintilerle birlikte elektriğe yüzde 50'ye varan zam yaparak herkesi perişan etmiştir. Hükümet, elektriğe yaptığı zamla vatandaşı ve sanayicisi aldatmıştır. Bugüne kadar özelleştirmeyi savunan büyük sanayi kuruluşları da özelleştirmenin acı faturasını yaşadılar" dedi.
Tüketiciler Birliği Genel Başkanı Nazım Kaya, elektrik zammına ilişkin olarak, bu zamla birlikte enflasyonda ciddi bir tetikleme yaşanacağını iddia etti. Kaya, ekonomideki daralma nedeniyle düşük kapasiteyle üretim yapan sektörlerin oldukça fazlalaştığını, dolayısıyla elektriğe yapılan yüzde 20 zammın bir çok sektörde tüketim maddelerine de yüzde 20 zam olarak yansıyacak diye ciddi endişeleri bulunduğunu kaydetti.
Kaya, "Biz bu zamla ilgili olarak EPDK'nın kararından dolayı salı günü İdare Mahkemesi'nde dava açarak zammın iptalini gerçekleştirme yoluna gideceğiz. Sanırım bu zamla birlikte bir çok kuruluş ve kişi zammın iptaliyle ilgili ciddi çalışmalara girecektir" dedi.
Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Özgen, reel sektöre ve klima kullanan Antalya halkına ağır bir yük getireceğini belirtti.
Ocak ayında yüzde 20 artırılan elektrik fiyatlarının son zamlarla birlikte
yüzde 42'ye ulaştığını belirten Özgen, bu durumun ihracata yönelik çalışan
sanayicileri ve klima kullanımı yüksek otelcileri uluslararası rekabette zor
duruma sokacağını savundu.
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği
(TMMOB) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Soğancı, "AK Parti
hükümetinin elektrik enerjisi alanında 5 yıldır sürdürdüğü uygulamaların boyalı
yüzünün döküldüğü" görüşünü savundu. Soğancı, "Hükümetin yanlış enerji
politikalarının bedelinin halktan çıkarılmasını kabul etmek mümkün değildir.
Elektriğe yapılan bu zamların tüm ürünlerin fiyatlarını artıracağı ve yine halka
düşen faturayı kabartacağı açıktır" dedi.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK), elektriğe zam oranını 1 Temmuz'dan itibaren konutlarda yüzde 21, sanayide yüzde 22 olarak belirlemişti.