İnsanlığın en eski kültür mirası arasında yer alan Irak arkeolojik hazineleri, yağmalanmaya ve zarar görmeye devam ediyor. Tarihin en ünlü antik başkentlerinden biri olan, Kral Nabukadnezar'ın toprağı Babil'deki kule ve Babil'in Asma Bahçeleri, 2500 yabancı askerin kamp yeri haline gelmiş durumda.
Bir kısmı devrik Irak lideri Saddam Hüseyin döneminde arkeolojik kurallara çok da uyulmadan restore edilen antik Babil kenti, Iraklı arkeologların, Amerikan deniz piyadelerinin 100 metre karelik helikopter pisti yapmak için eski evlerin kalıntılarını buldozerlerle dümdüz ettiğini keşfetmesinin ardından ziyaretçilere kapatılmış.
Babil'deki Polonyalı birliklerle çalışan mimar Lukasz Oledzki, ”Helikopter pistinin her köşesinde tümülüsler görmek mümkün, sanırım burada ciddi hasarlar oluşmuş. Her tarafta çanak çömlek parçaları var. Burada MÖ 6. ya da 7. yüzyıla ait bazı eserleri tahrip ettiklerini biliyorum” diyor.
Yabancı birlikler ise antik kentte bulunmalarının yağmacıları buradan uzak tuttuğunu savunuyor, ancak Chicago Üniversitesi profesörü Gibson McGuire bu fikirde değil. McGuire, “Bir orduyu tarihi bir bölgeye konuşlandırmak saçma sapan bir şey. Buna asla izin verilmemeliydi. Dünyanın en önemli trajedilerinden biriyle karşı karşıyayız. Sümerlere ait kentlerin birçoğunu kaybettik. Kültür yağmalaması bugüne kadar görülmemiş ölçekte” diye konuşuyor.
McGuire, geçen ay İstanbul'da düzenlenen bir toplantıda bir araya gelen uluslararası uzmanların savaştan bu yana arkeolojik alanlarda meydana gelen hasarları gösteren havadan çekilmiş fotoğrafları görünce şaşkına uğradığını söylüyor.
“Medeniyetin beşiği” olarak tarif edilen Irak'ın eski medeniyetleri, tekerlek, yazı ve matematiğin keşfedildiği yer olarak biliniyor. UNESCO için çalışan Irak kültür mirası uzmanı Şiara Dezzi Bardeşi, son savaştan sonra arkeolojik alanların durumunun gerçekten kritik olduğu uyarısında bulunuyor.
Amerikan askerlerinin Irak'ın başkenti Bağdat'a girmelerini takiben, başta dünyanın en değerli kültür mirası tarihi eserlerin sergilendiği Bağdat müzesi olmak üzere birçok müze ve değerli el yazmalarının bulunduğu kütüphane, askerlerin gözü önünde yağmalanmış, ateşe verilmiş ya da tahrip edilmişti.