Hükümetin seçim öncesi çıkartmak için düğmeye bastığı mortgage yasasında vergi istisnası ve Hazine garantisi yok. Sistem bu haliyle beklenen etkiyi yapamayacak.
Hükümet 15 aydır Meclis raflarında tuttuğu mortgage yasasını seçim öncesinde acil olarak tekrar vitrine çıkardı. Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener, mortgage olarak bilinen Konut Finansmanı Yasası’nın 15 Şubat’ta Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) gündemine geleceğini söyledi. Ancak düzenleme mevcut haliyle beklenen etkiyi yapmaktan oldukça uzak. Düşük gelirli yüzbinlerce tüketicinin ev sahibi olabilmek için heyecanla beklediği mortgage sistemi, tasarıda yapılan değişikliklerle birçok alanda avantajını yitirmiş olarak hayata geçecek.
Faiz Avantajı Kalmadı
Yeni yasada tüketici açısından en önemli kayıp, ilk düzenlemede yer alan vergi indirimi maddesinin IMF ve Maliye Bakanlığı’nın isteğiyle değiştirilmesi oldu. Tasarı TBMM alt komisyonlarına geldiğinde büyüklüğü 150 metrekare veya değeri 100 bin YTL’ye kadar olan konutları mortgage yoluyla alınması durumunda ödenecek faizden vergi indirimi öngörülüyordu. Bu da tüketicinin her ay ödediği taksitlerin faiz kısmının Gelir Vergisi matrahından düşülmesini düzenliyordu. Böylece tüketiciye dolaylı yoldan faiz indirimi olanağı tanınıyordu. Ancak yapılan itirazlar nedeniyle bu madde tasarıdan çıkartıldı ve vergi istisnasının 2008’e ertelenmesi kararlaştırıldı. Vergi indirimi yoluyla yapılacak faiz iyileştirilmesinin hayata geçmemesi nedeniyle mortgage kredisinin, halen bankaların verdikleri konut kredisinden farkı kalmadı.
Ayrıca yine IMF’nin isteğiyle mortgage kredisi verecek kuruluşların satacağı tahvillerdeki Hazine garantisinin iptal edilmesi de sorun çıkartacak.
İnşaatta Durgunluk Yasayı Erkene Aldı
* Hükümet aslında Konut Finansmanı Yasası’nı 2008’de yasalaştırmak istiyordu. Mortgage ile birlikte artacak tüketimin enflasyonu körükleyip ekonomideki dengeyi bozmaması için IMF de bu yönde ısrar ediyordu. Ancak gayrimenkul piyasasında geçen Haziran’da başlayan durgunluğun uzun sürmesi ve 2008’e kadar süreceği endişesi seçim öncesinde hükümete geri adım attırdı. Mortgage’ın yasallaşmasıyla önemli bir istihdam potansiyeli olan sektörün yeniden canlanması ve piyasalara hareket gelmesi öngörülüyor. Ayrıca 2005 ve 2006’nın ilk yarısında konut satın alan ve fiyat düşüşleri nedeniyle zarar etmeye başlayan vatandaşların gönlü de bu yolla alınacak.