Uluslararası gayrimenkul şirketi Savills tarafından yapılan araştırmada, Güney Avrupa ülkeleri arasında alışveriş merkezlerinde en yüksek kira getirisine sahip ülke Türkiye oldu. Bin kişiye düşen alışveriş merkezi alanı 50 metrekare olan Türkiye'de alışveriş merkezi projeleri hız kazandı. Önümüzdeki yıl sadece İstanbul'da alışveriş merkezi stokunun iki kat artacağı öngörülüyor.
İngiliz Savills'in, 2007'nin ilk çeyreğini kapsayan "Güney Avrupa'da Kent Dışı Perakendecilik" araştırması yayınlandı. İspanya, İtalya, Yunanistan, Portekiz ve Türkiye'yi de içine alan Güney Avrupa ülkeleri kapsamında yapılan araştırmada, 2006 yılı boyunca artan tüketici güveninin, bu ülkelerdeki perakende zincirlerinin gelişmesinde büyük rol oynadığına dikkat çekildi.
Tüketici davranışlarının olumlu yönde gelişmeye devam ettiğine, önümüzdeki dört yıl içinde bu davranışların sabitleneceğine değinilen araştırmada şöyle denildi:
"Büyük çaplı perakende alanlarının yoğunluğunun artıyor olması, alışveriş merkezleri arasındaki rekabete de yansıyor. Farklı konsept arayışına giren iş geliştiriciler, alışveriş merkezi bulunmayan bölgelerdeki potansiyelleri de araştırmaya başladılar."
Araştırmada en dikkat çekici nokta, Türkiye'deki kira getirilerinin Güney Avrupa ülkelerinin üstünde çıkması oldu. Araştırmaya göre, Güney Avrupa'da, alışveriş merkezlerindeki ortalama kira getirisi yüzde 5.75. Buna karşın bu oran Türkiye'de yüzde 7 olarak gerçekleşti. Carrefour, Praktiker, IKEA, Mango, Zara, Debenhams, Next, Harvey Nichols gibi dünyaca ünlü pek çok markanın Türkiye'yi tercih ederek pazara girdiğine dikkat çekilen araştırmada, kiraların Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde önümüzdeki dönemde artmaya devam edeceği ifade edildi.
Araştırmada, Türkiye genelinde bin kişiye düşen alışveriş merkezi alanı 50 metrekare iken bu oranın İstanbul'da 108 metrekare olduğuna işaret edilerek, Avrupa ülkelerine göre oldukça düşük olan arz nedeniyle projelerin artacağına değinildi.
Kiralar 109-1000 Euro arasında
Araştırmaya göre, 2001 yılında alışveriş merkezlerindeki kiraların düşmesinin ardından, geçtiğimiz yıllarda değerler kriz öncesi seviyelere, bugünse bu seviyelerin üstüne çıktı. Türkiye'de kiraların büyük çoğunluğu, dolar ve Euro üzerinden belirlenirken, İstanbul'daki alışveriş merkezlerinin, projenin kalitesine ve türüne göre yıllık metrekare kiraları, 109 ile bin Euro arasında değişiyor.
Araştırmada, 2001 krizinden itibaren ekonominin düzenli bir iyileşme sergilediği Türkiye ile ilgili olarak şunlar söylendi:
"Ekonomideki iyileşme, faiz oranlarının düşmesi ve kredi taleplerinin artması hem tüketici güvenini hem de perakende satışlarını arttırdı. Kent çevresinde yaşayan nüfusun giderek artan bir seyir izlemesi, altyapının gelişmesi, otomobil sahiplerinin sayısının artması ve batı tarzı ürünlere duyulan ilginin artması da bu olumlu gelişmelerde rol oynadı."
1996'dan bu yana yedi kat yükseldi
Türkiye'deki alışveriş merkezi stoku, 1996-2006 yılları arasında yedi kat büyüdü. 1996'da 300 bin metrekare olan alışveriş merkezi toplam alanı, 2006 yılında 2.1 milyon metrekareye yükseldi. Bu rakamın 2007 yılında 2.4 milyon metrekare olacağı öngörülüyor. Toplam alışveriş merkezlerinin yüzde 45'i İstanbul'da, yüzde 11'i Ankara'da, yüzde 9'u ise İzmir'de bulunuyor. Ülke genelinde alışveriş merkezlerinde bin kişiye 50 metrekare civarında düşerken, bu oran İstanbul'da 108 metrekare. Son iki yıl içinde sekiz yeni projenin hayata geçirildiği İstanbul'da şu anda yapım aşamasında olan 24 proje bulunuyor. Kentteki toplam stokun gelecek 12 ila 18 ay arasında ikiye katlanması bekleniyor. İstanbul'un dışında proje aşamasında bulunan alışveriş merkezleri ise Ankara'da 5, İzmir'de 2 adet.