Daha önce 13 kez değiştirilen ve her seferinde içi biraz daha boşaltılan Kamu İhale Yasası’nda öngörülen yeni değişiklikle Kamu İhale Kurumu iptal edilen ihaleleri inceleyemeyecek. Kabul edildiği 2002’den bu yana 13 kez değişikliğe uğrayan Kamu İhale Yasası, Avrupa Birliği (AB) ve sektörün tüm uyarılarına karşın bir kez daha değiştiriliyor. Muafiyetlerle adeta içi boşaltılan ihale mevzuatına ilişkin tasarı, Kamu İhale Kurumu’nun (KİK) daha önce değişik düzenlemelerle daraltılan yetkilerini biraz daha tırpanlıyor.
KİK, tasarının yasalaşmasından sonra idarelerin iptal ettiği ihaleleri inceleyemeyecek. Böylece idarelerin istedikleri firmanın kazanmadığı bazı ihaleleri keyfi olarak iptal etmesinin yolu açılacak. Kurum ihbar mektupları ve gazete haberlerini dikkate alarak başlattığı ve pek çok yolsuzluğun önüne geçtiği resen incelemeleri de artık yapamayacak.
TBMM Başkanlığı’na sunulan tasarıda kurumun ihalelere ilişkin denetim yetkisini zayıflatacak unsurulara yer verildi. Buna göre, ihaleleri şikayet etmek zorlaşacak. Mevcut durumda 301 YTL başvuru ücreti ödenerek ihaleler için şikayette bulunuluyordu. Yeni düzenleme ile ihalenin tutarına göre kademeli olarak 1000 YTL ile 10 bin YTL arasında başvuru ücreti alınacak.
Şikayetlerin sözleşme imzalanmadan önce itirazen şikayet başvurusunda bulunmaları gerekecek. İdarenin ihalenin iptaline ilişkin işlem ve kararları itirazen şikâyete konu edilemeyecek. Yani idare bir yatırımcının kazandığı ihaleyi keyfi şekilde iptal ederse, KİK, bu iptalin haklı gerekçeleri olup olmadığını inceleyemeyecek. Mevcut uygulamaya göre, KİK, idarelerin ihaleleri belirli firmalara vermek için iptal etmiş olabileceği düşüncesinden hareketle inceliyordu. İnceleme sonucunda “iptal kararının iptali”ne gidebiliyordu. Böylece, yolsuzluk yapılan ihalelerde, istenilen şirkete istenilen koşullarda yeni ihalede hak tanınması için yapılan iptaller önleniyordu.
Düzenleme KİK’in iptal kararı alabileceği incelemeleri ise ihaleye katılan diğer firmaların şikayet etme şartına bağladı. Böylece KİK’in iddiaların resen incelenmesi yetkisi elinden alındı.
İstisna genişledi
Düzenleme ile sağlık hizmeti sunan idarelerin teşhis ve tedaviye yönelik olarak birbirlerinden yapacakları mal ve hizmet alımlar ile uluslararası mükellefiyetlerden doğan veya ulusal amaçlı savunma, güvenlik, insani yardım gibi durumlarda ortaya çıkabilecek acil ihtiyaçların teminine olanak sağlayan mal ve hizmet alımları Kamu İhale Kanunu’ndan istisna edildi.
Başkana ikinci atama hakkı
Tasarı ile Nisan 2009’da görev süreleri biten KİK Başkanı Hasan Gül ile kurul üyesi Hicabi Ece için de tekrar seçilme düzenlemesi yapıldı. Buna göre, boşalan üyeliğe, kalan süre boyunca görevde bulunmak üzere atananlar bir kez daha seçilebilecek. Gül, yaş haddinden emekli olan eski başkan Osman Sener Akkaynak, Ece de milletvekili seçimine girmek için görevinden istifa eden Bilal Karaca’nın yerine atanmıştı. Bu iki ismin görev süreleri Nisan 2009’da sona erecek. Yeni düzenlemeyle Gül ve Ece, 5 yıllığına tekrar bu görevlere seçilebilecek.