Müteahhitler, kriz öncesine dönüş için iyimser değil. Türkiye
Müteahhitler Birliği'nin (TMB) sektörü analiz ettiği
temmuz bülteninde, kamu yatırımlarındaki gerileme ile konut talebinde ve inşaat
ruhsatlarında görülen negatif trendlerin, 2007 öncesi düzeye ulaşmanın epey
zaman alacağını gösterdiği belirtildi. Bültene göre bu yılın ilk çeyreğinde
geçen yıla oranla özel sektörün yatırımları yüzde 22'nin üzerinde artarken kamu
yatırımları yüzde 25,7 azaldı.
Konut satışlarında aynı dönem yüzde 21,1'lik gerileme yaşanırken inşaat
ruhsatlarında ruhsat verilen yapıların yüzölçümü yüzde 10,3 ve kullanma izin
belgesi verilen yapıların yüzölçümü de yüzde 38,3 düştü. Bültende, inşaat
sektörünün bu yılın ilk çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde
8 büyüdüğü belirtilirken "Ancak 2008 ve 2010 yıllarının birinci çeyrekleri
kıyaslandığında sektördeki üretim rakamlarının 2008'in yüzde 12,1 gerisinde
olduğu görülmektedir" dendi.
Sektörde geleceğe dönük saptamalara işaret edilen bültende, "Geleceğe yönelik
niceliksel göstergelerin altyapı inşaatları açısından kamunun sabit sermaye
yatırımları, bina inşaatları açısından özel sektör sabit sermaye yatırımları ile
yapı ruhsatları, konut talebi açısından satış trendleri olduğu bilinmektedir.
Yılın ilk çeyreği itibariyle göstergelerin üçünün negatif bir seyir içinde
olması sektörün önümüzdeki gelişmeleri açısından iyimserliği engelleyici
niteliktedir" dendi.
Bültende, kamu yatırımlarına 2010 yılında geçen yıla göre yüzde 26,4 daha az
olmak üzere 41 milyar TL ayrılmış olmasının da 2010 yılının izleyen dönemlerinde
kamu altyapı yatırımları açısından umut vermediği belirtildi.
Belediyeler tarafından verilen inşaat ruhsatlarındaki gerilemelere de işaret
edilen bültene göre yapı ruhsatı verilen yapıların yüzölçümünde yüzde 10,3, bina
sayısında yüzde 16,5, değerinde yüzde 5,1 ve daire sayısında yüzde 1 düşüş oldu.
Yapı kullanma izin belgesi verilen yapıların yüzölçümünde yüzde 38,3, bina
sayısında yüzde 46,1, değerinde yüzde 36,3 ve daire sayısında yüzde 33,9
gerileme yaşandı. Konut satışlarında da bir önceki yılın ilk çeyreğine oranla
yüzde 21,1, bir önceki çeyreğe kıyasla ise yüzde 26.1'lik gerileme oldu. Bu oran
büyük illerde ortalamanın altında seyretse de Doğu ve Güneydoğu'da çok daha
yüksek rakamlara ulaştı.
AVM'LER ARTARKEN FABRİKA
YAPILMIYOR
Bültende ayrıca, son dönemde alışveriş merkezlerinin (AVM) bina yatırımları
içindeki payının arttığı, toptan ve perakende ticaret binalarına verilen yapı
ruhsatlarında 2010 mart ayında önemli artış yaşandığı bildirildi. Yapı
ruhsatlarında ilk 3 aylık dönemde geçen yıla oranla en büyük gerilemenin yüzde
44,9 ile sanayi binaları ile depolar kategorisinde, ikinci büyük gerilemenin de
yüzde 40,8 ile ofis ve işyeri binalarında gerçekleştiği gözlendi.