Siyasi açıdan hassas bir dönemin yaşandığı İsrail'le ticarette "korunma önlemi" sorunu ortaya çıktı. İsrail, geçen günlerde Türkiye'den inşaat demiri ithalatının, kendi yerli sanayiine zarar verdiği veya zarar verme tehdidi içerdiği iddiasıyla "korunma önlemi soruşturması" başlattı. Türkiye'den sektör temsilcileri ise İsrail'e bu ürünlerde yapılan ihracatın önemli bir boyutta olmadığını belirtirken soruşturmanın sağlam temellere dayanmadığını ve İsrail'in tavrının siyasi olduğunu savunuyor.
Demir Çelik Üreticileri Derneği (DÇÜD) Genel Sekreteri Veysel Yayan, geçen yıl Türkiye'den İsrail'e 200 bin ton kadar inşaat demiri ihraç edildiğini kaydederken bunun sektör için önemli bir rakam olmadığını vurguladı. Ayrıca ihracatta miktar bazında bir artış olmadığı gibi fiyat bazında da uluslararası piyasalarla paralellik yaşandığını belirten Yayan, soruşturmanın sağlam temellere dayanmadığını ve aceleye getirildiğini gözlediklerini söyledi. Yayan, soruşturma dokümanlarının çevirisi yapılmadan İbranice olarak gönderildiğini ve dokümanlar içinde yer aldığı belirtildiği halde Türk üreticiler tarafından cevaplandırılması istenen soru formunun ulaştırılmadığını ifade etti. Yayan, "Gerçekten soruşturmanın ne derece demir-çelikle ilgili olduğu konusunda soru işaretlerimiz var" diye konuştu.
7 Türk üretici hedef alındı
DÇÜD'den alınan bilgiye göre İsrail'de yerleşik çelik üreticileri Hod Asaf Industries Ltd. ve Yehuda Steel Ltd., nervürlü inşaat demiri ithalatındaki artışın ve ithalat koşullarının yerli sanayie zarar verdiği veya zarar verme tehdidi içerdiği iddiasıyla 24 Mart'ta İsrail Endüstri, Ticaret ve Çalışma Bakanlığı'na korunma önlemi alınması istemiyle başvurdu. Bakanlık da başvuruyu 26 Mart'ta onaylayarak soruşturmanın başlatıldığını ilgili taraflara bildirdi. İsrail hükümetince başlatılan soruşturmada, Türkiye'den 7, İtalya'dan 2 ve İspanya'dan 1 üretici kuruluş tarafından ihraç edilen filmaşin (kangal halinde yarı mamul metal çubuk) ve nervürlü (çentik şeklindeki kabartılar) inşaat demiri ürünleri hedef alındı.
DÇÜD ise TÜİK rakamlarına işaret ederek İsrail'e yönelik soruşturma kapsamına giren ürünlerin ihracatında herhangi bir artış olmadığı gibi aksine gerileme görüldüğünü belirtiyor. Buna göre geçen yıl Türkiye'nin İsrail'e yönelik filmaşin ihracatı miktar yönünden yüzde 81,9 düşüşle 2.9 bin tona indi. Değer yönünden yüzde 64 düşüş yaşanan bu üründe 3.1 milyon dolarlık ihracat gerçekleşti. Aynı dönemde nervürlü inşaat demiri ihracatında ise miktar yönünden yüzde 26,7, değer yönünden binde 7 düşüş gözlendi. Bu yılın ocak-şubat döneminde ise İsrail'e hiç filmaşin ihracatı yapılmadı.