Krizin etkisiyle ihracattaki daralma derinleşiyor. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, mart ayında ihracat yüzde 35 azalarak 7.1 milyar dolar oldu. İhracat ocak ayında yüzde 28, şubatta da yüzde 35 düşüş kaydetmişti. Ocak-mart dönemindeki ihracat rakamı da 21 milyar dolar olarak gerçekleşti. Yılın ilk üç ayında ihracattaki gerileme yüzde 32.9’u buldu. Yıllık ihracat ise (2008’de iyi giden ilk 9 ayın katkısıyla) yüzde 2.71 artışla 114.1 milyar dolar olarak gerçekleşti.
İhracat martta yüzde 34.93 azalarak 10 milyar 952 milyon dolardan 7 milyar 126 milyon dolara indi. Ocak-martta da ihracat yüzde 32.94 azalarak 31 milyar 326 milyon dolardan 21 milyar 9 milyon dolara geriledi. En fazla ihracatın yapıldığı taşıt araçlarında ihracat martta yüzde 50.14, ilk çeyrekte de yüzde 52.91 azaldı.
‘Dip olmasını isterdik’
TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, ihracatta mart ayındaki yüzde 35’lik gerilemenin dip olmasını temenni ettiklerini belirterek, “Düşüş devam edecek ama artarak değil, bundan sonra azalarak” dedi.
TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, mart ayı ihracat rakamlarının açıklanması amacıyla Aydın Ticaret Borsası binasında düzenlenen toplantıda, bir ihracatçının ‘düşüş ne kadar devam edecek’ şeklindeki sorusunu yanıtladı.
İhracat oranlarının gelişmiş ülkelerde düştüğünü, bu ortamda bazı ülkelerin korumacılık politikaları uygulamasının olumsuz etkileri olabileceğini dile getiren Büyükekşi, ihracat yapılan ülkelerin durumuna paralel olarak Türkiye’nin ihracatında değişim görüleceğini ifade etti.
‘G-20 ihracatı etkiler’
Beklentilerinin üçüncü çeyrekten sonra ihracatın tekrar hareketlilik kazanması yönünde olduğunu ifade eden Büyükekşi, buna rağmen G-20 ülkeleri ve ABD’nin bu konuda alacağı pozisyon ve ABD ekonomisindeki değişiklikleri görmeden, bu konuda değerlendirme yapmanın doğru olmadığını ifade etti. Yıl başında ihracatta yüzde 17’lik düşüş hedefi konduğunu kaydeden Büyükekşi, şöyle devam etti: “Geçen yıl 132 milyar dolar ihracat yaparak 100’ler Kulübü’ne girdik.
Bu 100’ler Kulübü’nde mutlaka kalmamız lazım. Bunun için çaba gösteriyoruz. İhracatçıların mutlaka yeni pazarlara yönelmesi lazım. Birtakım pazarlar düşerken bazıları artıyor. Afrika ülkeleri ve çevre ülkelere yönelik çalışmalar var. Bu pazarlara ihracatta artış var. Bu pazarlara yönelmemizde fayda var. Rakamlardaki düşüş devam edecek ama artarak değil bundan sonra azalarak. Yüzde 35’in artık dip olmasını temenni ediyoruz. Bundan sonra daha azalarak devam etmesini temenni ediyoruz.”
Sanayi yüzde 38 geriledi
Mart ayında sanayi ihracatı yüzde 38.25 azalarak 9 milyar 726 milyon dolardan 6 milyar 6 milyon dolara düştü. Sanayi ihracatı kalemi içinde; tekstil yüzde 36.67, deri yüzde 32.31, kimyevi maddeler yüzde 49.99, hazırgiyim ve konfeksiyon yüzde 30.40, taşıt araçları yüzde 50.15, elektrik-elektronik yüzde 27.15, makine ve aksamları yüzde 27.66, demir ve demir dışı metaller yüzde 44.44, demir çelik ürünleri yüzde 30.89, çimento ve toprak ürünleri yüzde 16.81, değerli maden ve mücevherat yüzde 35.65 düşüş gösterdi.
Afrika’ya ihracat iki katına çıktı
Mehmet Büyükekşi, ilk çeyrek ihracatında ülke grupları değişimine de değinerek, şunları söyledi: “İlk üç ay içinde Ortadoğu ülkelerinin ihracat içindeki payı yüzde 14’den yüzde 18’e, Afrika’nın payı da yüzde 6’dan yüzde 12’ye çıktı. Afrika’nın payı iki kat artarken ihracat miktarı da fiilen yüzde 23.5 arttı. Afrika’ya yapılan ihracatın miktarı AB’ye yapılan ihracatın dörtte biri gibi son derece büyük bir orana ulaştı. Afrika’ya yapılan ihracat 2.4 milyar dolar, AB’ye yapılan ihracat 9.9 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bazı ülkelerde meydana gelen dikkate değer artışları da paylaşmak istiyorum. Mısır’a yaptığımız ihracat yüzde 139 artışla 717 milyon dolara, Irak’a yaptığımız ihracat yüzde 73 artışla 1 milyar 280 milyon dolara, Cezayir’e yaptığımız ihracat yüzde 71 artışla 515 milyon dolara, Libya’ya yaptığımız ihracat yüzde 56 artışla 413 milyon dolara, Suriye’ye yaptığımız ihracat yüzde 34 artışla 333 milyon dolara yükselmiştir.”
TÜSİAD: Gerçekçi bir bütçe lazım
TÜSİAD Başkanı Yalçındağ, seçim sonrasında artık ekonomiye odaklanılması gerektiğini belirterek, “Gerçek bir bütçe yapmalıyız ve ona göre önlemler alarak yolumuza devam etmeliyiz” dedi. Yalçındağ, seçim sonrasında yeniden gerçek gündeme odaklanılması gerektiğini söyledi. Yalçındağ şunları söyledi: “Ekonomi konusunda yapmamız gereken çok fazla şey var. Meclis açılınca bütçeyi yeniden gözden geçireceğiz. Bütçede büyüme rakamı hâlâ yüzde 4 gibi görünüyor. Ancak daralma döneminde bütçe çok değişecek. Gerçek bir bütçe yapmalıyız ve ona göre önlemler alarak yolumuza devam etmeliyiz.” Yalçındağ, ekonomik krizin seçim sonuçlarını çok etkilemediğini de kaydetti.